Παράλληλα, το συνολικό λειτουργικό κόστος της Εταιρείας παρουσίασε αύξηση κατά +5,7% ή +18,2 εκατ. € και διαμορφώθηκε στα 335,8 εκατ. € από 317,6 εκατ. € το 2021, κυρίως λόγω της αύξησης του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που ανήλθε στα 45,5 εκατ. € από 22,9 εκατ. € το 2021, σημειώνοντας αύξηση 98%. Αντίθετα η μείωση των διάφορων προβλέψεων κατά 15,1 εκατ. €, είχε θετική επίδραση στο λειτουργικό κόστος.
Επίσης, αρνητικά επηρέασε τα έξοδα η αύξηση κατά 8,7 εκατ. € των λοιπών εξόδων κυρίως λόγω πρόβλεψης απομείωσης λοιπών απαιτήσεων λόγω μη ανακτησιμότητας τους. Μείωση επίσης παρουσίασαν τα άλλα έσοδα εκμεταλλεύσεως, τα οποία διαμορφώθηκαν στα 3,1 εκατ. € από 5,1 εκατ. € το 2021 σημειώνοντας μείωση κατά -38,7% ή -2,0 εκατ. €.
Το αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων ήταν να μειωθεί το Μικτό Περιθώριο Κέρδους της Εταιρείας κατά -35,4 εκατ. € (-22,5%) και να διαμορφωθεί στα 121,5 εκατ. € από 156,9 εκατ. το 2021 αλλά και το Μικτό Περιθώριο Κέρδους ως ποσοστό επί του κύκλου εργασιών στο 35,4% από 43,5% το 2021.
Τα κέρδη προ φόρων χρηματοδοτικών επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων (EBITDA)* της Εταιρείας ανήλθαν σε 39 εκατ. € από 85,5 εκατ. € το 2021, σημειώνοντας πτώση κατά 46,5 εκατ. € (54,4%). Το EBITDA margin διαμορφώθηκε στο 11,4% από 23,7% το 2021.
Η μείωση του EBITDA επηρέασε τα κέρδη προ φόρων χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBIT)* της Εταιρείας, τα οποία παρουσίασαν υποχώρηση κατά -46,2 εκατ. € (-100%) και διαμορφώθηκαν σε 117 χιλιάδες € από 46,3 εκατ. € το 2021. Το EBIT margin διαμορφώθηκε στο 0% από 12,8% το 2021.
Τα κέρδη προ φόρων της Εταιρείας διαμορφώθηκαν στα 10,6 εκατ. € από 59,4 εκατ. € το 2021 σημειώνοντας υποχώρηση κατά -82% ή -48,8 εκατ. €.
Τα κέρδη μετά από φόρους της Εταιρείας παρουσίασαν μείωση κατά 84% και διαμορφώθηκαν σε 5 εκατ. € από 30,7 εκατ. € το 2021. Το καθαρό περιθώριο κέρδους διαμορφώθηκε στο 1,5% από 8,5% το 2021.
Οι Ελεύθερες Ταμιακές Ροές της Επιχείρησης (Free Cash Flows to the Firm) για τον όμιλο, διαμορφώθηκαν στα -79,6 εκατ. € από 19,5 εκατ. € το 2021, κυρίως λόγω της εκταμίευσης στο έτος 2022 ποσού 157 εκατ. ευρώ προς την Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ για την οριστική διευθέτηση του επιπλέον κόστους του αδιύλιστου νερού ετών 2013-2020 για το οποίο είχε σχηματιστεί σχετική πρόβλεψη στις 31.12.2021. Οι Καθαρές Επενδυτικές Ταμιακές ροές για τον όμιλο διαμορφώθηκαν σε εκροή 19 εκατ. €, από εκροή ύψους 18,7 εκατ. € το 2021.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας ενέκρινε την υποβολή πρότασης προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων, για τη διανομή μερίσματος, ποσού 2 λεπτών (Ευρώ 0,02) ανά μετοχή, (συνολικό μικτό ποσό ευρώ 2.130 χιλ. ευρώ) για τη χρήση 2022.
Επενδυτικό Πρόγραμμα Έργων
Το 2022 η απορρόφηση του επενδυτικού προγράμματος έργων ανήλθε σε 30,5 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 66% σε σύγκριση με την απορρόφηση του 2021 η οποία είχε ανέλθει σε 18,3 εκατ. ευρώ και αυξημένη κατά 107% από τον μέσο όρο απορρόφησης της προηγούμενης πενταετίας. Ο κύριος όγκος του επενδυτικού προγράμματος έργων αφορά στα μεγάλα έργα αποχέτευσης στην ανατολική Αττική, αλλά και σε έργα του δικτύου ύδρευσης (τοποθετήσεις νέων παροχών, εργασίες δικτύου ύδρευσης, επεκτάσεις, βελτιώσεις και αντικαταστάσεις) και του δικτύου αποχέτευσης (κατασκευή συνδέσεων ακινήτων & δευτερεύοντος δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων υδάτων, ανακατασκευή καταθλιπτικών αγωγών).
Το προϋπολογισμένο ποσό επενδυτικού προγράμματος έργων για το 2023, ανέρχεται σε 45,9 εκατ. ευρώ, με το 52% να αφορά στα έργα αποχέτευσης της ανατολικής Αττικής, το 28% έργα ύδρευσης και το 15% έργα αποχέτευσης.
Σχεδόν το 50% των έργων χρηματοδοτείται από την Ε.Ε.
Νέα Ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή
Στις 28 Μαρτίου 2023 δημοσιεύτηκε ο Ν.5037/2023 με τον οποία η ΡΑΕ μετονομάστηκε σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.) και στην οποία ανατέθηκε η εποπτεία επί της παροχής των υπηρεσιών ύδατος και διαχείρισης αστικών αποβλήτων.
Σκοπός του νόμου είναι η ορθολογική ρύθμιση της παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και επεξεργασίας αστικών αποβλήτων, ιδίως ως προς την οργάνωση, τις παρεχόμενες υπηρεσίες, το κόστος και την τιμολόγησή τους, μέσα από την ανάθεση σχετικών αρμοδιοτήτων εποπτείας και ελέγχου στην Ρ.Α.Α.Ε.Υ.. Η νέα διευρυμένη ρυθμιστική αρχή (ΡΑΑΕΥ) έχει ξεκινήσει τη λειτουργία της και έχει ήδη οριστεί αντιπρόεδρος του κλάδου υδάτων. Η ΡΑΑΕΥ αναμένεται να είναι σε πλήρη λειτουργία πριν το τέλος του 2023.
Η τιμολογιακή πολιτική της ΕΥΔΑΠ ασκείται μέσω της εφαρμογής των γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος που θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση, ενώ τα τιμολόγια υπηρεσιών ύδατος για τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών και χρηστών εγκρίνονται με απόφαση πενταετούς ισχύος της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. Μέχρι την έγκριση των νέων τιμολογίων, η ισχύς των τιμολογίων της εταιρείας παρατείνεται.
Στο άρθρο 34 του ν. 5037/2023, ορίζεται ότι: «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κατόπιν γνώμης της Γνωμοδοτικής Επιτροπής της παρ. 3 του άρθρου 4 και εισήγησης της Ρ.Α.Α.Ε.Υ., προς την Επιτροπή, καθορίζονται οι γενικοί κανόνες κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, τα μέτρα βελτίωσης αυτών, καθώς και οι διαδικασίες και η μέθοδος ανάκτησης του κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις, σύμφωνα με την παρ. 1 του παρόντος και το π.δ. 51/2007.»
Με τα νέα τιμολόγια, για τα οποία θα γίνει προσπάθεια να ισχύσουν από 1/1/2024 με τη σύμφωνη γνώμη και αξιολόγηση των Γενικών Σχεδίων Υπηρεσιών Ύδατος από τη ΡΑΑΕΥ, αναμένεται ότι η εταιρεία θα ανακτήσει, σύμφωνα με την ΚΥΑ352462, ΦΕΚ 5830/14.12.2021, 157 εκατ. € που έχει διαθέσει για το αδιύλιστο νερό για το χρονικό διάστημα 2013-2020, καθώς και οποιαδήποτε άλλο υπο-ανακτώμενο ποσό.
Επιπτώσεις γεωπολιτικής και ενεργειακής κρίσης
Η τρέχουσα γεωπολιτική κρίση στην Ουκρανία με τις συνεπακόλουθες κυρώσεις στη Ρωσία και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν επιφέρει σημαντική αβεβαιότητα στο οικονομικό περιβάλλον τόσο σε εθνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Η ΕΥΔΑΠ δεν είναι άμεσα εκτεθειμένη στις εν λόγω περιοχές, συνεπώς δεν υπάρχει και άμεση επίπτωση στις δραστηριότητές της.
Η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τις τυχόν επιπτώσεις. Γίνεται διαρκώς καταγραφή αποθεμάτων ειδικότερα κρίσιμων υλικών δικτύου ύδρευσης και προχωρά στην άμεση προμήθεια υλικών που κρίνονται απαραίτητα. Προς το παρόν η Εταιρεία δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα ανεπάρκειας υλικών ή προμήθειάς τους.
Ωστόσο, η γεωπολιτική κρίση σε συνδυασμό με την προ υπάρχουσα ενεργειακή κρίση, έχει οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση του ενεργειακού κόστους, ειδικότερα στο φυσικό αέριο γεγονός που έχει συμπαρασύρει την αγορά σε ανατιμήσεις. Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο μέσος ΔΤΚ του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2022 - Δεκεμβρίου 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2021 - Δεκεμβρίου 2021, παρουσίασε αύξηση 9,6%. Συνέπεια των ανωτέρω είναι η επιβάρυνση του οικογενειακού και επιχειρησιακού προϋπολογισμού, γεγονός που έχει επηρεάσει την κατανάλωση του νερού στο πλαίσιο μιας γενικότερης οικονομίας των νοικοκυριών, όμως δεν έχει επηρεάσει το ρυθμό των εισπράξεων της Εταιρείας. Σημαντικό ρόλο στην σταθερή ροή των εισπράξεων παίζουν, εκτός από την πολιτική της εταιρείας, το οικονομικό τιμολόγιο, αλλά και η θετική εικόνα της Εταιρείας στο καταναλωτικό κοινό.
Η αύξηση των τιμών έχει επιφέρει καθυστερήσεις και δυσπραγίες σε κάποια έργα της Εταιρείας καθώς οι τιμές των υλικών, και ως εκ τούτου και οι αρχικοί προϋπολογισμοί των έργων, έχουν αυξηθεί σημαντικά μεταξύ του διαστήματος της υποβολής της προσφοράς εκ μέρους του αναδόχου και της εκτέλεσης του έργου. Στις εν εξελίξει εργολαβίες, υποβλήθηκαν από Αναδόχους αιτήματα χορήγησης πριμ, σε συνέχεια του Ν.4938/22 που περιλαμβάνει επείγουσες ρυθμίσεις για την εκτέλεση των συμβάσεων δημοσίων έργων για την στήριξη των εν εξελίξει εργολαβιών, λόγω της ενεργειακής κρίσης και των μεγάλων αυξήσεων των τιμών των υλικών και της ενέργειας που έχουν προκληθεί από αυτή. Τα αιτήματά τους θα υποβληθούν για γνωμοδότηση προς το τεχνικό συμβούλιο έργων και μελετών εποπτευομένων φορέων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Επιπλέον ένας ανάδοχος των έργων Ανατολικής Αττικής αιτήθηκε επιμήκυνση του χρονοδιαγράμματος κατά 6 μήνες.
Η ΕΥΔΑΠ, για τις εν εξελίξει συμβάσεις της, προμηθειών/γενικών υπηρεσιών, έχει δεχθεί αιτήματα από αναδόχους για αναπροσαρμογές τιμών, κυρίως βάσει του υπ’ αριθμ. 2040/13.04.2022 σχετικού εγγράφου της ΕΑΔΗΣΥ με Θέμα: «Διευκρινίσεις ως προς την αύξηση των τιμών και τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα λόγω της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών του COVID-19». Σημειώνεται ότι από τα ως άνω αιτήματα έχουν ήδη εγκριθεί με σχετικές αποφάσεις αναπροσαρμογές τιμών ποσού 402.186,37€ πλέον ΦΠΑ.
Το κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προαναφέρθηκε, ανήλθε σε 45,5 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 98% ήτοι 22,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2021 όπου το κόστος προμήθειας ανήλθε σε 22,9 εκατ. Ευρώ. Το φυσικό αέριο παρέμεινε το 2022 στα ίδια επίπεδα με το 2021, στα 0,7 εκατ €. Η κατανάλωση καυσίμων το 2022 ανήλθε σε 0,9 εκατ. ευρώ. Η Εταιρεία διατηρεί συμβάσεις για την προμήθεια αμόλυβδης βενζίνης με σταθερό περιθώριο κέρδους για τον προμηθευτή, ενώ η τιμή ορίζεται ως η ισχύουσα τιμή λίτρου όπως αυτή ανακοινώνεται από τα Ελληνικά Διυλιστήρια την ημέρα της παράδοσης.
Αναφορικά με τις προβλέψεις του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για το 2023, η Εταιρεία έχει προχωρήσει σε μελέτη διαφορετικών σεναρίων, τα οποία δείχνουν πτωτική πορεία.
Μετά τις συνεχείς ανατιμήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, και για τη μείωση του κόστους λειτουργίας, η ΕΥΔΑΠ Α.Ε. βρίσκεται σε συνεχείς διαδικασίες που θα οδηγήσουν σε μείωση του κόστους (αντικατάσταση μηχανημάτων, διαγωνισμός νέου παρόχου ενέργειας, monitoring, διαδικασίες διαγωνισμών για δημιουργία Φ/Β σταθμών κ.α.)
Όσον αφορά στις υπάρχουσες μονάδες ΑΠΕ, οι ισχύουσες συμβάσεις τόσο για τους Μ.Υ.Η.Σ. όσο και για το υπάρχον Φ/Β 1,97 MW, αφορούν σε σταθερές τιμές.
Η ΕΥΔΑΠ στο πλαίσιο της αξιοποίησης των ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας έχει αναπτύξει:
- Εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από μικρά υδροηλεκτρικά έργα εγκαταστημένα στα υδραγωγεία της και στο ΚΕΛ Ψυττάλειας.
- Εγκαταστάσεις θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας, αξιοποιώντας το βιοαέριο που παράγεται από την επεξεργασία της ιλύος στις μονάδες επεξεργασίας αστικών λυμάτων.
- Φωτοβολταϊκό σταθμό στις εγκαταστάσεις της ΜΕΝ Αχαρνών.
Η συνεισφορά των ΑΠΕ στη συνολική κατανάλωση ανέρχεται σε 50,28%.
Επιπλέον η Εταιρεία ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό 4 Φ/Β Σταθμών συνολικής ισχύος 3,5 MW. Ήδη οι 2 πρώτοι επί εδάφους (συνολική ισχύς 2 MW) βρίσκονται στην διαδικασία ανάδειξης οριστικού αναδόχου και οι άλλοι 2 επί στεγών (συνολική ισχύς 1,5 MW) στη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών από την Επιτροπή Διαγωνισμού.
Η σταδιακή αντικατάσταση των συμβατικών οχημάτων με ηλεκτροκίνητα οχήματα συνεχίζεται σύμφωνα με τον προγραμματισμό της εταιρείας.
Η Εταιρεία έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην ενδυνάμωση της στρατηγικής ESG που ακολουθεί. Για το σκοπό αυτό, έχει θεσπίσει μετρήσιμους δείκτες για το περιβάλλον, την κοινωνία και την ορθή διακυβέρνηση, βάσει διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων, οι οποίοι παρακολουθούνται συστηματικά και για τους οποίους έχουν αναπτυχθεί δράσεις βελτίωσης που συνδέονται με την στρατηγικό τρίπτυχο για Ασφάλεια, Αποδοτικότητα, Ανάπτυξη. Σαφής στόχος της στρατηγικής της Εταιρείας είναι η μείωση του ανθρακικού μας αποτυπώματος και η ουσιαστική συμβολή στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών της και των κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιείται και αναπτύσσεται, όπως επίσης και στην ενίσχυση της προσαρμοστικής ικανότητάς της έναντι των κινδύνων και των φυσικών καταστροφών που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή. H ΕΥΔΑΠ έχει στόχο να πετύχει το zero carbon water μέχρι το 2030, γεγονός που θα ανεξαρτητοποιήσει σε μεγάλο βαθμό την εταιρεία από την αγορά ενέργειας.
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είναι μια από τις μεγάλες σύγχρονες προκλήσεις. H Εταιρία, επιδιώκοντας να απαντήσει στις προκλήσεις πρόληψης και προφύλαξης που απορρέουν από τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, εφαρμόζει αρχές όπως:
- Στρατηγική για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, και τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων μέσω επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων και αξιοποίησης εναλλακτικών υδατικών πόρων για αρδευτική χρήση.
- Αυστηρή τήρηση κανονισμών και περιβαλλοντικών προδιαγραφών στον σχεδιασμό των έργων ύδρευσης και αποχέτευσης με μηχανισμούς διασφάλισης έναντι περιβαλλοντικών ατυχημάτων
- Επιλογή υλικών, μηχανημάτων και οχημάτων και διαμόρφωση έργων με σύγχρονες περιβαλλοντικές προδιαγραφές, με στόχο την ενεργειακή εξοικονόμηση και τη μετάβαση σε συστήματα χαμηλής έκλυσης αερίων του θερμοκηπίου
Στο πλαίσιο υιοθέτησης διεθνών καλών πρακτικών στην προσπάθεια εναρμόνισής της με τα ESG κριτήρια, η Εταιρία προτίθεται να ακολουθήσει το 2023 τις συστάσεις οικονομικών γνωστοποιήσεων που σχετίζονται με το κλίμα (Total Carbon Financial Disclosures - TCFD) που έχει εκδώσει το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB). Στόχος είναι μέσω της υιοθέτησης των συστάσεων TCFD, οι οικονομικοί κίνδυνοι και οι ευκαιρίες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή να γίνουν φυσικό κομμάτι των διαδικασιών διαχείρισης κινδύνων και του στρατηγικού σχεδιασμού της Εταιρείας.
Η Εταιρεία θα συνεχίσει και το 2023 με αυτή την προτεραιοποίηση ενώ παράλληλα επικεντρώνεται στον εξορθολογισμό του λειτουργικού κόστους, με έμφαση στο ενεργειακό κόστος, την επιτάχυνση της υλοποίησης του επενδυτικού προγράμματος με επίκεντρο τα έργα της Ανατολικής Αττικής και τα έργα μείωσης του ατιμολόγητου νερού που θα βελτιώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων και της πελατειακής βάσης.
Στις 20 Μαρτίου του 2023, δημοσιεύθηκαν οι 7 & 8/2023 αποφάσεις του Τριμελούς Συμβουλίου Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τις οποίες το ΣτΕ έκρινε ότι η εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, με τα άρθρα 114 και 115 του ν. 4964/2022, δεν συμμορφώθηκαν προς τις αποφάσεις ΟλΣτΕ 190 & 191/2022, με τις οποίες είχε κριθεί η αντισυνταγματικότητα της μεταβίβασης των μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Δημόσιο στο Υπερταμείο.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΣτΕ το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες, το αργότερο εντός οχταμήνου, για να επιστραφούν οι μετοχές των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Δημόσιο. Η ΕΥΔΑΠ δεσμεύεται ότι όταν λάβει σχετική γνωστοποίηση, θα προχωρήσει άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας, Χάρης Σαχίνης σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα του 2022, ανέφερε:
«Κατά τη διάρκεια 2022 η ΕΥΔΑΠ στήριξε τους καταναλωτές της διατηρώντας το χαμηλό τιμολόγιό της, απορροφώντας τα αυξημένα ενεργειακά κόστη. Επιμείναμε στην στρατηγική μας Ασφάλεια-Αποδοτικότητα-Ανάπτυξη και διπλασιάσαμε τις επενδύσεις μας σε μεγάλα έργα που θα βελτιώσουν τη ζωή χιλιάδων πολιτών, θα οδηγήσουν την Εταιρεία σε βιώσιμο μέλλον ενώ συνεισφέρουν και στο ΑΕΠ της χώρας. Η ΕΥΔΑΠ εισέρχεται και σε ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο θα προσφέρει τη σταθερότητα που απαιτείται για την περαιτέρω ανάπτυξη της Εταιρείας. Η προσήλωση της Εταιρείας στους ESG στόχους, ήδη αποτυπώνεται στη σημαντική βελτίωση της βαθμολογίας ESG από όλους τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης.»
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr