Με την πλάτη στον «τοίχο» η μία μετά την άλλη επιχείρηση καταφεύγει στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα, στην προσπάθειά της να κερδίσει τον απαιτούμενο χρόνο, προκειμένου να βρει τελικά τον τρόπο να εξέλθει του τέλματος και του αδιεξόδου. Μέχρι στιγμής τις 1000 έχουν ξεπεράσει οι εταιρείες που έχουν προσφύγει στην προστασία του πτωχευτικού κώδικα, καθώς τα υψηλά χρέη, η «εκτίναξη» των επισφαλειών, καθώς και η υποχώρηση του τζίρου και οι διευρυμένες ζημιές δεν δίνουν περιθώρια για «πειραματισμούς».  Επίσημα στοιχεία της Icap καταγράφουν την «εκτόξευση» του αριθμού των χρεοκοπημένων εταιρειών στις 355 ως προς το σύνολο του 2010, γεγονός το οποίο αποδεικνύει αφενός την αδυναμία τους να επανέλθουν σε τροχιά ανάκαμψης και αφετέρου το ότι η αγορά έχει ήδη «στεγνώσει». Σημειώνεται ότι εάν στις 355 συμπεριληφθούν και οι εταιρείες που έχουν κατεβάσει μια για πάντα τα «ρολά» χωρίς να έχουν κηρυχθεί δικαστικά σε πτώχευση, που σημαίνει πως δεν έχουν καταγραφεί ως πτωχευμένες, τότε μιλάμε για ύφεση άνευ προηγουμένου.

Λιανεμπόριο και ΜμΕ στο «στόχαστρο» - Τι λένε οι εκτιμήσεις

Σύμφωνα με μελέτη της γερμανικής Creditreform και της ICAP,  περισσότερο ευάλωτες στην κρίση παρουσιάζονται ο κλάδος του λιανεμπορίου και του τομέα των υπηρεσιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στον πρώτο τομέα αποτελεί η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Ατλάντικ, η οποία πουλά καθημερινά καταστήματα ή πάγιο εξοπλισμών καταστημάτων, στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης του δικτύου της, ενώ την ίδια ώρα την προσφυγή της στο πτωχευτικό νόμο διαδέχτηκε και η αναστολή διαπραγμάτευσης της μετοχής της στο ταμπλό.  Στο λιανεμπόριο, το ποσοστό των κενών καταστημάτων στο λεκανοπέδιο εκτινάχθηκε στο 20,6%, έναντι 14,8% τον Αύγουστο του 2010. Αυτό προκύπτει από μελέτη της ΕΣΕΕ (Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου) για το διάστημα 25 Φεβρουαρίου - 7 Μαρτίου του τρέχοντος έτους.

Στο κέντρο της Αθήνας το ποσοστό των κενών καταστημάτων είναι 23,4%, έναντι 17%, στην οδό Σταδίου το 33,8% των καταστημάτων είναι χωρίς ενοικιαστή, στην οδό Ακαδημίας το 24,6% των καταστημάτων είναι άδειο, ενώ στην Ερμού το ποσοστό διαμορφώνεται σε 24,3%. Στην οδό Πατησίων τα κενά καταστήματα ανέρχονται σε 20,6%, στη Νέα Ιωνία στο 17,8%, ενώ οι πέντε εμπορικότεροι δρόμοι της Κηφισιάς εμφανίζουν κατακόρυφη αύξηση κλειστών καταστημάτων, από 12% σε 21%, και στο Χαλάνδρι το ποσοστό διαμορφώνεται στο 22%. Στη οδό Θησέως στην Καλλιθέα τα άδεια καταστήματα είναι λιγότερα (16,8%), ενώ στον Πειραιά η εικόνα δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες αποκλίσεις από άλλες περιοχές (20,6%). Επίσης, στο 1/5 έχουν μείνει σήμερα τα Iντερνετ Καφέ, καθώς από 5.000 που ήταν πριν από μία επταετία έχουν παραμείνει περίπου τα 1.000 σημεία, ως αποτέλεσμα της ευκολίας να αποκτούν τα νοικοκυριά Ιντερνετ. Έρευνα της ΕΣΕΕ επισημαίνει ότι δεν είναι μόνο οι μικρές επιχειρήσεις που διακόπτουν τις δραστηριότητες τους, αλλά ντόρος γίνεται και για τις μεγαλύτερες. Αξιοπρόσεχτο είναι το γεγονός ότι το αδύνατο σημείο των περισσότερων επιχειρήσεων είναι ο περιορισμός των δραστηριοτήτων τους στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να πιέζονται ως προς τα περιθώρια κέρδους, λόγω σοβαρής μείωσης της καταναλωτικής δαπάνης που επηρεάζει τις πωλήσεις τους.

Πάντως, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για επιδείνωση του «φαινομένου», καθώς το 2011 τα μειωμένα έσοδα και οι ζημιές των επιχειρήσεων αναμένονται να βρεθούν σε υψηλότερα επίπεδα από εκείνα του περασμένου έτους, αφού η ζήτηση έχει υποχωρήσει αισθητά με αποτέλεσμα η κατανάλωση να έχει μπει στον «πάγο». Οι επισφάλειες στα επιχειρηματικά δάνεια διαμορφώθηκαν στο 8,7% στη διάρκεια του εννεαμήνου του 2010 και προβλέπεται να ανέλθουν στο 11% μέχρι το τέλος της παρελθούσης οικονομικής χρήσης. Κύκλοι της αγοράς τονίζουν ότι τα «λουκέτα» που έχουν μπει είναι μηδαμινά μπροστά σε αυτά που πρόκειται να μπουν στο μέλλον.

Το παράδειγμα της Expert Hellas και των άλλων

Ακόμη μία εταιρεία προστέθηκε πρόσφατα στο άρθρο του πτωχευτικού κώδικα, με αποτέλεσμα να ενισχυθεί και άλλο ο αριθμός αυτών που έχουν εισηχθή. Ειδικότερα, η εταιρεία παρά τις διετείς μάχες που έδωσε προκειμένου να ξεχρεώσει κατά 40 εκατ. ευρώ, τελικά δεν τα κατάφερε και έτσι κατέληξε και αυτή στο άρθρο 99. Σε επιστολή της η Expert Hellas εξηγεί ότι επέλεξε την προστασία του νόμου προκειμένου να αντιμετωπίσει τις εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στην ελληνική οικονομία και στον κλάδο ηλεκτρικών ειδικότερα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας εξαιτίας των επισφαλειών των μελών του δικτύου της. Στην προσπάθεια εξυγίανσης μέσα από τη διαδικασία αυτή, η Expert Hellas θα έχει τη στήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας των προμηθευτών - πιστωτών της. Από την άλλη πλευρά, η διοίκηση της «Εικόνα Ηχος» (της οποίας η Expert Hellas είναι βασικός μέτοχος) ενημερώθηκε ότι όσον αφορά τη διαχείριση των υποχρεώσεών της παραμένει σε ισχύ η απόφαση της Expert Hellas περί κεφαλαιοποίησης των υποχρεώσεων αυτών, μέτρο που όταν ελήφθη ανακούφισε την υπό επιτήρηση «Εικόνα Ηχος». Πάντως, για το συγκεκριμένο θέμα το Δ. Σ. της «Εικόνα Ηχος» θα αποφασίσει τις επόμενες ημέρες.

Στο μεταξύ, στις δεκατρείς ανέρχονται οι εισηγμένες που έχουν εισέλθει ή έχουν καταθέσει αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα από το 2007 μέχρι σήμερα. Πρόκειται για τις Ατλάντικ, Αττικατ, Ridenco, ΣΑΟΣ, Αφοί Μεσοχωρίτη, Altec, Εδραση Ψαλλίδας, Microland, Lannet, Ελλ. Ιχθυοκαλλιέργειες, Betanet, Θεμελιοδομή και Νεώριον Σύρου. Σημειώνεται ότι το 2007 ήταν η χρονιά που ψηφίσθηκε ο πτωχευτικός νόμος. Για τις επιχειρήσεις αυτές η υπαγωγή στο άρθρο 99 αποτελεί μία κίνηση – «ασπίδα», η οποία θα τους προστατεύσει από τους πιστωτές, ωστόσο δεν σηματοδοτεί και τη λήξη «συναγερμού» για το οικονομικό τους πρόβλημα. Απλά μέσω της παραπάνω διαδικασίας κερδίζουν περισσότερο χρόνο για να καταλήξουν στην πρωτοβουλία εκείνη που θα τους βοηθήσει να γλιτώσουν τη χρεοκοπία.

Την ανησυχία των επιχειρηματικών φορέων πάντως δεν έχουν ενεργοποιήσει μόνο οι πάνω από 1000 εταιρείες που έχουν καταφύγει στον εν λόγω προστατευτικό νόμο, αλλά και εκείνες που προχωρούν σε ολοένα και περισσότερες κινήσεις αναδιάρθρωσης των δικτύων τους, ενώ παράλληλα βρίσκονται σε συζητήσεις με τους πιστωτές, που σημαίνει ότι ακόμα και να μην έχουν ακόμα εισέλθει στο άρθρο 99, ο φόβος για την πιθανή εισαγωγή τους εντείνεται.