Ήδη σημαντικές αυξήσεις στην τιμή πώλησης του καφέ έχουν περάσει στην αλυσίδα κατανάλωσης (10 με 30 λεπτά στην εστίαση), κάτι που έχει γίνει ήδη αντιληπτό από τους καταναλωτές. 

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ο νόμος που επιβάλει το νέο τρόπο φορολόγησης του καφέ, προβλέπει διαφορετική επιβάρυνση ανά κιλό βάρους στον καφέ και στα παρασκευάσματα με βάση το εκχύλισμα καφέ:

Το βασικό πρόβλημα της εφαρμογής του νέου νόμου, αφορά στην επιβάρυνση των 2€ ανά κιλό καθαρού βάρους στον ωμό καφέ, δεδομένου ότι η ποσοστιαία αύξηση στη συγκεκριμένη κατηγορία είναι έως και 15 φορές μεγαλύτερη, σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες και επιβαρύνει αποκλειστικά τις ελληνικές βιοτεχνίες και καφεκοπτεία.

Ενδεικτικά, το ποσοστό επιβάρυνσης στον ωμό καφέ προς επεξεργασία είναι 67-100%, τη στιγμή που η αντίστοιχη επιβάρυνση στον καφέ σε κάψουλα (αναγωγή ανά κιλό βάρους) είναι 6-10% και στον κατεψυγμένο καφέ (εκχύλισμα), 7-9%.

Όπως αναφέρεται η επιβολή του τέλους των 2€ ανά κιλό καθαρού βάρους, στον ωμό καφέ, αυξάνει το κόστος της πρώτης ύλης έως και 100% καθώς η πλειοψηφία του καφέ που εισάγεται στην Ελλάδα κοστίζει από 2 έως 3€.

Επιπλέον, η επιβολή του τέλους ανά κιλό βάρους κατά την εισαγωγή και όχι στο τελικό προϊόν, πλήττει μόνο την εισαγωγή πρώτης ύλης, δεδομένου ότι μόνο ο ωμός καφές παρουσιάζει απόκλιση βάρους έως και 30% από την εισαγωγή του έως την τελική του μορφή (φυσιολογική φύρα κατά την επεξεργασία).

Μάλιστα τονίζεται ότι το μεγαλύτερο πλήγμα από τη νέα φορολόγηση θα δεχτεί ο ελληνικός καφές και η εγχώρια μεταποιητική βιομηχανία (που δίνει στο προϊόν εγχώρια προστιθέμενη αξία), δεδομένου ότι εισάγεται πάντοτε ωμός, τη στιγμή που άλλοι τύποι καφέ εισάγονται απ’ευθείας ως τελικό προϊόν (κάψουλες, κατεψυγμένος). Ως αποτέλεσμα αυτού, ο ελληνικός καφές, άρρηκτα συνδεδεμένος με την ελληνική παράδοση, θα έχει μια ραγδαία αύξηση τιμής που θα καθιστά ασύμφορη τόσο την εισαγωγή του όσο και τη διάθεσή του από τους χώρους εστίασης.

Είναι προφανές ότι, ειδικά ο ελληνικός καφές (και συνολικά ο ωμός καφέ προς επεξεργασία) λόγω του ότι ο ΕΦΚ αφορά το 70% σχεδόν της αξίας του μπαίνει αναπόφευκτα στο «μάτι» της γκρίζας οικονομίας. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η επιβολή ΕΦΚ στον καφέ  (2 με 4 ευρώ στο κιλό αναλόγως τον τύπο καφέ) είναι πολύ πιθανό  να δημιουργήσει συνθήκες λαθραίας διακίνησης στην εγχώρια  αγορά.

Ο ρόλος της Αιγύπτου

«Ο φόρος πάντα δημιουργεί τάσεις και ειδικά εδώ πλέον που είναι υψηλός» αναφέρει μιλώντας στο Reporter.gr κορυφαίος παράγων της αγοράς. Την ίδια ώρα στέλεχος του κλάδου δεν κρύβει την ανησυχία του για το ενδεχόμενο να αναπτυχθούν κυκλώματα λαθραίων εισαγωγών και παράνομης διακίνησης λόγω του κινήτρου μεγάλου κέρδους που παρέχεται. Ειδικά μάλιστα προσδιορίζουν τις πύλες εισόδου σε λιμάνια της Κρήτης και της νότιας χώρας λόγω εγγύτητας με την Αίγυπτο. Από εκεί, όπως αναφέρεται, θα μπορούσε να εισαχθεί, επεξεργασμένος ελληνικός καφές και να διοχετευθεί σε παράνομες αποθήκες ώστε να περάσει στην αγορά. Το ίδιο ισχύει και για τα νησιά του αν. Αιγαίου που είναι κοντά στην Τουρκία.

«Η πολιτεία θα πρέπει να αντιμετωπίσει τους κινδύνους αυτούς. Διαφορετικά θα γίνει κανιβαλισμός στην αγορά. Θα είναι καταστροφικό» αναφέρουν στελέχη του κλάδου, που αναμένει νέες διευκρινιστικές απαντήσεις για την ερμηνευτική εγκύκλιο που δόθηκε στις εισαγωγικές, μεταποιητικές, εμπορικές επιχειρήσεις στις 29/12, δύο εικοσιτετράωρα πριν την εφαρμογή του νέου καθεστώτος δηλαδή.

«Είναι πρωτόγνωρο. Δεν υπάρχει εμπειρία και στην πολιτεία για την επιβολή ΕΦΚ στο προϊόν. Το βασικό είναι να εφαρμοστεί το μέτρο από όλους και να γίνει κατανοητό» αναφέρουν σχετικά από τον κλάδο, που εντός του μήνα θα έχει, σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις, του υπ. Οικονομικών τη νέα ερμηνευτική εγκύκλιο. Εκ των υστέρων πάντα...

Να σημειωθεί ότι η διατήρηση φορολογικής αποθήκης δεν είναι υποχρεωτική εφόσον ο φόρος καταβάλλεται με την εισαγωγή, κάτι που βέβαια, φέρνει νέα επιβάρυνση για τη ρευστότητα των εισαγωγέων. Κι όλα αυτά για ένα καθαρά χρηματιστηριακό προϊόν.

Η εικόνα της αγοράς

Η συνολική αξία της αγοράς του καφέ αποτιμάται σήμερα στα 400 εκατ. ευρώ και με την προσθήκη της νέας φορολόγησης αναμένεται να κινηθεί στην περιοχή των  500 εκατ. ευρώ  με την προϋπόθεση όμως να διατηρηθεί η ζήτηση αμετάβλητη.

Πάντως η προσδοκία του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης από την επιπλέον φορολόγηση του καφέ ανέρχεται σε 60 εκατ. ευρώ για το 2017.

Ωστόσο έμπειρα στελέχη τα αγοράς εκτιμούν ότι η επιπλέον φορολογία του καφέ μπορεί να φέρει επιπλέον  έσοδα έως 100  εκατ. ευρώ  στα  ταμεία του  κράτους.  Κι αυτό λόγω του γεγονότος ότι η φοροδιαφυγή στα σούπερ μάρκετ είναι δύσκολη. Εκεί είναι και ο μεγάλος τζίρος του καφές καθώς το 70% καταναλώνεται  στο σπίτι και μόλις το 30% στις καφετέριες. Δηλαδή τα 120  εκατ. ευρώ της αγοράς προέρχονται από τα café και τα υπόλοιπα 280 εκατ. ευρώ... από την οικιακή κατανάλωση.

 

Γιώργος Αλεξάκης