Τα λαθραία τσιγάρα, τα οποία διατίθενται στη «μαύρη» αγορά έναντι 12 ευρώ/κούτα, προέρχονται κυρίως από την Κίνα, την Αίγυπτο και το Πακιστάν. Δεδομένου ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά καπνιζόντων στον κόσμο, τα διαφυγόντα έσοδα εκτιμώνται σε αρκετά εκατοντάδες εκατομμύρια. Βάσει πρόσφατης μελέτης της KPMG, το 22% των διακινούμενων καπνικών προϊόντων στη χώρα –που αντιστοιχεί σε 4 δισ. παράνομα τσιγάρα– είναι λαθραία.

Σε 700 με 800 εκατ. ευρώ υπολογίζει τα διαφυγόντα έσοδα από το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων και το ΙΟΒΕ (2014), ποσό υπερπολύτιμο για τα δημόσια ταμεία, καθώς κάθε ευρώ που συγκεντρώνεται ενισχύει την προσπάθεια σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας και πατάσσει, παράλληλα, τη χρηματοδότηση εγκληματικών ενεργειών.

 

Αντίδοτο οι έλεγχοι

Η αγορά είναι ξεκάθαρη στις απόψεις της και θεωρεί ότι για την αντιμετώπιση της μάστιγας του λαθρεμπορίου η εντατικοποίηση των ελέγχων αποτελεί ένα μέτρο εξαιρετικά αποδοτικό, το οποίο φαίνεται ότι με κάποια καθυστέρηση αρχίζει και εφαρμόζεται. 

Η υιοθέτηση ενός αποτελεσματικού συστήματος ιχνηλασιμότητας κρίνεται, επίσης επιτακτική, εντούτοις οι ένσημες ταινίες, σύμφωνα με ειδικούς, δεν αποτελούν σύστημα συμβατό με τις προδιαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την Οδηγία της ΕΕ για τα προϊόντα καπνού. Ουσιαστικά οι ένσημες ταινίες με τις παρούσες τεχνολογικές δυνατότητες δεν μπορούν  να περιέχουν όλες τις πληροφορίες, τόσο για την ποιότητα του προϊόντος, όσο και για την διαδρομή που διανύει, έως τον τελικό καταναλωτή.

 

9 στα 10 προϊόντα καπνού δεν φέρουν φορολογική ταινία

Συγκεκριμένα για το λαθρεμπόριο καπνικών, έρευνα της εταιρείας Nielsen επιβεβαιώνει αυτό που παράγοντες της αγοράς καπνικών υποστηρίζουν εδώ και καιρό, ότι τα 9 στα 10 προϊόντα καπνού που διακινούνται παράνομα στην Ελλάδα δεν φέρουν καν φορολογική ταινία και δεν διέρχονται από τα νόμιμα κανάλια και σημεία πώλησης. Συνεπώς, οποιοδήποτε νέο σύστημα ένσημων ταινιών θα αντιμετωπίσει στην καλύτερη περίπτωση μόλις το 10% των κρουσμάτων λαθρεμπορίας και αυτό για ένα διάστημα μέχρι να κατορθώσουν τα εξελιγμένα εγκληματικά κυκλώματα να τις παραχαράξουν.

 

Η μάστιγα του παράνομου τσίπουρου

Εκτός των λαθραίων τσιγάρων, απώλειες για το δημόσιο προκαλούνται και από τα 24 εκατ. λίτρα αφορολόγητου τσίπουρου, που διακινούνται ετησίως στη χώρα. Πρόκειται δηλαδή, για φορολογική ζημιά 200 εκατ. ευρώ ετησίως.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 29 Ιανουαρίου περισσότεροι από 300 τόνοι τσίπουρου κατασχέθηκαν στη Λάρισα, μετά από έλεγχο σε επιχείρηση χονδρικής εμπορίας τυροκομικών προϊόντων και οίνων-ποτών, στον Τύρναβο, στις 22 Ιανουαρίου. Συγκεκριμένα, στη διάρκεια του ελέγχου που έγινε από την Οικονομική Αστυνομία σε συνεργασία με την τοπική Αστυνομική Διεύθυνση και την Τελωνειακή Υπηρεσία, στην αποθήκη της επιχείρησης βρέθηκαν 16 δεξαμενές, χωρητικότητας 300-2.250 κιλών, που περιείχαν συνολικά 18.590 κιλά αποστάγματος (τσίπουρο). Παράλληλα, σε υπό κατασκευή οινοποιείο εντοπίστηκαν άλλες εννέα δεξαμενές, χωρητικότητας 5.000-25.000 κιλών, με 66.610 κιλά τσίπουρου.Επιπλέον, στο αποστακτήριο βρέθηκαν τέσσερις λέβητες απόσταξης (διήμεροι αποσταγματοποιοί), ενώ σε παρακείμενη αποθήκη εντοπίστηκαν 48 δεξαμενές, χωρητικότητας 300-10.000 κιλών, με 219.323 κιλά τσίπουρου.

Από το Τελωνείο Λάρισας δεσμεύτηκαν συνολικά 304.483 κιλά τσίπουρου, καθώς επίσης και τα βιβλία της επιχείρησης, προκειμένου να διαπιστωθεί η νομιμότητα κατοχής του τσίπουρου, να εξακριβωθούν οι διαφυγόντες φόροι και να επιβληθούν τα σχετικά πρόστιμα.

 

Σύμφωνα με τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών κάθε χρόνο δηλώνονται ότι παράγονται 5-7 εκατ. κιλά χύμα τσίπουρου διημέρων, ενώ η παραγόμενη ποσότητα του «επίσημου» τσίπουρου αντιστοιχεί περίπου στο 1/3 του δηλωμένου χύμα τσίπουρου (δεν ξεπερνάει τα 3 εκατ. λίτρα)  και μόνο στο 1/10 του πραγματικού όγκου χύμα τσίπουρου που παράγεται κάθε χρόνο δηλαδή ξεπερνά τα  24 εκατ. λίτρα.

Υπολογίζεται μάλιστα  ότι  το παράνομα διακινούμενο χύμα τσίπουρο στην Ελλάδα αγγίζει τα 10,8 εκατ. λίτρα και η αντίστοιχη απώλεια φορολογικών εσόδων ανέρχεται στα 97,7 εκατ. ευρώ ή στα 250-300 εκατομμύρια ευρώ αν υπολογιστεί ολόκληρη η εφοδιαστική αλυσίδα.