Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η διοίκηση του ΔΕΣΦΑ σε ενημερωτική συνάντηση με δημοσιογράφους, το μέσο κόμιστρο θα «αγγίζει» τα 1,8 ευρώ η μεγαβατώρα μεσοσταθμικά, ενώ παράλληλα το κόστος μεταφοράς είναι μακράν το μικρότερο μέρος του συνολικού κόστους αερίου για τον καταναλωτή. Ειδικότερα, το σχέδιο του ΔΕΣΦΑ για τις ρυθμιστικές παραμέτρους την τετραετία 2024-2027 προβλέπει ότι η μέση ταρίφα (average tariff) θα αυξηθεί στα 2,1 ευρώ ανά MWh το 2023 από 1,78 ευρώ το 2022, ενώ από το 2024 έως το 2026 θα «πέσει» κλιμακωτά από τα 1,90 στα 1,77 και τα 1,73 ευρώ ανά MWh. Το 2027 προβλέπεται ότι θα αυξηθεί εκ νέου στα 1,89 ευρώ. Σημειωτέον ότι οι ταρίφες που παρουσιάστηκαν είναι απλοποιημένες και για την περίοδο 2025-2027 είναι ενδεικτικές και βασίζονται σε εκτιμήσεις.

Με ένα σημαντικό επενδυτικό πλάνο σε εξέλιξη, η μέση χρέωση των επόμενων ετών μειώνεται σε σχέση με τα επίπεδα του 2023 κυρίως λόγω των αυξημένων ροών που καθίστανται εφικτές με τις νέες επενδύσεις. Όπως ανέφερε η διοίκηση του διαχειριστή, το 2023 είναι μία ιδιαίτερη χρονιά που… πλήρωσε τις «αμαρτίες» των εσφαλμένων προβλέψεων των προηγούμενων ετών. «Χρειάστηκε να αντιμετωπίσουμε μια χρονιά που τα βασικά μεγέθη είχαν σχεδιαστεί κατά το διάστημα 2018-2019 και είχαν μπει στον κανονισμό τιμολόγησης. Ο προηγούμενος κανονισμός δεν προέβλεπε κάτι πέρα από προβλέψεις για καταναλώσεις … Μάθαμε από αυτά τα προβλήματα και ο νέος κανονισμός είναι διαφορετικός» αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων.

Το επενδυτικό πρόγραμμα «μαμούθ»

Ο ΔΕΣΦΑ είναι έτοιμος να υλοποιήσει ένα εκτενές 10ετές πρόγραμμα ανάπτυξης ύψους σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ με κομβικά έργα για την επίτευξη των στόχων του. Χρονικός ορίζοντας είναι η περίοδος 2023-2032 και πρόκειται για την υλοποίηση ενός φιλόδοξου αναπτυξιακού σχεδίου επενδύσεων μεγάλης κλίμακας σε ένα περιβάλλον υψηλής τεχνικής, κοινωνικής και οικονομικής πολυπλοκότητας. Τα βασικά σημεία του ΔΠΑ 2023-2032 έχουν ως εξής:

-83 έργα (64 αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία έως το τέλος του 2024)

-€1,29 δισ. συνολικός προϋπολογισμός (περίπου 1,24 δισ. € για τα έργα που περιλαμβάνονται στην 3ετή αναπτυξιακή περίοδο)

Τα κυριότερα νέα έργα που περιλαμβάνονται αφορούν τον διπλασιασμό των κλάδων ΥΠ (430 εκατ. ευρώ), προσθέτοντας νέα δυναμικότητα στο σύστημα «Καρπερή-Κομοτηνή» και «Πάτημα-Λιβαδειά»

-€28 εκατ. νέων έργων σχετίζονται με έργα αναβάθμισης, συντήρησης & Καινοτομίας και R&D, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται:

Έργο πυρόλυσης,

✓ Κοιλάδες Η2 Δυτικής Μακεδονίας,

✓ Σύστημα Recovery & Recompression System στους Σταθμούς Συμπίεσης

Οι επενδύσεις μεγάλης κλίμακας επιβεβαιώνουν τον ρόλο-κλειδί των υποδομών φυσικού αερίου στην ενεργειακή μετάβαση, με τους βασικούς πυλώνες έργων και τους σημαντικούς καταλύτες να είναι:

-Η στρατηγική διασύνδεση του ΕΣΦΑ με άλλα συστήματα

-Η επέκταση στο σύνολο της χώρας

-Η αύξηση δυναμικότητας και ασφάλειας εφοδιασμού ΕΣΦΑ

Αναφορικά με τη στρατηγική διασύνδεση με άλλα διασυνδεδεμένα συστήματα:

1. Δύο νέα κρίσιμα σημεία διασύνδεσης:

✓ Διασύνδεση με τη Βουλγαρία μέσω του IGB με το έργο του Ρυθμιστικού Σταθμού Κομοτηνής που επιτρέπει τη λειτουργία δύο τμημάτων του ΕΣΦΑ (ανατολικά και δυτικά της Κομοτηνής) σε διαφορετικά επίπεδα πίεσης

✓ Διασύνδεση με το FSRU Αλεξανδρούπολης:

Διασφάλιση πρόσβασης σε νέες εναλλακτικές πηγές προμήθειας LNG

Τα παραπάνω σημεία διασύνδεσης θα διευκολυνθούν με το έργο του Σταθμού Συμπίεσης Κομοτηνής.

2. Ενίσχυση διασύνδεσης του ΕΣΦΑ με άλλα συστήματα:

✓ Αγωγός Νέας Μεσημβρίας – Ευζώνων - Γευγελής → 100% Hydrogen-ready

✓ Μ/Ρ Σταθμός για τη σύνδεση με το FSRU Dioriga Gas

3. Νέα Έργα για την αποσυμφόρηση του συστήματος:

✓ Διπλασιασμός Κλάδου ΥΠ Καρπερής - Κομοτηνής (~ 215 χλμ. 30-ιντσών αγωγός)

✓ Διπλασιασμός Κλάδου ΥΠ Πάτημα - Λειβαδιά (~ 100 χλμ. 30-ιντσών αγωγός)

Αναφορικά με την επέκταση στο σύνολο της χώρας και την αύξηση της δυναμικότητας - αναβάθμιση της ασφάλειας εφοδιασμού του ΕΣΦΑ:

4. Έργα για την τροφοδοσία νέων περιοχών με φυσικό αέριο:

✓ ΥΠ Αγωγός προς τη Δυτική Μακεδονία → 100% Hydrogen Ready

✓ ΥΠ Αγωγός προς την Πάτρα → 100% Hydrogen Ready

5. Αύξηση της δυναμικότητας και αναβάθμιση ασφάλειας εφοδιασμού ΕΣΦΑ:

Αναβάθμιση Σταθμού Συμπίεσης Νέας Μεσημβρίας:

Επιπρόσθετη συμπίεση απαιτείται στο ΕΣΦΑ για να ικανοποιηθούν οι ροές και οι πιέσεις

✓ Booster Σταθμός Συμπίεσης στη Νέα Μεσημβρία:

Τροφοδοσία του TAP με πίεση παράδοσης σημαντικά υψηλότερη από την πίεση λειτουργίας του ΕΣΦΑ

✓ Σταθμός Συμπίεσης Αμπελιάς: Διασφάλιση υδραυλικής σταθερότητας

Αναφορικά με τα έργα για την τροφοδοσία φυσικού αερίου σε νέες αγορές, εγκαινιάζοντας μια ευέλικτη αλυσίδα small-scale LNG στην Ελλάδα:

Νέος Προβλήτας:

- Ανεφοδιασμός πλοίων που χρησιμοποιούν το LNG ως καύσιμο

- Τροφοδοσία δορυφορικών σταθμών αποθήκευσης και δικτύων διανομής

Τροφοδοσία Άσπρους:

- Προσωρινά, μέχρι την τροφοδοσία της περιοχής από τον ΥΠ Αγωγό Δυτικής Μακεδονίας

Τροφοδοσία Νάουσας:

- Προσωρινά, μέχρι την τροφοδοσία της περιοχής από τον ΥΠ Αγωγό Δυτικής Μακεδονίας

Τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες για την επιτυχημένη υλοποίηση του προγράμματος ανάπτυξης:

1. Προσωπικό με υψηλή εμπειρία και τεχνογνωσία
2. Ισχυρό περιβάλλον ελέγχων:

- Διεργασίες

- Διαδικασίες

- Πλαίσιο PMI

- Πιστοποιήσεις ISΟ

3. Διαγωνιστικές Διαδικασίες:

- Ενίσχυση ανταγωνισμού και διαφάνειας

- Ευθυγράμμιση προϋπολογισμών έργων με τις τιμές της αγοράς

Δέσμευση στην ενεργειακή μετάβαση

Παράλληλα, ο ΔΕΣΦΑ προτίθεται να αναπτύξει σταδιακά τις υποδομές του για να αποτελέσει το ελληνικό τμήμα της Ευρωπαϊκής ραχοκοκαλιάς Η2. Αποτελώντας βασικό μέρος του «Διαδρόμου Ε: Ανατολική & ΝΑ Ευρώπη της EHB»:

❑ Για την επίτευξη των στόχων ζήτησης υδρογόνου για το 2030 σύμφωνα με το σχέδιο REPowerEU, προβλέπονται από την πρωτοβουλία European Hydrogen Backbone (EHB), της οποίας ο ΔΕΣΦΑ είναι ιδρυτικό μέλος, πέντε διάδρομοι αγωγών μεγάλης κλίμακας.

❑ Ο νέος «αποκλειστικός αγωγός H2» θα αποτελέσει βασικό μέρος του «Διαδρόμου Ε» που θα αξιοποιήσει την τεράστια διαθεσιμότητα γης και τους υψηλούς συντελεστές ηλιακής και αιολικής ενέργειας, συνδέοντας περιοχές υψηλού δυναμικού παραγωγής υδρογόνου με αποδέκτες στην Κεντρική Ευρώπη και τη Νότια Γερμανία, όπου η ζήτηση αναμένεται να είναι σημαντική έως το 2030.

❑ Ο ΔΕΣΦΑ συμπροεδρεύει επίσης στη Στρογγυλή Τράπεζα Μεταφοράς & Διανομής του ECH2A, μιας πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που φέρνει σε επαφή τη βιομηχανία, τις δημόσιες αρχές, την κοινωνία των πολιτών και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, με στόχο την προώθηση των επενδύσεων και την τόνωση της παραγωγής και χρήσης καθαρού υδρογόνου.

O «Αγωγός H2» του ΔΕΣΦΑ επελέγη προς ένταξη στην 6η λίστα PCI’s

o Το έργο «Αγωγός H2» (Dedicated H2 Pipeline), που υποβλήθηκε από τον ΔΕΣΦΑ στο πλαίσιο του 6ου καταλόγου PCI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πέρασε με επιτυχία την τεχνική αξιολόγηση, γεγονός που το καθιστά επιλέξιμο για ένταξη στον σχετικό προκαταρκτικό κατάλογο.

o Με προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ, το έργο αφορά στην κατασκευή ενός νέου αγωγού μήκους 540 χιλιομέτρων αποκλειστικά για τη μεταφορά καθαρού υδρογόνου.

o Ο αγωγός θα ξεκινά από το νότιο τμήμα της Ελλάδας, συνδέοντας τα σημαντικότερα σημεία τροφοδοσίας της Αθήνας και της Κορίνθου, και θα φτάνει στο σημείο διασύνδεσης του ΕΣΦΑ με τη Βουλγαρία στην περιοχή του Σιδηροκάστρου.

o Εκεί, θα συνδεθεί με τον αντίστοιχο αποκλειστικό αγωγό H2, σύμφωνα με την αντίστοιχη πρόταση που υπέβαλε η Bulgartransgaz, η οποία επίσης κρίθηκε επιλέξιμη.

Η συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ στο έργο Prinos CO2 κρίθηκε επιλέξιμη για τον 6ο κατάλογο PCI

o Το έργο «Prinos CO2», που υποβλήθηκε από την Energean και τον ΔΕΣΦΑ στο πλαίσιο του 6ου καταλόγου PCI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πέρασε επίσης με επιτυχία την τεχνική αξιολόγηση, γεγονός που το καθιστά επιλέξιμο για συμπερίληψη στον σχετικό προκαταρκτικό κατάλογο.

o Ο προϋπολογισμός του έργου είναι περίπου €1,4 δισ., εκ των οποίων το τμήμα του ΔΕΣΦΑ αντιστοιχεί περίπου σε €500 εκατ.

o Το έργο αποθήκευσης «Prinos CO2» προβλέπεται να αποτελέσει τον πρώτο κόμβο αποθήκευσης CO2 σε βιομηχανική/εμπορική κλίμακα στη Μεσόγειο. Το έργο στοχεύει στην διαχείριση του CO2 που παράγεται τόσο από τοπικές πηγές όσο και από απομακρυσμένες πηγές.

o Η συμβολή του ΔΕΣΦΑ περιλαμβάνει την κατασκευή ενός ειδικού αγωγού CO2 που θα συνδέει τους εκπομπείς από την περιοχή της Αττικής.

o Ο αγωγός αυτός θα συγκεντρώνει τους όγκους CO2 σε λιμάνι κοντά στην Ελευσίνα, όπου το CO2 θα υγροποιείται και θα αποθηκεύεται προσωρινά σε ειδική εγκατάσταση, μέχρι τη φόρτωσή του σε πλοία CO2 που θα το μεταφέρουν δια θαλάσσης στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης του Πρίνου.

Τα βήματα του ΔΕΣΦΑ προς την έμπρακτη εφαρμογή της αλυσίδας αξίας του βιομεθανίου στην Ελλάδα

Τέλος, ο ΔΕΣΦΑ αξιολογεί τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός πιλοτικού προγράμματος βιομεθανίου για σκοπούς ιδίας κατανάλωσης, δηλαδή για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών φυσικού αερίου για τους υφιστάμενους και νέους σταθμούς συμπίεσης.

-Γιατί Βιομεθάνιο;

o Στο επίκεντρο του σχεδίου REPowerEU και της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια: σε άλλες χώρες της ΕΕ, είναι ήδη ώριμη αγορά.

o Επιτομή της κυκλικής οικονομίας.

o Αέριο εγχώριας παραγωγής που συμβάλλει στην ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού.

-Άνοιγμα της Ελληνικής αγοράς Βιομεθανίου

o Συμφωνία συνεργασίας με σημαντικούς παίκτες με σημαντική τεχνογνωσία στην ελληνική αγορά, όπως η Ergoplanning & η Polyeco για την ανάπτυξη πιλοτικού έργου βιομεθανίου.

o Υποστήριξη για την ανάπτυξη των απαραίτητων κινήτρων για το βιομεθάνιο & του κανονιστικού πλαισίου στην Ελλάδα.

Πιλοτικό έργο βιομεθανίου και επόμενα βήματα

Σύμφωνα με τον οδικό του χάρτη, ο ΔΕΣΦΑ ανέλεβε μια σειρά από απαραίτητες ενέργειες για την προώθηση του απαιτούμενου νομικού και κανονιστικού πλαισίου, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για κάθε επενδυτική απόφαση που σχετίζεται με μια τέτοια νέα αγορά.

-Κύριες Δράσεις

o Ο ΔΕΣΦΑ διεξήγαγε διεξοδικές μελέτες ανάλυσης κενών αγοράς και νομικών κενών για να αξιολογήσει την τρέχουσα κατάσταση και να εξετάσει τη μελλοντική του πορεία.

o Στις 5 Ιουλίου 2022, κατέθεσε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την πρότασή του για την τροποποίηση της υφιστάμενης πρωτογενούς και δευτερογενούς νομοθεσίας, η οποία περιλαμβάνει:

✓ Κείμενο Θέσης της εταιρείας για την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου στην Ελλάδα.

✓ Μελέτη που παρουσιάζει τις τεχνικές απαιτήσεις και τις απαιτήσεις αδειοδότησης για την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου, συμπεριλαμβανομένης πρότασης για τα κίνητρα σε δυνητικούς επενδυτές.

✓ Πρόταση προδιαγραφών ποιότητας βιομεθανίου.

o Ολοκλήρωσε την τεχνοοικονομική μελέτη σκοπιμότητας.

o Παράλληλα αξιολογεί τις διαθέσιμες εκτάσεις για να προχωρήσει σε μελέτη εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

-Επόμενα βήματα

o Προώθηση νομοθετικού πλαισίου σε στενή συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς (Υπουργείο, ΡΑΑΕΥ, κλπ)

o Λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης

Τα “μηνύματα” στη Διώρυγα

Παράλληλα, στη συνέντευξη Τύπου έγινε εκτενής αναφορά στις προσεγγίσεις που έχουν καταγραφεί δημόσια από τη Motor Oil και το ΔΕΣΦΑ σε σχέση με τον αγωγό Πάτημα – Λιβαδειά, ο οποίος, όπως αναφέρθηκε, με παραπομπή στο δημοσιοποιημένο πρόγραμμα ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ. θα λειτουργήσει το 2027. Θα κατασκευαστεί, δε, προκειμένου να εξυπηρετήσει τη μεταφορά φυσικού αερίου από το FSRU Διώρυγα που σχεδιάζει να δημιουργήσει η Motor Oil και όπως τονίστηκε, θα έχει διεθνή αναφορά, αν και όπως τόνισαν οι ιθύνοντες του ΔΕΣΦΑ έχει αρχικά δηλωθεί στη ΡΑΑΕΥ ότι θα εξυπηρετήσει την εγχώρια αγορά.

“Πιο πολύ η κόντρα και οι τριβές είναι στα μάτια των ΜΜΕ” ανέφερε η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι, σχολιάζοντας αναφορές για διαφορετικές πρεοσεγγίσεις μεταξύ δύο πλευρών για το κόστος του αγωγού και την πορεία υλοποίησης.

Υπενθυμίζεται ότι ο συγκεκριμένος αγωγός του νότιου τμήματος του εθνικού συστήματος είναι προϋπολογισμού περίπου 150 εκατ. ευρώ και δεν έχει συμπεριληφθεί επί του παρόντος στη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση του ΔΕΣΦΑ από την οποία προκύπτουν και τα τέλη χρήσης δικτύου.

Όπως σημείωσε η κ. Γκάλι προαπαιτούμενο για το έργο είναι να ληφθεί η επενδυτική απόφαση από τη Διώρυγα για την κατασκευή του FSRU. Όπως είπε χαρακτηριστικά για τον ΔΕΣΦΑ το έργο είναι θετικό καθώς ενισχύει τις επενδύσεις του, αυξάνει την Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση αλλά και τις ποσότητες αερίου που θα διακινούνται από το σύστημα γεγονός που άρα τα έσοδα του.

Σημειώνεται ότι η η ΡΑΑΕΥ αποφάσισε ότι το έργο θα γίνει μόνον εάν προχωρήσει το FSRU καθώς δεν μπορεί να επενδυθούν 150 εκατ. ευρώ, χωρίς σκοπιμότητα χρήσης, μια και θα πέσει το βάρος στους “ώμους” των καταναλωτών. Μάλιστα η κ. Γκάλι πρόσθεσε πως όλα αυτά είναι σε πλήρη γνώση της διοίκησης του σχήματος της Διώρυγας, ενώ αποκάλυψε ότι στην πρώτη φάση του market test που διενεργεί ο ΔΕΣΦΑ προκειμένου να διαπιστώσει το ενδιαφέρον της αγοράς για τα έργα ανάπτυξης που προωθεί, το ενδιαφέρον από χρήστες του FSRU της Διώρυγας ήταν μηδενικό.

Η αγορά και το ΕΣΕΚ και ο καύσωνας

Σε σχέση με τις προοπτικές χρήσης του αερίου η διοίκηση του ΔΕΣΦΑ τόνισε ότι είναι θετικές. “Για την απεξάρτηση είναι μακρύς ο δρόμος. Θα πάρει χρόνια, δεν περιμένουμε να πέσει η χρήση δικτύου, παρά την αύξηση ΑΠΕ. Έχουμε ανάγκη για χρήση. Δε θα είχαμε με τον καυσωνα τις επιλογές δροσιάς με τη χρήση κλιματισμού” τόνισε με έμφαση η κ. Γκάλι κάνοντας μια αναφορά στην τρέχουσα συγκυρία αναδεικνύοντας και τη σημασία του φυσικού αερίου για την οικονομία.

Ενδεικτικό της τάσης, όσο και του διεθνή προσανατολισμού που πλέον έχει το εθνικό μας δίκτυο, είναι ότι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που παρουσίασε η διοίκηση της εταιρείας, σε δημοπρασίες που διενήργησε ο ΔΕΣΦΑ για δέσμευση δυναμικότητας σε σημεία εισόδου του συστήματος, στη Νέα Μεσημβρία (αγωγός TAP), στην Αμφιτρίτη (FSRU Αλεξανδρούπολης) και στο Σιδηρόκαστρο (υφιστάμενο σύστημα αγωγού) οι τιμές που πρόσφεραν οι έμποροι φυσικού αερίου και οι ηλεκτροπαραγωγοί εκτινάχθηκαν στα ύψη.

“Το εάν θα χρησιμοποιούμε λιγότερο αέριο είναι προς προβληματισμό. Δεν πάμε κόντρα στις εξελίξεις. Δουλεύουμε έντονα για να σχεδιάσουμε το μέλλον εταιρείας με μειωμένες ποσότητες αερίου. Η  μείωση που βλεπουμε στην κατανάλωση αντικαθίσταται από τις δελεύσεις. Βλέπουμε την ευρύτερη περιοχή, προετοιμαζόμαστε για το μελλον με ανανεώσιμα αέρια και είμαστε εκεί με παρακολούθηση των εξελίξεων και συμμετέχουμε στην έρευνα για την  παραγωγή υδρογόνου, με άλλους φορείς και δυνητικούς καταναλωτές και σκοπευουμε να αξιοποιήσουμε το βιοαέριο. Σε σχέση με την πράσινη μετάβαση δεν είμαστε εφησυχασμένοι. Παρακολουθουμε τα πάντα για να προωθήσουμε το ρόλο μας στο ενεργειακό τοπίο” τόνισε η κ. Γκάλι δίνοντας το στίγμα στρατηγικής του ΔΕΣΦΑ.

Αριστοτέλης Παππάς

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr