Ο τέως και νέος πρόεδρος Τραμπ ετοιμάζει να αμφισβητήσει την κλιματική πολιτική του Μπάιντεν. Η ωμή ρητορική του νέου προέδρου για τις γεωτρήσεις θα μπορούσε να δώσει την εντύπωση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κάνουν στροφή στην ενεργειακή τους πολιτική. Αυτό όμως δεν ισχύει, υποστηρίζει το Spiegel, καθώς οι ΗΠΑ είναι ήδη ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο. Υπό την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν, η χώρα παρήγαγε περίπου 50% περισσότερο πετρέλαιο ημερησίως από τη Σαουδική Αραβία. Ως εκ τούτου η πράσινη μετάβαση δεν είχε προωθηθεί ακόμη στον μέγιστο βαθμό.
Ο Τραμπ θέλει πλέον να επεκτείνει ακόμη περισσότερο την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο 78χρονος σχεδιάζει να υπονομεύσει διάφορους περιβαλλοντικούς νόμους και κανονισμούς για τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, ώστε να εξορύσσει σχεδόν ανεμπόδιστα τον «υγρό χρυσό κάτω από τα πόδια μας».
Το μορατόριουμ για το LNG που θέλει να επαναφέρει ο Ρεπουμπλικανός
Στα πλάνα του περιλαμβάνεται επίσης το μορατόριουμ του Τζο Μπάιντεν για τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Στις αρχές του έτους, ο πρόεδρος ανέστειλε όλες τις τρέχουσες διαδικασίες έγκρισης νέων έργων εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου - έως ότου το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ αναλύσει τις συνέπειες για το περιβάλλον και τους ανθρώπους. Εξάλλου, μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου εξάγεται με την εξαιρετικά αμφιλεγόμενη τεχνολογία fracking (τεχνική που χρησιμοποιείται για την εξόρυξη φυσικού αερίου και πετρελαίου σε σχιστολιθικούς σχηματισμούς ή άλλες μορφές αδιαπέρατων πετρωμάτων).
Το fracking συμβάλλει στη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας του δυτικού κόσμου, υποστηρίζει ο Ρομπ Τζένινγκς από την οργάνωση πίεσης American Petroleum Institute. «Η αγορά θα πρέπει να αποφασίσει πόση ποσότητα υγροποιημένου φυσικού αερίου χρειάζεται. Ο κ. Τραμπ έχει διαμηνύσει ότι θα τερματίσει το μορατόριουμ από την πρώτη ημέρα της διακυβέρνησής του».
Κατά πάσα πιθανότητα, η άρση του μορατόριουμ για LNG δεν θα είναι η μόνη ανατροπή. Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ υπονόμευσε ή αυστηροποίησε περίπου 100 κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος, και πλέον θα μπορούσε να προχωρήσει πολύ περισσότερο στη δεύτερη θητεία του. Εκτιμάται ότι ο Τραμπ θα μπορούσε, μεταξύ άλλων, να αποσύρει τους κανονισμούς για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, να μειώσει τα όρια εκπομπών για τα αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης και να αποχωρήσει από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.
Ο Τραμπ προφανώς επιδιώκει σκόπιμα την εγγύτητα με τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, τα συμφέροντα της οποίας εξυπηρετεί μια τέτοια πολιτική. Την άνοιξη, πρότεινε μια συμφωνία σε κορυφαία στελέχη της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου, σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post. Συγκεκριμένα, για μια προεκλογική δωρεά ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, θα καταργούσε μια σειρά από περιβαλλοντικούς κανονισμούς και θα επέκτεινε τις γεωτρήσεις πετρελαίου κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, έγραψε η εφημερίδα, επικαλούμενη συμμετέχοντες στη συνάντηση.
Αναμένεται νέα αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού-Στον «αέρα» ο IRA
Πριν από μήνες, δημοσιοποιήθηκαν λεπτομερή σχέδια από τη δεξαμενή σκέψης Heritage Foundation, που πρόσκειται στους Ρεπουμπλικάνους, τα οποία περιγράφουν λεπτομερώς σε ένα μανιφέστο σχεδόν 900 σελίδων τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην κατάργηση της αμερικανικής πολιτικής για την κλιματική αλλαγή και των περιορισμών στην ενεργειακή βιομηχανία.
Μεταξύ άλλων, στο έγγραφο προτείνεται η διακοπή όλων των προγραμμάτων που προωθούν τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η συρρίκνωση της αμερικανικής Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA), η ιδιωτικοποίηση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και η διάλυση της υπηρεσίας ωκεανών Noaa, η οποία είναι σημαντική για την κλιματική έρευνα στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ αποστασιοποιήθηκε εν τω μεταξύ από το πρόγραμμα, προφανώς για λόγους προεκλογικής εκστρατείας. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι σαφές ποιες από τις προτάσεις μπορεί και θέλει να εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση.
Ωστόσο, αυτό για το οποίο ο Τραμπ δεν άφησε καμία αμφιβολία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, είναι το σχέδιό του να ακυρώσει τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA), το κεντρικό κομμάτι της νομοθεσίας του Τζο Μπάιντεν για το κλίμα με τις προγραμματισμένες πράσινες επενδύσεις ύψους άνω των 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα επόμενα δέκα χρόνια. Αλλά και σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι σαφές πόσο μακριά θα φτάσει πραγματικά ο πρόεδρος, καθώς θα μπορούσε να υπάρξει αντίσταση από το ίδιο του το κόμμα.
Ο Τραμπ δεν ενδιαφέρεται για τις ΑΠΕ και σκοπεύει να απαγορεύσει τα υπεράκτια αιολικά πάρκα στις ακτές των ΗΠΑ που έχουν ήδη εγκριθεί - «από την πρώτη ημέρα» όταν μετακομίσει στον Λευκό Οίκο. Τα αιολικά πάρκα που μισεί θα οδηγούσαν σε «θανάτους φαλαινών όπως ποτέ άλλοτε», ισχυρίζεται χωρίς να προσκομίζει καμία επιστημονική απόδειξη.
Άσχημα νέα για τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα στο Μπακού
Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών ρίχνει σκιά και στη σύνοδο κορυφής COP29 για το κλίμα στο Μπακού, η οποία αρχίζει τη Δευτέρα (11/11). Ο διαβόητος αρνητής της κλιματικής αλλαγής Τραμπ έχει ήδη υποσχεθεί στους υποστηρικτές του ότι θα αποσυρθεί και πάλι από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα το πράξει. Υπενθυμίζεται, ότι ο Τραμπ είχε ήδη οδηγήσει τις ΗΠΑ εκτός της συμφωνίας κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρίας του.
Τότε, η κίνηση αυτή θεωρήθηκε ως μια προσωρινή παρέκκλιση εκ μέρους της μεγαλύτερης βιομηχανικής χώρας του κόσμου, λέει ο ειδικός Νίκλας Χένες από το Ινστιτούτο NewClimate, ο οποίος παρακολουθεί τις διαπραγματεύσεις για το κλίμα από το 1995. Αυτή τη φορά, ωστόσο, η κατάσταση είναι διαφορετική. «Εάν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν και πάλι, αυτό θα αποτελέσει σημαντικό ανάχωμα στις προσπάθειες για το κλίμα τα επόμενα χρόνια. Κυρίως επειδή μια δεύτερη αποχώρηση θα σήμαινε πραγματική απώλεια εμπιστοσύνης ότι οι ΗΠΑ, ως ο δεύτερος μεγαλύτερος ρυπαντής CO₂ στον κόσμο, θα κάνουν το χρέος τους για την επίλυση του κλιματικού προβλήματος μακροπρόθεσμα», λέει ο Χένε.
Η αντιπροσωπεία που έστειλε ο νυν πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα εξακολουθεί να διαπραγματεύεται στη σύνοδο κορυφής στο Μπακού, αλλά δύσκολα θα μπορέσει να αναλάβει σοβαρές δεσμεύσεις πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ τον Ιανουάριο.
Το μεγαλύτερο κενό που θα προκύψει από την αναμενόμενη έξοδο των ΗΠΑ από το Παρίσι είναι πιθανό να αφορά τη χρηματοδότηση του κλίματος. Μέχρι στιγμής, οι πλουσιότερες χώρες έχουν συμφωνήσει να καταβάλλουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε ένα ταμείο για να βοηθήσουν, μεταξύ άλλων, τις φτωχότερες χώρες να προσαρμοστούν στη νέα, θερμότερη κλιματική πραγματικότητα. Το ποσό αυτό εισπράχθηκε για πρώτη φορά μόλις το 2022. Ωστόσο, δεν θα είναι αρκετό. Κατά τη συνάντηση στο Μπακού, η διεθνής κοινότητα θέλει, επομένως, να συμφωνήσει σε περαιτέρω χρηματοδοτικά μέσα. «Πρέπει τώρα να υποθέσουμε ότι οι ΗΠΑ δεν θα συμμετάσχουν σε αυτές τις επιχορηγήσεις τα επόμενα τέσσερα χρόνια - αν και ήταν ο μεγαλύτερος δωρητής μέχρι σήμερα», λέει ο Χένες. «Είναι πλέον εντελώς ανοιχτό το πώς θα αντιδράσουν τα υπόλοιπα κράτη, κυρίως η Ευρωπαϊκή Ένωση».
Αύξηση ρύπων και νέα αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού
Ο δεύτερος μεγάλος φόβος είναι ότι η επανεκλογή του Τραμπ θα φρενάρει συνολικά την παγκόσμια προστασία του κλίματος. Για τις ίδιες τις ΗΠΑ, μια ανάλυση δείχνει ότι μια ρεπουμπλικανική προεδρία θα μπορούσε να σημαίνει έως και τέσσερα δισεκατομμύρια τόνους περισσότερων αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030 - που ισοδυναμούν με τις ετήσιες εκπομπές ολόκληρης της ΕΕ συν την Ιαπωνία. Ταυτόχρονα, οι παγκόσμιες εκπομπές θα πρέπει να μειωθούν σημαντικά και γρήγορα.
Επιπλέον, η οριστική ρήξη του Τραμπ με τη συμφωνία για το κλίμα θα μπορούσε επίσης να συμπαρασύρει κι άλλες χώρες και να μειώσουν τις προσπάθειές τους για την πράσινη μετάβαση. «Δεν νομίζω ότι άλλες χώρες θα αποσυρθούν αμέσως από το Παρίσι, αλλά θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τη φιλοδοξία τους όσον αφορά τους δικούς τους εθνικούς στόχους μείωσης των εκπομπών CO₂», λέει ο Όλιβερ Γκέρνεν, επικεφαλής της ομάδας έρευνας για την πολιτική για το κλίμα στο Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας (SWP) στο Βερολίνο. «Ακόμη και δεξιά κόμματα στην Ευρώπη, ορισμένα από τα οποία έχουν συμμετάσχει σε κυβερνήσεις, θα μπορούσαν να επικαλεστούν τον Τραμπ και να ασκήσουν πιέσεις για την αποδυνάμωση των σχεδιαζόμενων στόχων της ΕΕ».
Όλα αυτά θα μπορούσαν να έχουν δραστικές συνέπειες για την προβλεπόμενη παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση. Και αυτό διότι πολλοί μεγάλοι επενδυτές, οι οποίοι αναμένεται να διαθέσουν κεφάλαια εκατοντάδων και χιλιάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα διστάσουν να ρισκάρουν τα χρήματά τους εάν δεν είναι σαφές ότι οι πολιτικοί επιμείνουν στην προώθηση του πράσινου μετασχηματισμό.
Βραχυπρόθεσμα, το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών σημαίνει κυρίως αδιέξοδο, λέει ο Γκέρνεν: «Μπορώ να φανταστώ ότι η σύνοδος κορυφής για το κλίμα δεν θα καταλήξει σε μια κοινή ανακοίνωση-συμφωνία. Οι φτωχότερες χώρες θα μπορούσαν να αντιδράσουν, αν δεν υπάρξουν σημαντικά υψηλότερες δεσμεύσεις για τη χρηματοδότηση του κλίματος, και η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ είναι πρακτικά ανίκανη να δράσει».
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr