Σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Eurobank, οι ρυθμοί ανάπτυξης των οικονομιών της Νέας Ευρώπης αναμένεται να προσγειωθούν σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα το 2009. Παράλληλα, οι πληθωριστικές πιέσεις θα αποκλιμακωθούν ενώ τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών θα συρρικνωθούν. Eπίσης, το 2009 αναμένουμε ότι θα υπάρξει σημαντική επιβράδυνση των ρυθμών πιστωτικής επέκτασης εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς ρευστότητας, του σημαντικά αυξημένου κόστους κεφαλαίων και της αναθεώρησης της πολιτικής χορηγήσεων των τραπεζών στην περιοχή.
Αυτή την δεκαετία οι οικονομίες της Νέας Ευρώπης έκαναν σημαντικά βήματα σύγκλισης με τις αναπτυγμένες οικονομίες της Δυτικής Ευρώπης. Ωστόσο, το επόμενο έτος θα είναι ένα έτος γεμάτο προκλήσεις. Κάποιες από τις οικονομίες αυτές δεν θα μπορέσουν να αποφύγουν την ύφεση. Η οικονομία της Ουκρανίας εισέρχεται σε ύφεση ενώ της Τουρκίας είναι στα πρόθυρα της ύφεσης. Η ανάλυση μας δείχνει ότι ακόμα και στην περίπτωση που η χρηματοπιστωτική κρίση τελειώσει σχετικά γρήγορα, οι ρυθμοί ανάπτυξης θα μειωθούν στο μισό σε σχέση με το 2008.
Η αδύναμη εσωτερική ζήτηση σε συνδυασμό με την καθοδική τάση των τιμών των εμπορευμάτων και του πετρελαίου θα έχουν ως συνακόλουθη συνέπεια να συρρικνωθούν τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών και να πέσει ο πληθωρισμός σε επίπεδα κάτω των ορίων-στόχων των νομισματικών αρχών (πλην Ουκρανίας). Η κατανάλωση, που είχε αρχίσει να επιβραδύνεται εξαιτίας της ανόδου του πληθωρισμού από το φθινόπωρο του 2007, θα πληγεί εξαιτίας της ανόδου της ανεργίας καθώς και της επιβράδυνσης των μισθών και της πιστωτικής επέκτασης. Η σημαντική επιδείνωση των συνθηκών εξωτερικής χρηματοδότησης θα οδηγήσει σε κάμψη των κεφαλαιακών εισροών στις χώρες της Νέας Ευρώπης, γεγονός που θα επιδράσει ιδιαίτερα αρνητικά τις επενδύσεις.
Οι κυβερνήσεις των χωρών ανταποκρίθηκαν στις προκλήσεις ετοιμάζοντας πακέτα ενίσχυσης των οικονομιών. Η Ουγγαρία και η Ουκρανία έχουν ήδη δεχθεί δανειακή χρηματοδότηση από το ΔΝΤ, ενώ η Σερβία έχει εξασφαλίσει προληπτική πρόσβαση σε δανειακή χρηματοδότηση (precautionary stand-by arrangement). Πολλές Κεντρικές Τράπεζες στην προσπάθεια τους να ενισχύσουν την ρευστότητα μείωσαν τα ποσοστά υποχρεωτικών διαθεσίμων των καταθέσεων σε ξένο νόμισμα. Επίσης κάποιες από αυτές όπως η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας και της Πολωνίας ήδη προχώρησαν σε αιφνιδιαστική μείωση των επιτοκίων παρέμβασης τους.
Οι προβλέψεις της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων ανά χώρα παρατίθενται παρακάτω:
1.Σημαντική επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης: H πιστωτική επέκταση εμφάνισε τα πρώτα ορατά σημάδια κάμψης στις χώρες της Νέας Ευρώπης το φθινόπωρο του 2008. Οι τράπεζες στην Νέα Ευρώπη αν και διαθέτουν σχετικά μεγαλύτερη κεφαλαιακή επάρκεια συγκριτικά με αυτές στην ηπειρωτική Ευρώπη είναι κατά κύριο λόγο θυγατρικές ξένων τραπεζών κάποιες εκ των οποίων εμπλέκονται στην διαδικασία απομόχλευσης-deleveraging. Αυτό καθιστά απαγορευτική την μεταφορά ρευστότητας στη Νέα Ευρώπη, γεγονός που θα πλήξει εκείνες τις χώρες που ο λόγος των δανείων προς τις καταθέσεις είναι σημαντικά πάνω από την μονάδα. Η σημαντική επιδείνωση των συνθηκών εξωτερικής χρηματοδότησης έχει ως συνέπεια οι τράπεζες να αυστηροποιήσουν τα κριτήρια δανεισμού, αρχίζοντας να μειώνουν την παροχή δανείων ή και να μετακυλύουν το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης τους στους πελάτες τους. Ωστόσο εκτιμούμε ότι η επίδραση δεν θα είναι τόσο αρνητική όσο στην περίπτωση των χωρών της Βαλτικής, όπου οι ξένες τράπεζες, κυρίως Σουηδικές, σταμάτησαν την ροή του δανεισμού το 2007. Η ελαστικότητα του ονομαστικού ΑΕΠ ως προς την πιστωτική επέκταση είναι το ένα τρίτο σε σχέση με αυτή των Βαλτικών.
2.Η έκθεση των νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε συναλλαγματικό κίνδυνο: Η μεγάλη υποτίμηση των τοπικών νομισμάτων διογκώνει το πραγματικό κόστος δανεισμού των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, γιατί ένα σημαντικό ποσοστό των δανείων είναι σε ξένο νόμισμα. Αυτό ενέχει δυσμενείς συνέπειες για τις τράπεζες αφού αναμένεται κατακόρυφη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
3.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr