Μία μεγάλη επιχείρηση ώστε να δημιουργηθεί ένα δίχτυ ασφαλείας για το ελληνικό τραπεζικό κλάδο βρίσκεται σε εξέλιξη, μετά και τη χθεσινή έγκριση από το υπουργικό συμβούλιο του νομοσχεδίου για τον τραπεζικό κλάδο.

Το βασικό σχήμα που εισάγει το νομοσχέδιο περιλαμβάνει τη δυνατότητα διαχωρισμού μιας τράπεζας με τη δημιουργία μεταβατικού πιστωτικού ιδρύματος υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, με την ενίσχυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και του ΤΕΚΕ, δηλαδή του Ταμείου Εγγυήσεων Καταθέσεων.

Αναλυτές της αγοράς κάνουν λόγο για μερική υιοθέτηση του σχεδίου που ακολούθησε η Ιρλανδία, για την εξυγίανση του τραπεζικού της κλάδου, όταν το 2009 δημιούργησε και αυτή τη δικιά της “bad bank”, τη ΝΑΜΑ, η οποία ακόμη και σήμερα απορροφά σημαντικό μέρος των “τοξικών” assets των ιρλανδικών τραπεζών. Το ΝΑΜ δηλαδή έχει μετατραπεί σε ένα είδος «καθαρτηρίου» των αμαρτωλών τραπεζών, κάτι που συνεπάγεται επιβάρυνση του κρατικού φορέα (και συνεπώς του ιρλανδού φορολογούμενου) με πολλά ακόμα δισεκατομμύρια ευρώ. Επί της ουσίας, η ΝΑΜΑ δίνει κρατικά ομόλογα για να λάβει προβληματικά δάνεια, και οι τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ομόλογα για την άντληση ρευστού από την ΕΚΤ.

Στο μεταξύ, ο τραπεζικός κλάδος βρίσκεται σε ένα πρωτοφανή αναβρασμό. Αναμένονται τα αποτελέσματα εξαμήνου, στα οποία πιθανώς και θα περιλαμβάνονται οι ζημίες από τη συμμετοχή στο haircut του 21% των ελληνικών ομολόγων, ενώ με ενδιαφέρον θα παρουσιαστεί και η έκθεση της BlackRock για την πορεία των προβληματικών δανείων και των προβλέψεων. Αν οι τράπεζες δεν διαθέτουν δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας ίσους με 10%, όπως και έχει τεθεί από την ττΕ, και εφόσον έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες εναλλακτικές λύσεις, τότε θα τους ζητηθεί να προσφύγουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σ' αυτήν την περίπτωση, το Μνημόνιο προβλέπει ρητά ότι η συμμετοχή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις τράπεζες που ενισχύονται κεφαλαιακά θα γίνεται με κοινές μετοχές, όπως άλλωστε διευκρίνισε και ο υπουργός Οικονομικών, Ευ. Βενιζέλος, μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Έτσι οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου με το ΤΧΣ να απορροφά τις κοινές μετοχές που θα εκδοθούν, αυξάνοντας έτσι το ποσοστό του σ' αυτές.

Παράλληλα, λειαίνεται το έδαφος για την ενεργοποίηση του μηχανισμού έκτακτης ρευστότητας (Emergency Liquidity Assistance-ELA), ώστε να διασφαλιστεί η εξυπηρέτηση των αναγκών των τραπεζών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και εδώ η Κεντρική Τράπεζα της Ιρλανδίας που έκανε χρήση, πριν από μερικούς μήνες, του ELA, για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ρευστότητας των ιρλανδικών τραπεζών.

Ο μηχανισμός παροχής έκτακτης ρευστότητας θα δίνει την δυνατότητα στις τράπεζες να αντλούν ρευστότητα από την ΤτΕ η οποία θα κάνει αποδεκτά στοιχεία του ενεργητικού των τραπεζών τα οποία θα έχουν καταπέσει ολοκληρωτικά ή σε μεγάλο βαθμό από την ΕΚΤ

Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι προωθείται αυτό το τριπλό δίχτυ προστασίας του ελληνικού τραπεζικού κλάδου, λόγω των διαρκώς αυξανόμενων κεφαλαιακών αναγκών η κυβέρνηση ωθεί τον τραπεζικό κλάδο στις συνέργειες, καλώντας τους ομίλους είτε να συγχωνευθούν είτε να ενταχθούν σε μεγαλύτερους ομίλους του εξωτερικού.