Στην ετήσια έκθεσή της για το 2023, η GRECO εκφράζει ανησυχία για την αργή εφαρμογή των συστάσεων της για την πρόληψη της διαφθοράς μεταξύ των βουλευτών, σε σύγκριση με άλλες επαγγελματικές ομάδες. Υπογραμμίζει επίσης ότι πολλά δικαστικά συστήματα πρέπει να μεταρρυθμιστούν περαιτέρω για να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία των δικαστών και των εισαγγελέων και να ενισχυθούν οι κανόνες ακεραιότητας που εφαρμόζονται σε αυτούς.

Όσον αφορά τον 5ο γύρο αξιολόγησης, ο οποίος επικεντρώνεται στην πρόληψη της διαφθοράς και στην προώθηση της ακεραιότητας μεταξύ των ανώτατων εκτελεστικών λειτουργιών της κεντρικής κυβέρνησης και των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, τα ευρήματα της GRECO δείχνουν ότι η διαφάνεια, η εποπτεία και η λογοδοσία παραμένουν σε κίνδυνο.

Ο πρόεδρος της GRECO, Marin Mrčela, δήλωσε: «Δεν υπάρχει διαφάνεια χωρίς λογοδοσία, καθώς η ατιμωρησία επιδεινώνει μόνο τον κίνδυνο διαφθοράς και υπονομεύει την εμπιστοσύνη του κοινού. Απαιτούνται περισσότερες ρυθμίσεις και αυστηρότητα για την αντιμετώπιση των κινδύνων διαφθοράς που σχετίζονται με τα ανώτατα εκτελεστικά καθήκοντα, ιδίως όσον αφορά την επαφή με τρίτα μέρη και τους εκπροσώπους συμφερόντων, και για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών ακεραιότητας. Άτομα με κορυφαία εκτελεστικά καθήκοντα πρέπει να δίνουν το παράδειγμα».

Η GRECO θεωρεί ότι τα κράτη πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα θεσμικά και νομοθετικά πλαίσια ακεραιότητας ισχύουν εξ ολοκλήρου και άμεσα, όχι μόνο στους υψηλόβαθμους δημοσίους υπαλλήλους, αλλά και στους υπουργούς, τους πολιτικούς τους συμβούλους και άλλο πολιτικά διορισμένο προσωπικό και ορισμένους αρχηγούς κρατών.

Απαιτούνται σημαντικές βελτιώσεις σε τομείς όπως η υιοθέτηση και εφαρμογή κωδίκων δεοντολογίας, η διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων και η άσκηση πίεσης, η παρακολούθηση των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων και η διασφάλιση της διαφάνειάς τους, ο περιορισμός των ασυλιών, η πρόσβαση σε πληροφορίες και οι πρακτικές «περιστρεφόμενων θυρών».

Όσον αφορά τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου, η GRECO υπογραμμίζει ότι τα κράτη πρέπει να κάνουν περισσότερα για να διασφαλίσουν ότι η διεφθαρμένη συμπεριφορά και οι παραλείψεις ακεραιότητας αντιμετωπίζονται επαρκώς σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας και για να αποτραπεί η αθέμιτη παρέμβαση των κυβερνήσεων στις αστυνομικές δραστηριότητες. Υπάρχει ανάγκη να υιοθετηθούν ολοκληρωμένες πολιτικές κατά της διαφθοράς και ακεραιότητας για την αστυνομία, καθώς και να βελτιωθεί η διαχείριση των συγκρούσεων συμφερόντων και της δευτερεύουσας απασχόλησης, η προστασία των καταγγελιών και οι διαδικασίες πρόσληψης, προαγωγής και απόλυσης.

Μέχρι το τέλος του 2023, η GRECO είχε δημοσιεύσει εκθέσεις για 21 κράτη, αξιολογώντας τη συμμόρφωσή τους με τις συστάσεις της για τον 5ο γύρο αξιολόγησης. Η GRECO είχε αξιολογήσει 21 κράτη ως μέρος του 5ου γύρου αξιολόγησης. Σύμφωνα με τις επακόλουθες εκθέσεις της GRECO, που δημοσιεύθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου 2023, τα κράτη είχαν εφαρμόσει πλήρως ή εν μέρει το 58% των συστάσεων της GRECO σχετικά με τις ανώτατες εκτελεστικές λειτουργίες των κεντρικών κυβερνήσεων (έναντι 45% στο τέλος του 2022). Όσον αφορά τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου, το ποσοστό των συστάσεων που εφαρμόστηκαν πλήρως ή εν μέρει αυξήθηκε ελαφρά, από 63% το 2022 σε 67% το 2023. Στο τέλος του 2023, το 54% των συστάσεων της GRECO σχετικά με τους βουλευτές, τους δικαστές και τους εισαγγελείς είχε εφαρμοστεί πλήρως, το 31% είχε εν μέρει εφαρμοστεί και το 15% παρέμεινε μη εφαρμοσμένο.

Το υψηλότερο ποσοστό των συστάσεων που δεν εφαρμόστηκαν αφορούσαν βουλευτές (20%), έναντι δικαστών (13,5%) και εισαγγελέων (10%).

Η GRECO ανησυχεί ότι, σε ορισμένες χώρες, η πρόοδος εξακολουθεί να είναι περιορισμένη, όσον αφορά την εφαρμογή των κωδίκων συμπεριφοράς για τους βουλευτές, τη διαφάνεια των συστημάτων δήλωσης περιουσιακών στοιχείων και τη ρύθμιση του lobbying, και ότι έχει σημειωθεί ανεπαρκής πρόοδος στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των δικαστικών συμβουλίων από τη νομοθετική και εκτελεστική εξουσία.

Νίκος Ρούσσης - Στρασβούργο

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr