Μία παρτίδα σκάκι για γερά νεύρα και πολλές ανατροπές λαμβάνει χώρα εδώ και μήνες στον δυνάμει χρυσοφόρο κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών.Τα προβλήματα παραμένουν και η πίεση για συνένωση δυνάμεων αυξάνεται με το ένα ή τον άλλο τρόπο.Η συγκέντρωση δυνάμεων αποτελεί άλλωστε εν πολλοίς αναγκαιότητα για τον κλάδο, κάτι που αναγνωρίζεται από τους επικεφαλής των "μεγάλων" της αγοράς, πλην απαραίτητο είναι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές να ανοίξουν τα χαρτιά τους.

Ο πρώην γεωργιανός υπουργός και αξιωματούχος της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ενωσης Κάχα Μπεντουκίντζε που βρίσκεται πίσω από τις κινήσεις του ολλανδικού Linnaeus Fund φέρεται αποφασισμένος να αλλάξει άρδην τον επιχειρηματικό χάρτη της ελληνικής αγοράς ιχθυοκαλλιεργειών, ενώ στη γωνία καραδοκούν και άλλα ξένα fund που έχουν βολιδοσκοπήσει το τελευταίο διάστημα τις διαθέσεις των "μεγάλων" του κλάδου.

Ο "καυκάσιος εισβολέας" καλείται να ανοίξει τα χαρτιά του

Ο γεωργιανός επενδυτής-"καρχαρίας" πάντως, έχοντας υπό τον πλήρη έλεγχό του τη Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες και κατέχοντας εδώ και καιρό ισχυρή μετοχική παρουσία στις άλλες δύο μεγάλες εταιρείες, στον Νηρέα με 23% και στη Σελόντα με 25%, προετοιμάζεται για την επόμενη κίνησή του, που λογικά βρίσκεται προς την κατεύθυνση της συγχώνευσης της Δίας με έναν από τους μεγάλους έλληνες ιχθυοκαλλιεργητές.

Ο Μπεντουκίντζε θα πρέπει όμως να αποδείξει πως μπορεί να κάνει πράξη τα μεγαλόπνοα σχέδια του για επενδύσεις 200 εκατ. ευρώ για την δημιουργία ενός πανίσχυρου ομίλου σε διεθνές επίπεδο. H Linnaeus Capital, όπως αναφέρουν πηγές προσκείμενες στον γεωργιανό επιχειρηματία, παραμένει σταθερά προσανατολισμένη στο όραμα της τριπλής συγχώνευσης, θεωρώντας το στρατηγική αναπτυξιακή στόχευση με προοπτικές μακράς πνοής. Το ολλανδικό fund, εκτιμά ότι στην παρούσα συγκυρία η τριπλή συγχώνευση αποτελεί την μεγάλη απάντηση στην χρόνια κακοδαιμονία του κλάδου, με τον υπέρμετρο δανεισμό, τον άσκοπο και αναποτελεσματικό κατακερματισμό και τις χρηματιστηριακές αμαρτίες. Η τριπλή συγχώνευση αναμένεται να προσδώσει σημαντικές υπεραξίες στους μετόχους, αλλά και σημαντική ώθηση στις εξαγωγές της χώρας μας, εκτιμούν οι ίδιοι.

Ο ρόλος των τραπεζών

Τον γεωργιακό «γαμπρό» προκρίνουν και οι τράπεζες, οι οποίες θέλουν μεγαλύτερα επιχειρηματικά σχήματα για αυτονόητους λόγους. Οι εισηγμένες στο ΧΑ εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας χρωστούν συνολικά στις τράπεζες πάνω από 500 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζιτών η εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων περνάει μέσα και από τη συγκέντρωση του κλάδου.Θα πρέπει όμως με τη σειρά τους να δεχθούν μία γενναία αναδιάρθρωση των απαιτήσεων τους, ακόμη και «κούρεμα» των υποχρεώσεων από έχουν απέναντι τους οι ιχθυοκαλλιεργητές.

Στάση αναμονής από τον Νηρέα

Το επιχειρηματικό «τέκνο» του Αριστείδη Μπελλέ και 1η εξαγωγική εταιρεία της χώρας στα τρόφιμα, που αντιστάθηκε με σθένος στις επεκτατικές «ορέξεις» του Γεωργιανού Kahka Bendukidze, αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο «στοίχημα» στη σχεδόν 25ετή πορεία του.

Μετά από δύο χρόνια πιέσεων και "άμυνας" απέναντι στις τραπεζικές απαιτήσεις και το πρόβλημα του υπερδανεισμού, ο ισχυρός άνδρας του Νηρέα, μεγαλύτερης εν Ελλάδι επιχειρήσης στις ιχθυοκαλλιέργειες, κ. Μπελλές βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τον "καυκάσιο εισβολέα" που τα τελευταία δύο χρόνια έχει βάλει στο μάτι τον κλάδο, στοχεύοντας σε επενδύσεις 200 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία ενός μεγάλου ομίλου με πρωταγωνιστικό ρόλο σε διεθνές επίπεδο.

Τα προβλήματα με τη Σελόντα

Οι πληροφορίες από τις σχέσεις το Fund Linnaeus να έχουν «ψυχρανθεί» με τη Σελόντα, μετά και από τη συγχώνευση της τελευταίας με την Interfish. Οι βασικοί μέτοχοι της Σελόντα διαψεύδουν πάντως την ύπαρξη «ψυχρότητας» με τον γεωργιανό στρατηγικό επενδυτή, ενώ φέρονται θετικά διακείμενοι στη δημιουργία ενός μεγάλου σχήματος στις ιχθυοκαλλιέργειες.

Το αναπτυξιακό σχέδιο για τις ιχθυοκαλλιέργειες

 Οι ιχθυοκαλλιέργειες αποτελούν ένα "όπλο" στην Ελλάδα της κρίσης, με τεράστιες αναπτυξιακές δυνατότητες. Ο όρος όμως για την ανάδειξη και αξιοποίηση αυτών των δυνατοτήτων, περνάει μέσα από συνεργασίες κύρους, που θα εξυπηρετήσουν ένα σχέδιο μεγέθυνσης του κλάδου, με κεφάλαια και τεχνογνωσία που θα μπορέσουν να τον βγάλουν δυνατά και διατηρήσιμα στις διεθνείς αγορές.

Το 2011 ο τζίρος του κλάδου ενισχύθηκε παρά την ύφεση που σημειώθηκε την ίδια περίοδο, κυρίως με αύξηση των εξαγωγών του, ενώ εκτιμάται πως παρόμοιοι ρυθμοί ανάπτυξης θα διατηρηθούν τουλάχιστον για τα επόμενα 3 χρόνια, παρά τη συνεχόμενη ύφεση της εθνικής οικονομίας. Το ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ελληνικές ιχθυοκαλλιέργειες δεν είναι βέβαια τυχαίο. Η τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει οι έλληνες εξάγεται ήδη παγκοσμίως και ο κλάδος είναι από τους πλέον εξαγωγικούς και εξωστρεφείς με σημαντικό ειδικό βάρος στην εθνική οικονομία.

Οι ιχθυοκαλλιέργειες είναι ίσως ο μοναδικός κλάδος της ελληνικής αγοράς που σε συνθήκες καταστροφικές για την ελληνική οικονομία έχει τον μεγαλύτερο εξαγωγικό προσανατολισμό - κατέχει την πρώτη θέση στις εξαγωγές τροφίμων με περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 80% των συνολικών τους πωλήσεων - και παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή (Τουρκία, Ιταλία, Ισπανία) καθώς και στη διεθνή αγορά, αλλά βεβαίως το πρόβλημα του υπερδανεισμού είναι το σημαντικότερο και απειλεί τις εταιρείες του κλάδου.

Από τους 250.000 τόνους ψαριών που είναι η μεσογειακή παραγωγή, οι ελληνικές εταιρείες παράγουν περίπου 130.000 τόνους. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες (Νηρέας, Σελόντα, Δίας και Ανδρομέδα) ελέγχουν το 80% της παραγωγής, ενώ οι άλλες 76 εταιρείες έχουν μόνο το 20%. Συνολικά οι 80 εταιρείες διαθέτουν 328 μονάδες, απασχολώντας 12.000 εργαζομένους και 10.000 εποχικούς εργάτες. Στην ελληνική αγορά το best seller προϊόν της ιχθυοκαλλιέργειας είναι κατ' αρχήν η τσιπούρα και δευτερευόντως το λαβράκι, τα οποία πωλούνται προς 5-6 ευρώ το κιλό το πρώτο και 6-7 ευρώ το κιλό το δεύτερο - οι υψηλότερες τιμές.

Το 2011 ο τζίρος του κλάδου ενισχύθηκε παρά την ύφεση που σημειώθηκε την ίδια περίοδο, κυρίως με αύξηση των εξαγωγών του, ενώ εκτιμάται πως παρόμοιοι ρυθμοί ανάπτυξης θα διατηρηθούν τουλάχιστον για τα επόμενα 3 χρόνια, παρά τη συνεχόμενη ύφεση της εθνικής οικονομίας. Επίσης, στα συμπεράσματα που εξήγαγε η αμερικανική εταιρεία McKinsey & Company, μελετώντας τις προδιαγραφές για την επαναφόρτιση της ελληνικής οικονομίας, οι ιχθυοκαλλιέργειες είναι ένας από τους κύριους τομείς που με βάση το τρίπτυχο ανταγωνιστικότητα - ανάπτυξη - απασχόληση μπορούν σε διάστημα 5-10 ετών να προσφέρουν στην απασχόληση έως 520.000 θέσεις εργασίας.

Παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν πως με τις κατάλληλες κινήσεις η αξία των εξαγωγών μπορέι μάλιστα ακόμη και να διπλασιαστεί. Εκφράζουν παράλληλα την αντίδραση τους στο νέο χωροταξικό σχέδιο για τις ιχθυοκαλλιέργειες, το οποίο ωθεί σε αποεπένδυση από τον ελλαδικό χώρο τις κυριότερες επιχειρήσεις του κλάδου και επενδύσεις τις ανταγωνίστριες χώρες, όπως η Τουρκία και η Ισπανία.

Όπως υποστηρίζουν, το ειδικό χωροταξικό σχέδιο είναι πέρα για πέρα αντιαναπτυξιακό, καθώς περίπου το 90% των σημερινών μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας εντάσσονται σε περιοχές όπου δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση νέων μονάδων και δεν προβλέπεται να παραχωρηθεί ούτε ένα στρέμμα παραπάνω για την ανάπτυξη του κλάδου. Επιπλέον, με δεδομένο ότι οι μονάδες που ήδη υπάρχουν πρέπει, βάσει του χωροταξικού, να οργανωθούν στις λεγόμενες ΠΟΑΥ (Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών), διαδικασία για την οποία θα απαιτηθούν τουλάχιστον τρία χρόνια, θα παρεμποδισθεί στο διάστημα αυτό η ανάπτυξη του κλάδου. Το ειδικό χωροταξικό έχει προκαλέσει αντιδράσεις και στα δύο «στρατόπεδα»: οι μεν εταιρείες το θεωρούν κατώτερο των προσδοκιών τους και αντιαναπτυξιακό, οι μεν περιβαλλοντικές οργανώσεις, τοπικοί φορείς και τοπικές αυτοδιοικήσεις το θεωρούν ευνοϊκό για τις επιχειρήσεις.

Δ.Κώτσος

[email protected]

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr