Ερ.: Το πετρέλαιο βρίσκεται πάνω από τα $100/βαρέλι για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Εκτιμάται ότι θα υποχωρήσουν οι τιμές του πετρελαίου ή όχι;
Απ.:Το πετρέλαιο, συγκριμένα το Brent, βρίσκεται τα τελευταία 4 χρόνια πεισματικά πάνω από τα $100/βαρέλι. Όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι αυτό δεν θα αλλάξει. Ωστόσο, εξετάζοντας κάνεις τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς αντιλαμβάνεται ότι η προσφορά επιταχύνεται οριακά πιο γρήγορα από τη ζήτηση το τελευταίο διάστημα. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με την οικονομική θεωρία, θα έπρεπε να πιέσει τις τιμές του πετρελαίου, ωστόσο η πετρελαϊκή αγορά έχει τις ιδιαιτερότητες της, οι οποίες εστιάζουν κυρίως στη γεωπολιτική αλλά και την κερδοσκοπία.
Η προβλεπόμενη μέση τιμή για το 2014 είναι $108/βαρέλι, ενώ για το 2015 είναι $105/βαρέλι. Αυτή η μικρή πτώση οφείλεται ακριβώς στη προαναφερθείσα διαφορά στη δυναμική των θεμελιωδών μεγεθών. Είναι σημαντικό να αντιληφτούμε ότι η ποσοτικοποίηση και η πρόγνωση των γεωπολιτικών εξελίξεων είναι κάτι ιδιαίτερα δύσκολο, αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι τιμές έχουν παραμείνει στα επίπεδα $100-115/βαρέλι τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα από το 2016 και έπειτα θα πρέπει να αναμένουμε ακόμα υψηλότερες τιμές.
ΕΡ.: Πόσο σημαντικά είναι τα θεμελιώδη μεγέθη στην πετρελαϊκή αγορά και ποιοι είναι οι βασικοί οδηγοί της τιμής του πετρελαίου;
Απ.: Όπως σε κάθε αγορά τα θεμελιώδη μεγέθη είναι πολύ σημαντικά. Η ζήτηση ήταν πάντα δέσμια της προσφοράς, λόγω της πεπερασμένης φύσης του πετρελαίου. Τα τελευταία χρόνια, αυτή η σχέση εξάρτησης φαίνεται να εξασθενεί. Τα αποθέματα βεβαίως παραμένουν πεπερασμένα, αλλά η ραγδαία αύξηση παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ έχει περιορίσει τις δυσκολίες αύξησης της παγκόσμιας παραγωγής που είχαμε πριν το 2008.
Η τιμή του πετρελαίου δείχνει να είναι περισσότερο ελαστική ως προς τη ζήτηση παρά την προσφορά, καθιστώντας τη συγκεκριμένη αγορά οδηγούμενη κυρίως από τη ζήτηση, υπό την προϋπόθεση πάντα ότι η προσφορά δεν διαταράσσεται και δεν εμφανίζονται ελλείψεις.
Όσον αφορά στη γεωπολιτική, η πιθανότητα διαταραχής τον επιπέδων παραγωγής σε διάφορες χώρες δημιουργεί νευρικότητα στα χρηματιστήρια οδηγώντας σε κερδοσκοπία. Οι εμπορεύσιμες ποσότητες από χρηματοοικονομικά παράγωγα έχουν ξεπεράσει κατά πολλές φορές τις ποσότητες φυσικών εμπορευμάτων.
Τέλος, σημαντικά είναι και τα μακροοικονομικά δρώμενα τα οποία καθορίζουν τη ζήτηση. Ας πάρουμε για παράδειγμα τη χώρα μας, η ζήτηση το 2007 ήταν 450.000 βαρέλια/ημέρα και το 2013 μειώθηκε στα 294.000 βαρέλια/ημέρα κυρίως λόγω των οικονομικών εξελίξεων. Εδώ, μπαίνει στο παιχνίδι και το δολάριο, το οποίο έχει αντίστροφη σχέση με την τιμή του πετρελαίου και επηρεάζει και αυτό την ζήτηση.
Ερ.: Πως επηρεάζει την τιμή του πετρελαίου ο OPEC;
Απ.: Ο OPEC είναι ικανοποιημένος με τιμές $100-120/βαρέλι. Οι καταναλωτές έχουν πλέον συνηθίσει αυτά τα επίπεδα αφού η ζήτηση είναι ακόμα σε αύξηση. Όπως φαίνεται, οι παραγωγοί από την πλευρά τους δεν έχουν πρόβλημα με τις τρέχουσες τιμές. Έχοντας λοιπόν στο δυναμικό του κάτι λιγότερο από 40% της παγκόσμιας παραγωγής ο OPEC προσαρμόζει την παραγωγή ώστε οι τιμές να παραμείνουν σε αυτά τα κοινώς αποδεκτά επίπεδα.
ΕΡ.: Τι να περιμένουμε για το μέλλον;
Απ.: Το μονό σίγουρο είναι ότι η φθηνή εξόρυξη οδεύει προς το τέλος της. Τα project με χαμηλό κόστος, τα οποία βρίσκονται κυρίως στην Μέση Ανατολή, μικραίνουν στον αριθμό. Οι ενισχυμένες μέθοδοι εξόρυξης, τα υπεράκτια projects και το σχιστολιθικό έχουν όλα υψηλά κόστη. Τα υψηλά κόστη καθιστούν τις υψηλές τιμές απαραίτητες για την παραγωγή. Εάν οι τιμές πέσουν, αρκετά projects θα σταματούσαν οδηγώντας σε μειωμένη παραγωγή και άρα σε διόρθωση των τιμών προς τα πάνω.
Όσον αφορά στη ζήτηση, στις ανεπτυγμένες χώρες η πτωτική πορεία φαίνεται να είναι διαρθρωτική. Οι εναλλακτικές μορφές ενεργείας κερδίζουν έδαφος σε βάρος του πετρελαίου. Η μελλοντική αύξηση της ζήτησης αναμένεται ως επί το πλείστον από τις αναπτυσσόμενες χώρες, κυρίως τις χώρες BRICS (Brazil, Russia, India, China, South Africa) οι οποίες έχουν και μεγαλύτερες βιομηχανικές ανάγκες.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr