Ο συνδυασμός κλιματικής αλλαγής, εκτίναξης των τιμών, υψηλών επιτοκίων και ισχυρού πληθωρισμού έχει πλήξει όλη την αλυσίδα αξίας του ελαιολάδου τους τελευταίους μήνες. Τα δύο συνεχόμενα χρόνια καύσωνα στην Ισπανία περιόρισαν τη συγκομιδή ελαιολάδου, με αποκορύφωμα ένα πρωτοφανές ράλι τιμών που άφησε άναυδους τόσο τους καταναλωτές όσο και τους βετεράνους του κλάδου. Η Ισπανία αντιπροσωπεύει πάνω από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου, γεγονός που την καθιστά παγκόσμιο σημείο αναφοράς για τις τιμές.
«Αντιμετωπίζουμε μια από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία του κλάδου», δήλωσε στο CNBC ο Miguel Angel Guzman, επικεφαλής πωλήσεων της Deoleo. «Ο ισχυρός πληθωρισμός σε συνδυασμό με τα υψηλά επιτόκια και τις δυσμενείς προβλέψεις για τη συγκομιδή ελαιολάδου (όσον αφορά την ποσότητα και την ποιότητα, λόγω του κύκλου ξηρασίας) έχει προκαλέσει σημαντική αύξηση των τιμών», δήλωσε ο Guzman.
Οι τιμές του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου στην ισπανική Ανδαλουσία έφτασαν στο υψηλό ρεκόρ των 9,2 ευρώ ανά κιλό τον Ιανουάριο, ενώ διαπραγματεύονταν γύρω στα 7,8 ευρώ στις 19 Απριλίου, από περίπου 8 ευρώ στα τέλη Μαρτίου, σύμφωνα με τον δείκτη αναφοράς της Mintec. Οι τιμές του ελαιολάδου έχουν υποχωρήσει, εν μέρει, χάρη στη βελτίωση των εκτιμήσεων για την παραγωγή και των ευεργετικών βροχών που σημειώθηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο.
Η Deoleo, η οποία κατέχει brands ελαιολάδου όπως η Bertolli και η Carbonell, είναι πεπεισμένη ότι η τρέχουσα κατάσταση είναι κυκλική και αναμένει την επιστροφή σε μια «πιο λογική κατάσταση τιμών», όταν οι σοδειές επανέλθουν σε φυσιολογικά επίπεδα. Ωστόσο, αν και οι πρόσφατες βροχοπτώσεις στην Ισπανία ήταν «αναμφίβολα, θετικά νέα», η εταιρεία διατηρεί επιφυλακτικό τόνο σχετικά με τις προοπτικές των τιμών του ελαιολάδου.
«Έχουμε ακόμη μήνες μπροστά μας μέχρι να μάθουμε τις πιθανές ποσότητες της συγκομιδής 2024/2025 και μέχρι εκείνη τη στιγμή (…) οι τιμές θα συνεχίσουν να είναι ευμετάβλητες», δήλωσε ο Guzman. «Εν τω μεταξύ, ο τομέας χρειάζεται μια βαθιά αναμόρφωση. Αλλαγές που στην Deoleo αντιμετωπίζουμε, διατηρώντας σταθερή δέσμευση στις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τη βιωσιμότητα, την καινοτομία και την ποιότητα, με επίκεντρο τον καταναλωτή».
Ο κλάδος του ελαιολάδου πρέπει να «πάρει τα ηνία»
Το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας προσφοράς ελαιολάδου προέρχεται από τη Μεσόγειο, με τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα, να συγκαταλέγονται μεταξύ των κορυφαίων παραγωγών, παγκοσμίως.
Οι αναλυτές του κλάδου έχουν προειδοποιήσει ότι τα ελαιόδεντρα είναι «εξαιρετικά» ευάλωτα στην κλιματική κρίση. Αν και συνήθως μπορούν να αντιμετωπίσουν τις υψηλές θερμοκρασίες και είναι αρκετά ανθεκτικά στην ξηρασία, οι πρόσφατες συνθήκες ήταν υπερβολικές.
Η Deoleo σημειώνει ότι οι ξηρασίες και οι υψηλές θερμοκρασίες κατά τις κρίσιμες φάσεις ανάπτυξης του καρπού της ελιάς, τα τελευταία χρόνια, οδήγησαν σε σοβαρές ελλείψεις στις ισπανικές σοδειές, ενώ γενικότερα, ο τομέας του ελαιολάδου είναι «από τη φύση του ένας κλάδος που επηρεάζεται από την υψηλή μεταβλητότητα των τιμών προέλευσης». Σύμφωνα με την εταιρεία, οι τιμές προέλευσης αντιπροσωπεύουν έως και το 80% του συνολικού κόστους και αυτή είναι «μια κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, ειδικά σε μια συγκυρία όπως η σημερινή».
Ερωτηθείς τι μπορεί να γίνει για την καλύτερη προστασία των ελαιόδεντρων από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, ο Guzman της Deoleo είπε πως «ο τομέας πρέπει να αναλάβει τα ηνία και όλοι οι φορείς που συμμετέχουν σε αυτόν πρέπει να μετασχηματιστούν, αν θέλουμε να μειώσουμε τη μεταβλητότητα των τιμών και να αυξήσουμε την προβλεψιμότητά τους». «Αυτό θα είναι το κλειδί για να αποτραπεί το ενδεχόμενο εξωτερικοί παράγοντες, με μεγαλύτερο ή μικρότερο αντίκτυπο στην προσφορά και τη ζήτηση, να έχουν τόσο καθοριστικό ρόλο στην τιμή του προϊόντος και, κατά συνέπεια, στις ενέργειες που αναγκάζονται να αναλάβουν οι εταιρείες, καθώς και στο μέλλον του κλάδου».
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr