Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Reporter Magazine Δεκεμβρίου 2023

Του Βύρωνα Ζάννου

Με τα σύνορα της Ευρώπης να καίγονται από τους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, την Τουρκία να αποτελεί πάντα έναν απρόβλεπτο και επικίνδυνο στρατιωτικό παράγοντα στην περιοχή της Μεσογείου, το ενδεχόμενο περιορισμού της στρατιωτικής υποστήριξης από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη ανάλογα με το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών τον ερχόμενο Νοέμβριο, η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία αποκτά έναν αναβαθμισμένο ρόλο.

Ο 'Ομιλος εταιρειών THEON τον οποίο διευθύνει ο Κρίστιαν Χατζημηνάς, είναι ένας εξαγωγικός πρωταθλητής για την Ελλάδα στις αμυντικές τεχνολογίες. Παράγει και εξάγει διεθνώς συστήματα νυχτερινής όρασης και θερμικής απεικόνισης, καθώς και ένα πλήθος άλλων προϊόντων και εφαρμογών πολύ υψηλής τεχνολογίας.

Ο Κρίστιαν Χατζημηνάς, ταξιδεύει διαρκώς σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ αλλά και σε χώρες της Ασίας και της Αραβικής Χερσονήσου, κλείνοντας συμφωνίες για πωλήσεις και για συμπαραγωγές των προϊόντων της ΤΗΕΟΝ. Η εταιρεία του η οποία ανήκει στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, (στον “ήπιο κλάδο των Non Lethal αμυντικών συστημάτων”) έχει ήδη υποβάλει αίτημα εισαγωγής στο Χρηματιστήριο Euronext του Άμστερνταμ. Η τελική απόφαση της εταιρείας για την εισαγωγή της αναμένεται μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024.

Προτίθεται να αντλήσει 100 εκατ. Ευρώ για ανάπτυξη παραγωγής και εξαγορές μικρότερων εταιρειών του κλάδου. Το ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών εκδηλώνεται ήδη, αφού η εταιρεία είναι ένα growth story με αξιοσημείωτη ανάπτυξη κατά τα προηγούμενα έτη, άνω του 50% ετησίως σε όρους τζίρου και με δείκτες κερδοφορίας να ξεπερνούν τους αντίστοιχους των άλλων ευρωπαϊκών εταιρειών του κλάδου της. Χαρακτηριστικά να σημειώσω ότι ο τζίρος μας για το 2022 ανήλθε στα 147 εκατ. Ευρώ ενώ αναμένεται να σημειώσει αύξηση και το 2023.

Έχοντας μια πολύ διεθνή ματιά στην αγορά, ο Κρίστιαν Χατζημηνάς διαθέτει ολοκληρωμένη άποψη για τις γεωπολιτικές εξελίξεις και για τις ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο τις στρατιωτικές, όσο και τις οικονομικές. Θεωρεί καταρχήν ότι είναι 100% αναγκαία η δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού ώστε η Ευρώπη να είναι πιο ισχυρή στρατιωτικά και η άμυνα της να μην εξαρτάται σε τόσο μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ, που ανάλογα με τις εκεί πολιτικές εξελίξεις, ενδέχεται να διαφοροποιήσουν τη διεθνή τους πολιτική και κατ’ επέκταση το στρατιωτικό τους δόγμα.

Θεωρεί επίσης απαραίτητη την ταχύτατη προώθηση της οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης με στόχο να υπάρχουν ενιαίες πολιτικές σε όλους τους τομείς. Επισημαίνει όμως, ότι για να γίνει αυτό, θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση να εγκαταλείψει τον κανόνα των ομόφωνων αποφάσεων και τη λογική του veto που μπλοκάρει τις μεγάλες αποφάσεις της.

“Η ΕΕ πρέπει να αποφασίζει με ενισχυμένη πλειοψηφία και το veto πρέπει να καταργηθεί (με εξαίρεση βέβαια σημαντικές αποφάσεις που αφορούν την εθνική υπόσταση ενός μέλους - κράτους) διότι αποτελεί το βασικό εμπόδιο στη λήψη γενναίων ευρωπαϊκών αποφάσεων”, λέει και εξηγεί, ότι η ενοποίηση της Ευρώπης είναι αναγκαία και επιτακτική και ότι σε δεύτερο στάδιο είναι επίσης αναγκαία και η ενίσχυση της συμμαχίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Βόρεια Αμερική και την ομογενοποίηση των κανόνων στις δυο ηπείρους. Απαντώντας σε ερώτηση μας σχετικά με τις δυσκολίες χρηματοδότησης της αμυντικής βιομηχανίας από τον τραπεζικό τομέα, ο κ. Χατζημηνάς δηλώνει αισιόδοξος.

“Ήδη”, λέει, “οι τράπεζες χρηματοδοτούν ευκολότερα τις αμυντικές βιομηχανίες, ειδικά στον non lethal κλάδο που ανήκει η Theon”. Όμως αυτό που χρειάζεται είναι οι ευρωπαϊκοί φορείς να θεσμοθετήσουν για αυτές τις χρηματοδοτήσεις περαιτέρω, αποδεχόμενες τα κριτήρια της τραπεζικής αγοράς, ώστε οι διαδικασίες να είναι πολύ πιο γρήγορες και απλές”.

ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΣΜΟ

“Ο τομέας της Άμυνας στην Ευρώπη, δεν λειτουργεί με κανόνες Κοινής Αγοράς” λέει ο κ. Χατζημηνάς. Υπάρχει δυστυχώς ακόμη προστατευτισμός από ορισμένα κράτη. “Υπάρχει ο ευρωπαϊκός οργανισμός OCCAR που διενεργεί διαγωνισμούς με κοινές ευρωπαϊκές προκηρύξεις. Τώρα έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται από πολλές χώρες και διασφαλίζει αξιοπιστία. Παρόλα αυτά, κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία η Ισπανία, και η Πολωνία , καταφέρνουν βάζοντας είτε φωτογραφικούς όρους στις προκηρύξεις τους είτε με άλλους έμμεσους τρόπους να νοθεύουν τον ανταγωνισμό υπέρ των δικών τους εταιρειών. Χρειάζεται ίσως ένας ευρωπαϊκός εποπτικός οργανισμός των διατάξεων αυτών, ο οποίος θα διασφαλίζει την αντικειμενικότητα των διαγωνισμών, παρεμβαίνοντας άμεσα με την ανακοίνωση των όρων για να περιορίσει τις φωτογραφικές διατάξεις. Είναι παράδοξο αυτό που γίνεται από αυτές τις χώρες, όταν την ίδια στιγμή η Γερμανία ή Ολλανδία, η Σουηδία, το Βέλγιο είναι πολύ ξεκάθαρες στους διαγωνισμούς τους.

Όσον αφορά στην ανάγκη στήριξης των εθνικών αμυντικών βιομηχανιών, ο κ. Xατζημηνάς λέει: “Η ενίσχυση των τοπικών αμυντικών βιομηχανιών πρέπει να γίνεται με άλλο τρόπο και όχι μέσω των φωτογραφικών διατάξεων στις προκηρύξεις ή με έμμεσους τρόπους. Μπορεί να γίνει για παράδειγμα με τη μέθοδο των αντισταθμιστικών ωφελημάτων/βιομηχανικής συνεργασίας, που ίσχυε παλιότερα και στην Ελλάδα και που εφαρμόζεται ακόμη σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες”. Η μέθοδος αυτή αναγκάζει όποιον κατασκευαστή κερδίσει ένα μεγάλο συμβόλαιο αμυντικών συστημάτων να ανταποδώσει κάτι στην τοπική βιομηχανία της χώρας που αγοράζει το σύστημα, μέσω της ενίσχυσης της τοπικής της αμυντικής βιομηχανίας. Συνήθως περιλαμβάνει κάποιες από τις τοπικές βιομηχανίες στη λίστα των συμπαραγωγών της ή τις εντάσσει στις εφοδιαστικές του αλυσσίδες και έτσι ενισχύεται υγιώς η τοπική αμυντική βιομηχανία.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αντικειμενικών διαγωνισμών, υποστηρίζει ο κ. Χατζημηνάς, είναι ο διαγωνισμός που κέρδισε το 2021 η ΤΗΕΟΝ για την προμήθεια συστημάτων νυχτερινής όρασης για τον γερμανικό και τον βελγικό στρατό μέσω OCCAR (ο πρώτος ανταγωνιστικός διαγωνισμός στην 25 έτη ιστορία του οργανισμού). “Αποτέλεσμα αυτού του διαγωνισμού ήταν ότι ενώ μέχρι τότε οι ΗΠΑ και το Ισραήλ π.χ. είχαν δεσπόζουσα θέση σε αυτή την αγορά, όταν κέρδισε η ΤΗΕΟΝ πολλές χώρες άρχισαν να προμηθεύονται τα προϊόντα και τα συστήματά μας και αυτό είναι όφελος, όχι μόνο για εμάς, αλλά και για την ευρωπαϊκή εξαγωγική αμυντική βιομηχανία συνολικά.”

Όσον αφορά στα αντισταθμιστικά ο κ. Χατζημηνάς αναφέρει ότι “στη Δανία πουλάμε με αντισταθμιστικά οφέλη και βοηθάμε τις τοπικές αμυντικές βιομηχανίες. Αυτό πρέπει να γίνει και στην Ελλάδα, όπως γινόταν παλιότερα, παρά το γεγονός ότι τότε δεν το χειρίστηκαν καλά οι κυβερνήσεις και κάποιοι δυστυχώς το εκμεταλλεύτηκαν για εύκολο κέρδος χωρίς περαιτέρω επενδύσεις. Θα υπήρχε μεγάλη βοήθεια στην τοπική αμυντική βιομηχανία, αν εφαρμόζαμε ξανά τα αντισταθμιστικά /βιομηχανική συνεργασία και οφείλω να ομολογήσω ότι η THEON, στο ξεκίνημα της πριν από 20 χρόνια, βοηθήθηκε πολύ από τα αντισταθμιστικά και τώρα έχει φτάσει να είναι νούμερο ένα παγκοσμίως στον τομέα της. Και αυτό διότι ενισχύθηκε οικονομικά στα πρώτα δύσκολα της βήματα, μπήκαμε σε διεθνή εφοδιαστικά δίκτυα και μετέπειτα κάναμε συμμαχίες και μπήκαμε στον διεθνή ανταγωνισμό. Αν εφαρμοστούν τα αντισταθμιστικά ή άλλες κρατικές πολιτικές, θα ενισχυθούν και άλλες ελληνικές εταιρείες.”

Καταλήγοντας, ο κ. Χατζημηνάς εμφανίζεται αισιόδοξος για τις ευρωπαϊκές προοπτικές παρά τις μεγάλες προκλήσεις που υπάρχουν σήμερα: “Η Ευρώπη είναι soft power παγκοσμίως. Νομοθετεί και δημιουργεί κανόνες διεθνείς που προφυλάσσουν τη δημοκρατία από τον λαϊκισμό και την κατάχρηση εξουσίας, πχ στα social media και στην τεχνητή νοημοσύνη. Η Ευρώπη θέτει τους κανόνες που εφαρμόζονται τελικά διεθνώς και είναι ο θεματοφύλακας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών θεσμών. Πιστεύω ότι η Ευρώπη θα πάει εκ των πραγμάτων σε περισσότερη ενοποίηση. Υπάρχουν ακόμη λαϊκίστικες φωνές κυρίως στην πιο ακραία δεξιά, αλλά δεν υπάρχει πλέον ο κίνδυνος αποχωρήσεων από την ΕΕ και διάλυσής της. Ο κίνδυνος που υπάρχει είναι να μην προχωρήσουμε σε ενοποίηση και να χάσουμε έτσι όλα τα στοιχήματα στον διεθνή ανταγωνισμό. Έχουμε απέναντι μας μεγάλους και ισχυρούς πόλους, τόσο στην Ασία όσο και στην Αμερικανική ήπειρο, το οποίο το βρίσκω υγιές, αλλά που πρέπει να τους ανταγωνιστούμε ή να συνεργαστούμε περαιτέρω και βέβαια, ο μόνος τρόπος είναι μέσω της επιτάχυνσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης”.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr