Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα η αβεβαιότητα για την πορεία της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής οικονομίας παραμένει υψηλή παρά την ύπαρξη ορισμένων ενθαρρυντικών ενδείξεων. Η διεθνής ύφεση έχει επηρεάσει δυσμενώς την εγχώρια οικονομική δραστηριότητα και, μέσω αυτής, τη χρηματοοικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.

Η κερδοφορία των επιχειρήσεων υποχώρησε σημαντικά το 2008, ενώ ο βαθμός δανειακής επιβάρυνσης και το κόστος εξυπηρέτησης δανείων αυξήθηκαν. Στα νοικοκυριά, ο βαθμός δανειακής επιβάρυνσης αυξήθηκε το 2008 λιγότερο σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη.

Για το 2009 εκτιμάται ότι η αποκλιμάκωση των επιτοκίων θα συμπιέσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους των νοικοκυριών, αλλά η αναμενόμενη εξέλιξη των εισοδημάτων και της ονομαστικής αξίας της περιουσίας τους υπαγορεύει εγρήγορση όσον αφορά την ικανότητα ομαλής εξυπηρέτησης των δανείων τους.

Εξέλιξη των τραπεζών στο α΄ τρίμηνο του 2009

Οι τάσεις που καταγράφηκαν το 2008 συνεχίστηκαν και το α΄ τρίμηνο του 2009. Το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση (σε επίπεδο τραπεζών) αυξήθηκε σημαντικά σε 6% με ανοδική τάση σε όλες τις βασικές κατηγορίες δανείων και η εξέλιξη αυτή συνέβαλε στην υποχώρηση του λόγου κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από τις σωρευμένες προβλέψεις, ο οποίος διαμορφώθηκε σε 43,7%. Μολονότι οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν σημαντικού ύψους εγγυήσεις και εμπράγματες εξασφαλίσεις, οι οποίες δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του βαθμού κάλυψης, η συνεχιζόμενη μείωση του  δείκτη επιβάλλει αυξημένη επαγρύπνηση.

Τα stress test

Ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσματα των ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress tests), τις οποίες διενήργησε η Τράπεζα της Ελλάδος με βάση τα υποθετικά σενάρια που συμφωνήθηκαν από κοινού με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Eκτιμήθηκαν οι επιπτώσεις ενός ακραία αρνητικού μακροοικονομικού σεναρίου για την Ελλάδα, του οποίου οι υποθετικές παραδοχές εκκίνησης προέβλεπαν, σωρευτικά για περίοδο 2 ετών, μείωση του ΑΕΠ κατά 3%, άνοδο του ποσοστού ανεργίας κατά 4 εκατοστιαίες μονάδες και αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων κατά 400 μονάδες βάσης. Οι παραδοχές αυτές ενσωματώθηκαν σε ένα οικονομετρικό υπόδειγμα, με στόχο την εκτίμηση των δανείων σε καθυστέρηση.

Η συνολική επίδραση και των τριών αυτών παραγόντων κινδύνου, σε περίπτωση που και οι τρεις υποθετικές παραδοχές επαληθεύονταν ταυτοχρόνως, θα οδηγούσε σε αύξηση των δανείων σε καθυστέρηση από 5% σε 12,7% στο τέλος του 2010.

Η εκτίμηση του ποσοστού των δανείων σε καθυστέρηση στις χώρες της Αναδυόμενης Ευρώπης στις οποίες δραστηριοποιούνται οι ελληνικές τράπεζες, έγινε ως εξής: Οι χώρες αυτές ομαδοποιήθηκαν σε 3 κατηγορίες επικινδυνότητας. Για τις χώρες υψηλού κινδύνου ενσωματώθηκε καθ’ υπόθεση ένα τελικό ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση ανερχόμενο σε 20%, για τις μεσαίου κινδύνου ποσοστό 15% και για τις χώρες χαμηλού κινδύνου ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση ίσο με το επίσης υποθετικό ποσοστό της Ελλάδος, δηλαδή 12,7% (στο τέλος της διετίας). Με τις υποθετικές αυτές παραδοχές, στο τέλος του 2010 το μέσο ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση στις εν λόγω χώρες εμφανίζεται τετραπλάσιο σε σύγκριση με το υφιστάμενο στο τέλος του 2008, σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις δεκαπλάσιο.

Εκτιμήθηκαν επίσης οι επιπτώσεις των ακραίων καταστάσεων και για τον κίνδυνο αγοράς. Οι υποθετικές καταστάσεις, στην προκειμένη περίπτωση, περιλαμβάνουν παράλληλη μετατόπιση της καμπύλης αποδόσεων προς τα άνω κατά 300 μονάδες βάσης, υποτίμηση του ευρώ έναντι των άλλων βασικών νομισμάτων κατά 30%, υποχώρηση του γενικού δείκτη τιμών των μετοχών του ΧΑ  κατά 40% και αύξηση του spread  του 10ετούς ομολόγου κατά 450 μονάδες βάσης.

Η δυνατότητα απορρόφησης της ζημίας που ενδεχομένως θα προέκυπτε εντός διετίας από τα ακραία αυτά υποθετικά σενάρια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα κέρδη προ προβλέψεων που θα εμφανίσουν οι τράπεζες στη διάρκεια της διετίας. Για τις ανάγκες της άσκησης θεωρήθηκε καθ’ υπόθεση ότι τα κέρδη προ φόρων και προβλέψεων θα υποχωρήσουν κατά 15% το 2009 έναντι του 20

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr