Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Reporter Μagazine Δεκεμβρίου.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα η ΔΕΗ κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα εθνικό δίκτυο ηλεκτροδότησης, με τεράστια υποδομή σε εγκαταστάσεις ορυχείων, παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και να προσφέρει σε όλους πρόσβαση σε φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα. Ο εξηλεκτρισμός αποτέλεσε ένα μεγάλης κλίμακας τεχνικό επίτευγμα, το οποίο στηρίχτηκε στη μεγαλύτερη επένδυση που έγινε ποτέ στη νεότερη Ελλάδα.
ΔΕΗ: Μια 70χρονη ιστορία ανάπτυξης
20 Ιουλίου 1950
Με τον αναγκαστικό νόμο 1566/1950 κυρώνεται η σύμβαση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της αμερικανικής εταιρείας Ebasco Services Inc., η οποία αναλαμβάνει τη διεύθυνση ανάπτυξης και λειτουργίας εθνικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας.
7 Αυγούστου 1950
Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ιδρύεται με τον νόμο 1468. Λίγους μήνες αργότερα ξεκινά τη λειτουργία της, οργανωμένη σε δύο μεγάλους τομείς: της ηλεκτρικής και της λιγνιτικής εκμετάλλευσης.
Φεβρουάριος 1951
Το πρώτο έργο της ΔΕΗ, τα λιγνιτωρυχεία Αλιβερίου, στοχεύει στην ανάπτυξη δύο λιγνιτωρυχείων συνολικής παραγωγής 3.000 τόννων λιγνίτη ημερησίως.
Μάρτιος 1951
Αρχίζει η υλοποίηση της πρώτης φάσης εξηλεκτρισμού υπό την εποπτεία της Ebasco. Σχεδιάζονται και σταδιακά ολοκληρώνονται τέσσερα υδροηλεκτρικά εργοστάσια (Άγρας, 1954 / Λάδωνας, 1955 / Λούρος, 1954 / Αχελώος, 1966) και ένα θερμικό (Αλιβέρι, 1953). Ταυτόχρονα, κατασκευάζονται οι πρώτες γραμμές μεταφοράς, καθώς και δίκτυα διανομής.
Ιανουάριος 1955
Εκπονείται το δεύτερο ενεργειακό πρόγραμμα που περιλαμβάνει τον Ατμοηλεκτρικό Σταθμό Πτολεμαΐδας (1959) και τον Υδροηλεκτρικό Σταθμό Ταυρωπού (1960), ενώ ξεκινά η κατασκευή του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Εδεσσαίου (1969) και μελετώνται τα έργα του Αχελώου.
1η Αυγούστου 1955
Η ευθύνη για τη διεύθυνση, τη διαχείριση και τη λειτουργία του εθνικού συστήματος περιέρχεται στην ελληνική πλέον διοίκηση της ΔΕΗ.
1η Αύγουστου 1956
Με το νομοθετικό διάταγμα 3523/1956, η ΔΕΗ αναλαμβάνει το αποκλειστικό προνόμιο παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη τη χώρα. Ξεκινά η εξαγορά των ιδιωτικών ή κοινοτικών ηλεκτρικών εκμεταλλεύσεων που υπήρχαν τότε στην επικράτεια.
15 Αυγούστου 1960
Η πρώτη διεθνής διασύνδεση: Το εθνικό σύστημα της ΔΕΗ διασυνδέεται με το νότιο γιουγκοσλαβικό σύστημα μέσω της γραμμής μεταφοράς Πτολεμαΐδας-Μοναστηρίου, ύστερα από την υπογραφή ελληνογιουγκοσλαβικής σύμβασης για την ανταλλαγή ηλεκτρικής ενέργειας.
1η Δεκεμβρίου 1960
Ολοκληρώνεται ο βασικός κορμός των εξαγορών με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης για τη μεγαλύτερη από τις υφιστάμενες ηλεκτρικές επιχειρήσεις, την Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών-Πειραιώς (ΗΕΑΠ). Κατά την περίοδο 1956-1968 εξαγοράζονται συνολικά 415 εταιρείες.
1970-1975
Τίθενται σε λειτουργία οι δύο πρώτες μονάδες του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού στη λιγνιτοφόρο περιοχή της Μεγαλόπολης (1970). Η έως τότε μεγαλύτερη σε λειτουργία ατμοηλεκτρική μονάδα της ΔΕΗ εγκαθίσταται στον Ατμοηλεκτρικό Σταθμό Αγίου Γεωργίου στο Κερατσίνι (1971). Δημιουργείται το Ενεργειακό Κέντρο Λαυρίου (1972). Ολοκληρώνονται οι δύο μονάδες του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Πολυφύτου στον Αλιάκμονα (1974) και οι δύο πρώτες μονάδες του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού Καρδιάς στον νομό Κοζάνης (1975).
1982
Στις 5 Ιουνίου 1982 η ΔΕΗ θέτει σε λειτουργία το πρώτο αιολικό πάρκο της χώρας στην Κύθνο (ισχύς 100 kW).
Την ίδια χρονιά τίθεται σε λειτουργία ο πρώτος φωτοβολταϊκός σταθμός του προγράμματος της ΕΟΚ ισχύος 50 kW στην Αγία Ρουμέλη Κρήτης.
2001
Η ΔΕΗ μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία την 1η Ιανουαρίου 2001 (ν. 2773/1999), με μοναδικό μέτοχο το Δημόσιο και κύριο σκοπό την παραγωγή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
2007
Ιδρύεται η θυγατρική της ΔΕΗ «ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε.» με κύριο σκοπό την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ.
2010
Η ΔΕΗ εφαρμόζει το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) για τη στήριξη ευπαθών ομάδων καταναλωτών.
2011-2012
Ιδρύονται δύο θυγατρικές της ΔΕΗ Α.Ε. (ν. 4001/2011), ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) Α.Ε. (1/12/2011) και ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) Α.Ε. (1/5/2012). O ΑΔΜΗΕ έχει την ευθύνη της διαχείρισης, λειτουργίας, ανάπτυξης και συντήρησης του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και των διασυνδέσεών του. Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει την ευθύνη για τη διαχείριση, την ανάπτυξη, τη λειτουργία και τη συντήρηση του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας.
2013-2016
Κατασκευάζονται δύο νέες, υπερσύγχρονες, μονάδες φυσικού αερίου, Αλιβέρι V (2013, ισχύς 417 MW) και Μεγαλόπολη V (2016, ισχύς 811 MW), καθώς και ο υδροηλεκτρικός σταθμός του Ιλαρίωνα (2014, ισχύς 4,2 MW).
2015
Ξεκινούν οι εργασίες θεμελίωσης της Ατμοηλεκτρικής Μονάδας V του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (ισχύς 660 MW).
2017
- Ολοκληρώνεται ο πλήρης ιδιοκτησιακός διαχωρισμός της ΑΔΜΗΕ Α.Ε. από τη ΔΕΗ (ν. 4389/2016).
- Καθιερώνεται η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα e-Bill για την έκδοση Μηνιαίου Λογαριασμού σε εγγεγραμμένους πελάτες.
2018
Η ΔΕΗ εισέρχεται στην αγορά φυσικού αερίου (Φ.Α.) με τη χορήγηση άδειας προμήθειας Φ.Α. σε πελάτες της.
2019
- Στις 5 Ιουνίου εγκαινιάζεται η λειτουργία του Υβριδικού Ενεργειακού Έργου Ικαρίας Ναέρας. Ο Ναέρας είναι ένα από τα δύο υβριδικά ενεργειακά έργα στην Ευρώπη, που συνδυάζει την αιολική και την υδραυλική ενέργεια.
- Ο νόμος 4643/2019 θέτει το νέο πλαίσιο για την απελευθέρωση αγοράς ενέργειας και τον εκσυγχρονισμό της ΔΕΗ.
ΔΕΗ και καταναλωτές: Μία διαχρονική σχέση εμπιστοσύνης
Φθηνό ρεύμα για όλους!
Θεσπίζεται και εφαρμόζεται το ενιαίο μειωμένο τιμολόγιο της ΔΕΗ για όλη την Ελλάδα σε δύο στάδια: 1η Αυγούστου 1956 για την ηπειρωτική και 1η Ιουλίου 1957 για τη νησιωτική χώρα.
Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στους αριθμούς των πελατών της επιχείρησης, οι οποίοι από 40.357 το 1954, ανήλθαν στις 584.181 το 1960, μη συμπεριλαμβανομένων των πελατών της τέως ΗΕΑΠ. Επίσης, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανά κάτοικο, από 88 κιλοβατώρες το 1950, τριπλασιάστηκε στις 265 κιλοβατώρες το 1960.
Στην υπηρεσία της νοικοκυράς!
Στο πλαίσιο της πολιτικής εξάπλωσης της χρήσης του ηλεκτρικού ρεύματος, η ΔΕΗ εφαρμόζει ειδικά προγράμματα «διαπαιδαγωγήσεως εις την χρήσιν των εφαρμογών ηλεκτρισμού» και πιστοδότησης ηλεκτρικών συσκευών σε συνεργασία με ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ συνεργεία της Επιχείρησης πραγματοποιούν επιδείξεις ηλεκτρικών συσκευών σε όλη την επικράτεια (1956-1964).
Ομολογίες ανάπτυξης…
Η ΔΕΗ εγκαινιάζει την πολιτική των ομολογιακών δανείων το 1957 με σκοπό να καλύψει μέρος της αξίας των παλαιών ηλεκτρικών εταιρειών που εξαγοράζει και των έργων που κατασκευάζει σε όλη την Ελλάδα.
«Έγινε ποτιστικό το χωράφι μου!»
Ο αγροτικός εξηλεκτρισμός υπήρξε βασικό μέλημα της ΔΕΗ από την ίδρυσή της. Γι’ αυτό και εφάρμοσε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα –με διαφημιστικές καταχωρίσεις και περιοδείες στην επαρχία– για την ενημέρωση του αγροτικού πληθυσμού σχετικά με τα πλεονεκτήματα της χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας στη γεωργική παραγωγή.
Πρόληψη και ασφάλεια…
Η ΔΕΗ εξ αρχής καταβάλλει συστηματικές προσπάθειες για την ασφάλεια τόσο στον εργασιακό όσο και στον δημόσιο χώρο. Ιδιαίτερα ευφάνταστες είναι οι αφίσες που προειδοποιούν το κοινό για τους κινδύνους του νέου αλλά άγνωστου ακόμα αγαθού, του ηλεκτρισμού.
Η ΔΕΗ δημιουργεί…
Η παρουσία της ΔΕΗ στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) ξεχωρίζει με τον ιδιαίτερο σχεδιασμό του περιπτέρου της κάθε χρόνο. Από το 1964 έως το 1973 δε τη διαμόρφωση των περιπτέρων της ΔΕΗ στη ΔΕΘ ανέλαβε ο ζωγράφος Σπύρος Βασιλείου.
Σημαντική υπήρξε η συμβολή της ΔΕΗ και στον ηλεκτροφωτισμό ιστορικών μνημείων της χώρας από τα πρώτα της βήματα, όπως ο φωτισμός των ιστορικών τειχών της Θεσσαλονίκης που επιμελήθηκε η Επιχείρηση το 1963.
Για τους ανθρώπους, το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη
Στρατηγικός στόχος της ΔΕΗ είναι να εξασφαλίζει τη βιώσιμη λειτουργία της παράλληλα με την ανάπτυξή της, με τρόπο εξισορροπητικό:
- Προάγοντας την οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία
- Με σχέδιο για την προστασία του περιβάλλοντος
- Παρέχοντας στους πελάτες της ολοκληρωμένες, καινοτόμες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες και προϊόντα
- Διασφαλίζοντας σύγχρονες συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους,
- με υπεύθυνες πρακτικές διοίκησης ίσων ευκαιριών,
- με την εφαρμογή Συστημάτων Διαχείρισης της Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία
- με την πραγματοποίηση σχετικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων
- Διαμορφώνοντας σχέσεις αμοιβαίου οφέλους με τους προμηθευτές και τους συνεργάτες της
- Εξασφαλίζοντας στους μετόχους δημιουργία νέων οικονομικών αξιών.
H ΔΕΗ δεσμεύεται και καταβάλλει συνεχή προσπάθεια βελτίωσης της οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής της επίδοσης:
- Σχεδιάζει, συντονίζει, παρακολουθεί και δημοσιοποιεί τις ενέργειες βιώσιμης ανάπτυξης της Εταιρείας.
- Επιδιώκει τη μακροχρόνια ενίσχυση της οικονομικής της αξίας, μέσω της ορθής εταιρικής διακυβέρνησης, ενεργώντας με τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια σε όλες τις διαδικασίες και ενέργειες των οργάνων της
- Η περιβαλλοντική στρατηγική της ΔΕΗ είναι εναρμονισμένη με τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος.
- Για την εφαρμογή της στρατηγικής της η Εταιρεία έχει θεσπίσει και επικαιροποιεί Περιβαλλοντικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα. Για την επίτευξη της συνεχούς βελτίωσης της περιβαλλοντικής της επίδοσης, η ΔΕΗ αναπτύσσει Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και προβαίνει στην πιστοποίηση των εγκαταστάσεών της.
- Για την Εταιρεία η προσφορά στις τοπικές κοινωνίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιχειρηματική της δραστηριότητα. Για τον σκοπό αυτό υλοποιεί σημαντικές δράσεις που έχουν ως κύριο αποδέκτη τόσο τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται, όσο και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Το σημαντικό κοινωνικό έργο της περιλαμβάνει σειρά από ενέργειες, οι οποίες αναπτύσσονται σε βάθος χρόνου και αφορούν τον αθλητισμό, τον πολιτισμό την υγεία και την παιδεία.
Διασώζοντας μια πολύμορφη ιστορία 70 χρόνων…
Η ΔΕΗ είναι η πρώτη ελληνική δημόσια επιχείρηση που μερίμνησε για τη διάσωση του αρχειακού της πλούτου ήδη από το 1980 με σχετική νομοθετική ρύθμιση. Μέσα από τις αφηγήσεις των ανθρώπων της, τις εγκαταστάσεις, τον μηχανολογικό εξοπλισμό και τα αρχειακά της τεκμήρια ξεδιπλώνεται η ιστορία του εξηλεκτρισμού της χώρας.
Το Ιστορικό Αρχείο ΔΕΗ συγκεντρώνει, καταγράφει, ταξινομεί και αποδίδει στην έρευνα σημαντικές αρχειακές ενότητες της Επιχείρησης, τηρώντας σταθερά τη δέσμευσή του προς την επιστημονική κοινότητα. Έχει συγκροτήσει το Αρχείο Προφορικών Μαρτυριών, προάγοντας τη συλλογική μνήμη και αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές της ιστορίας της Επιχείρησης. Τεκμηριώνει και αναδεικνύει τη βιομηχανική κληρονομιά της ΔΕΗ (κτήρια, μηχανές, εργαλεία), συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη μελέτη της ιστορίας της τεχνολογίας στην Ελλάδα. Παράλληλα, εμπλουτίζει τις συλλογές του με νέες προσκτήσεις.
Συνεργάζεται με πολιτιστικά και επιστημονικά ιδρύματα και φορείς για την αξιοποίηση των αρχείων και της βιομηχανικής κληρονομιάς, ενώ παράλληλα προωθεί κοινές πολιτιστικές δράσεις.
Η ΔΕΗ σήμερα:
- 6,9 εκατομμύρια πελάτες
- 11,3 GW εγκατεστημένη ισχύς (περ. 54,3% της εγκατεστημένης ισχύος των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα) (εξαιρουμένων των 930 MW των δύο προς αποεπένδυση θυγατρικών της εταιρειών Λιγνιτική Μελίτης Α.Ε. και Λιγνιτική Μεγαλόπολης Α.Ε.)
- Μήκος Δικτύου Διανομής: 239.119 χλμ. Χαμηλής και Μέσης Τάσης, 989 χλμ. Υψηλής Τάσης και 162 χλμ. οπτικών ινών
- Συνολικές επενδύσεις την τελευταία πενταετία που ξεπερνούν τα €3,4 δισ.
- Εργαζόμενοι: 16.747 (2018, όμιλος ΔΕΗ)
Ατενίζοντας με αισιοδοξία την όγδοη δεκαετία…
Η ΔΕΗ είναι η επιχείρηση πάνω στην οποία στηρίχθηκε ο εξηλεκτρισμός της χώρας και η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας επί δεκαετίες. Στα 70 χρόνια λειτουργίας της στήριξε αδιάλειπτα τη βιομηχανία και τους καταναλωτές. Στο νέο περιβάλλον της απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρισμού και του μετασχηματισμού του ενεργειακού συστήματος στο πλαίσιο των στόχων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η ΔΕΗ αναλαμβάνει έναν ακόμη κομβικής σημασίας ρόλο: να ηγηθεί της διαδικασίας μετάβασης της ενεργειακής αγοράς, με σταδιακή, πλην γρήγορη, απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Η απολιγνιτοποίηση αποτελεί τον νέο μεγάλο στόχο-ορόσημο της Επιχείρησης. Η μετάβαση αυτή θα συνδυαστεί με δύο βασικές προϋποθέσεις:
- τον διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες που σήμερα εξαρτώνται από τον λιγνίτη, με γνώμονα την ανάπτυξη και την ομαλή κοινωνικοοικονομική μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή
- τον πλήρη μετασχηματισμό της Επιχείρησης με έμφαση στις επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), οι οποίες θα αντικαταστήσουν με ολοένα αυξανόμενο μερίδιο την ενέργεια που σήμερα παράγεται από λιγνίτη.
Η απολιγνιτοποίηση προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2028, ωστόσο θα πρέπει να ξεκινήσει από σήμερα και για τον σκοπό αυτό ήδη μελετώνται τα πρώτα βήματα που αφορούν στις μονάδες εκείνες οι οποίες είναι οι παλαιότερες και λιγότερο αποδοτικές για την Επιχείρηση και οι οποίες θα αποσυρθούν πρώτες έχοντας ήδη ξεπεράσει τον προβλεπόμενο χρόνο λειτουργίας τους.
Παράλληλα, στο πλαίσιο του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) οργανώνεται το πρόγραμμα μετάβασης της χώρας στη νέα πράσινη πραγματικότητα και θα πραγματοποιηθούν παρεμβάσεις που θα διασφαλίζουν τους εργαζόμενους, την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και των τοπικών κοινωνιών, με τη ΔΕΗ να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η επόμενη ημέρα για τη ΔΕΗ θα είναι πιο πράσινη. Η εταιρεία θα συνεχίσει να πρωτοπορεί στην ενεργειακή μετάβαση. Η ισχύς των μονάδων της ΔΕΗ που θα αποσυρθεί θα πρέπει να καλυφθεί από νέες επενδύσεις με έμφαση στις ΑΠΕ, στα υβριδικά συστήματα ηλεκτροπαραγωγής αλλά και στο φυσικό αέριο που είναι το καύσιμο «γέφυρα» για την ενεργειακή μετάβαση. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η επόμενη ημέρα για τη ΔΕΗ θα περιλαμβάνει περισσότερες επενδύσεις στις ΑΠΕ. Η μεγαλύτερη εταιρεία της χώρας θα αποτελέσει τον κεντρικό πυλώνα γύρω από τον οποίο θα μετασχηματιστεί συνολικά το ενεργειακό σύστημα της χώρας: Μέχρι το 2030 θα απαιτηθούν επενδύσεις για αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος άνω του 1GW ετησίως, αναβάθμιση των δικτύων, ψηφιοποίηση, καθώς και αξιοποίηση καινοτόμων εργαλείων. Στόχος της ΔΕΗ είναι να αυξήσει κατά τουλάχιστον 1GW την εγκατεστημένη ισχύ της από ΑΠΕ έως το 2024, αυξάνοντας το μερίδιο αγοράς της από το 2,5% σε 10-20%.
Παράλληλα, μπαίνει δυναμικά σε μία νέα εποχή, της ηλεκτροκίνησης, επιδιώκοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στις επενδύσεις σε σταθμούς φόρτισης. Στόχος είναι μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια να εγκαταστήσει περισσότερους από 1.000 σταθμούς φόρτισης σε ολόκληρη τη χώρα.
Η ΔΕΗ πλέον αλλάζει. Σήμερα έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο ανάταξης και εκσυγχρονισμού της εταιρείας ώστε να μπορεί να πρωταγωνιστήσει στις σύγχρονες προκλήσεις στον χώρο της ενέργειας, προς όφελος τόσο των μετόχων της όσο και των καταναλωτών, με νέα προϊόντα και καινοτόμες υπηρεσίες.
Και η νέα, μοντέρνα, ισχυρή και κερδοφόρα ΔΕΗ, όπως έκανε και στο παρελθόν με συνέπεια και κοινωνικό πρόσωπο, θα συνεχίσει να διαδραματίζει κομβικό ρόλο στο ενεργειακό τοπίο της χώρας, πρωτοπορώντας και ανοίγοντας τον δρόμο στο μέλλον.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr