Το ελληνικό κοινό που περίμενε να μάθει νέες λεπτομέρειες για τους χειρισμούς της Μέρκελ απέναντι στην Ελλάδα την περίοδο 2010-2015 μάλλον θα απογοητευτεί από το αποτέλεσμα. Ασφαλώς στο πολυαναμενόμενο βιβλίο θα υπάρχει μία εξιστόρηση των γεγονότων από την οπτική της τέως καγκελαρίου, ωστόσο οι πιθανότητες να υπάρξει κάποια συγκλονιστική αποκάλυψη είναι μάλλον περιορισμένες. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι στη μεγάλη της συνέντευξη με το Spiegel, με αφορμή την επερχόμενη κυκλοφορία του βιβλίου τους, η λέξη Ελλάδα δεν αναφέρθηκε καμία φορά, ενώ οι φράσεις «Παγκόσμια Οικονομική Κρίση» ή κρίση του Ευρώ αναφέρονται μόλις μία φορά. Οι μηδαμινές αναφορές στην κρίση χρέους δείχνουν ότι η κρίση του Ευρώ φαντάζει πλέον μακρινή για τη Γερμανία και την Ευρώπη, καθώς έπαψε ουσιαστικά να παίζει ρόλο στον δημόσιο διάλογο. Οι σχέσεις της Ελλάδας τόσο με την Γερμανία όσο και με το ευρωπαϊκό εγχείρημα συνολικά δείχνουν πλέον αρκετά καλύτερες συγκριτικά με δέκα χρόνια πριν.
Τι δεν λέει το βιβλίο
Σύμφωνα με την συνέντευξη, το βιβλίο απαριθμεί περίπου 700 σελίδες, από τις οποίες οι 400 αφορούν τα 16 χρόνια της καγκελαρίας της. Η Μέρκελ θέλησε, όπως δήλωσε στο Spiegel, να αναδείξει όχι μόνο 16 χρόνια ως επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης, αλλά 35 χρόνια ζωής στην πρώην Ανατολική Γερμανία και 35 χρόνια συνολικής πολιτικής πορείας. Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής διαρροές, δεν υπάρχουν νέες πληροφορίες για την σχέση της με τον προκάτοχό της στο CDU Χέλμουτ Κολ ή για την σχέση της με τον Μπαράκ Ομπάμα. Ακόμη και για την Γαλλία και την Κίνα λέγεται ότι έχει αφιερώσει σχετικά ελάχιστες σελίδες, ενώ πέρα από το Ισραήλ δεν κάνει ιδιαίτερες αναφορές για την Μέση Ανατολή.
Η απώθηση μεταναστών-προσφύγων στα γερμανικά σύνορα δεν θα συμβάδιζε με τις ευρωπαϊκές αξίες
Το Μεταναστευτικό-Προσφυγικό καθόρισε την καγκελαρία της Μέρκελ όσο καμία άλλη κρίση που προέκυψε κατά την διάρκεια των 16 χρόνων της στη καγκελαρία. Το 2015 η Μέρκελ επέτρεψε στους πρόσφυγες να περάσουν εντός γερμανικής επικράτειας. Στη συνέντευξη με το Spiegel αναφέρει ότι δεν μετανιώνει για αυτήν της την απόφαση. Το να απωθηθούν αυτοί οι άνθρωποι με την βία δεν θα ήταν αντάξιο τον ευρωπαϊκών αξιών, σύμφωνα με την πρώην καγκελάριο. Ενδιαφέρον είχε το γεγονός ότι τόνισε πώς κανένας άνθρωπος δεν αφήνει την χώρα του και την οικογένειά του χωρίς λόγο και ως εκ τούτου η Γερμανία όφειλε να φερθεί σε αυτούς τους ανθρώπους «με ευγένεια», ανεξαρτήτως του αν εντέλει θα τους χορηγηθεί άσυλο ή άδεια παραμονής. Τόνισε επίσης ότι το μεταναστευτικό πρέπει να αντιμετωπιστεί με κοινές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Αναφορικά με την κριτική που της έχει ασκηθεί κατά καιρούς, ότι δεν αντιδρούσε αρκετά σε τρομοκρατικές ενέργειες, δήλωσε πώς πάντοτε τις καταδίκαζε, αλλά πως δεν θα επέτρεπε πότε σε τρομοκράτες να καθορίζουν επί εβδομάδες τη δημόσια ατζέντα.
Τόνισε επίσης ότι η ριζοσπαστικοποίηση της δημόσιας ρητορικής δεν φέρνει αποτελέσματα και πώς ενδυναμώνουν τα άκρα, ιδίως το AFD.
«Καμπανάκια» με αποδέκτες τους ηγέτες του κόμματός της
Η προηγούμενη πρόταση μπορεί να ερμηνευθεί ως έμμεση μομφή στον τωρινό ηγέτη του κόμματός της, τον υποψήφιο καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος είχε υιοθετήσει μία αυστηρή ρητορική αναφορικά με την μετανάστευση.
Μερτς και Μέρκελ υπήρξαν εσωκομματικοί αντίπαλοι στο CDU. Ο Μερτς είχε αποχωρήσει από την ενεργό πολιτική το 2009, για να επιστρέψει το 2018, διεκδικώντας την αρχηγία των Χριστιανοδημοκρατών, μετά την ανακοίνωση της Μέρκελ πως δεν θα κατέβαινε για 5η φορά υποψήφια στις εκλογές του 2021. Η Μέρκελ προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις της αντιπαλότητάς τους. Ωστόσο όταν ρωτήθηκε για την κυβερνητική απειρία του Μερτς δήλωσε, πώς θα κληθεί να πείσει τους ψηφοφόρους κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ότι είναι σε θέση να ηγηθεί της Γερμανίας. Πρόκειται για μία προσεκτικά διατυπωμένη πρόταση μεν, η οποία ωστόσο φανερώνει και ένα ίχνος αμφιβολίας στο πρόσωπό του.
Από την κριτική της δεν ξέφυγε ο Μάρκους Σέντερ, ηγέτης των Χριστιανοκοινωνιστών, του αδελφού-κόμματος του CDU από την Βαυαρία. Ο Σέντερ τάσσεται σθεναρά και έντονα κατά μιας ενδεχόμενης κυβερνητικής συνεργασίας με το κόμμα των Πρασίνων, «στολίζοντάς» το με βαρύς χαρακτηρισμούς, τους οποίους η τέως καγκελάριος δεν συμμερίζεται.
Ο Τραμπ είναι παντελώς ασυμβίβαστος
Η Μέρκελ δήλωσε ξεκάθαρα ότι στενοχωρήθηκε τόσο με την ήττα της Χίλαρι Κλίντον το 2016, όσο και με αυτήν της Καμάλα Χάρις στις ΗΠΑ. Για τον Τραμπ δεν έκρυψε την αντιπάθειά της. Υπογράμμισε πως προσπαθεί να εκμεταλλευτεί όλα τα στοιχεία εναντίον των συνομιλητών του ώστε να βγει κερδισμένος. Η Μέρκελ φάνηκε να προβληματίζεται επίσης από το γεγονός ότι ο Αμερικανός ηγέτης δείχνει να είναι ασυμβίβαστος με τους συνομιλητές τους για δύο λόγους. Πρώτον, λόγω της οικονομικής ισχύος των ΗΠΑ και το ρόλο-ρυθμιστή που κατέχουν στην παγκόσμια οικονομία. Ο δεύτερος λόγος είναι ο φόβος «αντιγραφής» της νοοτροπίας του από άλλους ηγέτες. Αυτό θα αποσταθεροποιούσε περαιτέρω την παγκόσμια τάξη, σύμφωνα με την πρώην καγκελάριο. Επίσης εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για τις συμμαχίες του Τραμπ με ισχυρούς μεγιστάνες όπως τον Έλον Μασκ.
Για την στάση της απέναντι στην Ρωσία και στον Πούτιν
Η Μέρκελ δήλωσε ξεκάθαρα πώς πάντοτε αναγνώριζε τις δικτατορικές τάσεις του Βλάντιμιρ Πούτιν. Ωστόσο υπεραμύνθηκε της απόφασής της να απορρίψει την είσοδο της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ στη σύνοδο του Βουκουρεστίου του 2008, και δήλωσε πώς τα γεγονότα την επιβεβαίωσαν, αναφερόμενη στη ρωσική επίθεση που δέχτηκε έπειτα η Γεωργία. Συμπλήρωσε πώς αν το ΝΑΤΟ δεχόταν τότε την Ουκρανία, ο Πούτιν ενδεχομένως να είχε επιτεθεί νωρίτερα.
Απέρριψε επίσης τους ισχυρισμούς για τον αγωγό Nordstream 2, ο οποίος θα προμήθευε την Γερμανία με φυσικό αέριο απευθείας από την Ρωσία. Όταν ρωτήθηκε για τις αντιδράσεις που είχε προκαλέσει αυτή η συμφωνία από τα κράτη της ανατολικής Ευρώπης δήλωσε πώς τόσο η Πολωνία όσο και η Ουκρανία δεν απέρριπταν ποτέ την προμήθεια της Γερμανίας από την Ρωσία με φυσικό αέριο, όσο οι μεταφορές διαπερνούσαν τις χώρες τους και αποκτούσαν κι εκείνες οικονομικό όφελος.
Τόνισε όμως παράλληλα πως θαυμάζει τον Βολόντιμιρ Ζελένσκι για τη γενναιότητά του και δήλωσε πως δεν μπορεί να επιβληθεί στην Ουκρανία μία ειρήνη με το ζόρι.
Έκκληση για συνεννόηση των Δημοκρατικών Δυνάμεων
Στην αρχή της συνέντευξής της, η Μέρκελ δήλωσε ότι η πρώτη της σκέψης όταν έμαθε για την κατάρρευση του συνασπισμού του φαναριού και την ένταση ανάμεσα στον νυν καγκελάριο Όλαφ Σολτς και τον τέως Υπουργό Οικονομικών Λίντνερ ήταν «Άντρες». Άσκησε κριτική στον Σολτς που έδειξε τον θυμό του μπροστά στις κάμερες, δηλώνοντας πώς στην πολιτική δεν πρέπει τίποτα να παίρνεται προσωπικά.
Ένα μεγάλο μέρος της συνέντευξής της Μέρκελ στο Spiegel, αναφερόταν στα ζητήματα της εύρυθμης δημοκρατικής λειτουργίας. Η τέως καγκελάριος έκανε έκκληση στις δημοκρατικές δυνάμεις να δείξουν διαθέσεις συμβιβασμών, οι οποίοι όπως σχολίασε, γίνονται ολοένα και πιο δύσκολοι, καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αναδείξει ένα δίπολο μαύρο-άσπρο, το οποίο δεν εξηγεί επαρκώς την πραγματικότητα. «Η πολιτική ξεκινά με την όψη της πραγματικότητας,» δήλωσε χαρακτηριστικά. Τόνισε ωστόσο πώς αν η πολιτική τάξη δεν δώσει το σωστό παράδειγμα, δεν θα μπορέσει να επανέλθει ο σεβασμός απέναντι στη διαφορετική άποψη.
Γιώργος Ραυτόπουλος
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr