Οι αναλυτές δεν περιμένουν κάποια… γενναία κίνηση λόγω της εύθραυστης οικονομίας του μπλοκ, καθώς οι αγοραστές στην περιοχή περιορίζουν τις δαπάνες αφού ο πληθωρισμός κατατρώει το διαθέσιμο εισόδημά τους, ενώ ο μεταποιητικός τομέας βρίσκεται σε πτώση από τα μέσα περίπου του 2022.
Οι προοπτικές είναι ακόμα πολύ αβέβαιες. Αυτό τόνισε η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ στο Jackson Hole τον περασμένο μήνα, στο ετήσιο συνέδριο της Federal Reserve. Τα τελευταία χρόνια υπήρξαν πολυάριθμοι κλυδωνισμοί που προκάλεσαν μόνιμες επιπτώσεις στο οικονομικό σύστημα και στην εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής.
«Πρέπει να διαμορφώσουμε μια άποψη για το μέλλον και να δράσουμε με προνοητικό τρόπο», είπε η Λαγκάρντ στην ομιλία της στο Jackson Hole. «Αλλά θα καταλάβουμε πραγματικά τα αποτελέσματα των αποφάσεών μας μόνο εκ των υστέρων», πρόσθεσε.
Ο πληθωρισμός του Αυγούστου ήταν ελαφρώς υψηλότερος από το αναμενόμενο στο 5,3%. Ωστόσο, ο δομικός πληθωρισμός, ο οποίος αποκλείει την ενέργεια και τα τρόφιμα και παρακολουθείται στενά από την ΕΚΤ ως μετρητής των υποκείμενων πιέσεων στις τιμές, έπεσε σύμφωνα με τις προσδοκίες στο 5,3% επίσης, από 5,5% τον προηγούμενο μήνα.
Η ΕΚΤ στοχεύει σε ρυθμό πληθωρισμού περίπου 2% σε ετήσια βάση. Ενώ η τελευταία μέτρηση είναι σαφώς μακριά από αυτό το νούμερο, είναι μια αξιοσημείωτη μείωση στο μισό από 10,6% που καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2022.
«Ενώ οι πιο μετριοπαθείς του ΔΣ θα υποστηρίξουν ότι είναι απλώς θέμα χρόνου πριν η ασθενέστερη ανάπτυξη τροφοδοτήσει χαμηλότερο πληθωρισμό, τα “γεράκια” στηρίζονται στην αδυναμία της ανάπτυξης που προέρχεται από την προσφορά και όχι από τη ζήτηση», δήλωσε ο Πολ Χόλινγκσγουορθ, επικεφαλής οικονομολόγος της BNP Paribas.
Αγωνία για τον αντίκτυπο
Το βασικό επιτόκιο δανεισμού έχει αυξηθεί από 0% σε 4,25% και το επιτόκιο καταθέσεων από -0,50% σε 3,75%.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν είναι σίγουροι για το χρόνο που χρειάζεται για να πλήξουν οι αλλαγές στα επιτόκια την πραγματική οικονομία και είναι δύσκολο να διαχωριστεί ο αντίκτυπος της ΕΚΤ από την αποδυνάμωση της κινεζικής ανάπτυξης και άλλους παράγοντες, επισημαίνει το FXStreet.
Ωστόσο, υπάρχουν σημάδια στασιμότητας. Η οικονομία της ευρωζώνης αναπτύχθηκε μόνο κατά 0,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2023, με τον ίδιο ρυθμό με το 1ο τρίμηνο και μετά τη συρρίκνωση κατά το οριακό 0,1% το τέταρτο τρίμηνο του 2022. Αυτό απέχει πολύ από την ταχεία ανάκαμψη μετά τον Covid.
Επιπλέον, οι προοπτικές φαίνονται πιο ζοφερές μέρα με τη μέρα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μείωσε τις προβλέψεις για το ΑΕΠ της περιοχής και βλέπει τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της, σε ύφεση.
Αυτό αφήνει την ΕΚΤ, και ειδικά τα πιο… επιθετικά μέλη της από την Γερμανία, μπροστά σε ένα βασανιστικό δίλημμα: περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων για την καταπολέμηση του πληθωρισμού ή παύση για επανεκτίμηση;
Τα δύο σενάρια
Σύμφωνα με το ένα σενάριο, η τράπεζα αφήνει αμετάβλητο το κόστος δανεισμού για πρώτη φορά από τις αρχές του 2022, επικαλούμενη την επιβράδυνση των αυξήσεων των τιμών και την αυξανόμενη αβεβαιότητα. Ωστόσο, ενισχύει τη γλώσσα της σχετικά με τη σύσφιξη της πολιτικής της, εάν χρειαστεί, και αναφέρεται στην καταπολέμηση του πληθωρισμού με πιο έντονο τόνο.
Αρκετοί αναλυτές θεωρούν αυτό το σενάριο πιθανό, καθώς θα ακολουθούσε και άλλες κεντρικές τράπεζες. Η Federal Reserve, για παράδειγμα, έχει ήδη κάνει παύση μία φορά και είναι πιθανό να επαναλάβει το ίδιο τον Σεπτέμβριο.
Όσοι στοιχηματίζουν σε αυτό το σενάριο, θεωρούν ότι οι ανησυχίες για μια ευρωπαϊκή ύφεση ως μέρος μιας παγκόσμιας επιβράδυνσης της ανάπτυξης πιθανότατα θα επικρατήσουν.
Στο δεύτερο σενάριο, τα «γεράκια» πιέζουν το Διοικητικό Συμβούλιο να προχωρήσει σε μια αύξηση 25 μονάδων βάσης, ορίζοντας το επιτόκιο καταθέσεων στο επίπεδο του στρογγυλού 4%.
Ωστόσο, αν αυτό το σενάριο επικρατήσει, θα πρέπει να αναμένουμε μια πιο ήπια γλώσσα όσον αφορά τις μελλοντικές κινήσεις, επισφραγίζοντας ουσιαστικά ότι αυτή θα είναι η τελευταία αύξηση.
Ο υπεύθυνος χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ, Πέτερ Κάζιμιρ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η προτιμώμενη επιλογή του θα ήταν αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, ίσως για τελευταία φορά.
«Μια επιλογή είναι να κάνουμε ένα διάλειμμα τον Σεπτέμβριο και, αν χρειαστεί, να επιτύχουμε για μια άλλη (ελπίζουμε τελική) αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης τον Οκτώβριο ή τον Δεκέμβριο», διευκρίνισε ο Κάζιμιρ, σημειώνοντας ότι ο πληθωρισμός παραμένει πεισματικά υψηλός, με τις προσδοκίες για την αύξηση των τιμών να παραμένουν «πολύ μακριά πάνω από το 2%».
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι αγορές προβλέπουν κατά 70% ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε μια ακόμα αύξηση, συγκριτικά με την πιθανότητα 20% που ανέμεναν νωρίτερα αυτό τον μήνα.
Πιο… απαισιόδοξες οι αναθεωρημένες προβλέψεις
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται και οι αναθεωρημένες προβλέψεις του ΔΣ για την οικονομία. Η αγορά αναμένει αναθεωρήσεις προς τα κάτω τόσο του ΑΕΠ, όσο και των προοπτικών για τον πληθωρισμό.
Με τις ανησυχίες για ύφεση να επιμένουν, μια σημαντική υποβάθμιση της ανάπτυξης θα έπληττε το ευρώ περισσότερο από οποιαδήποτε αλλαγή στις προβλέψεις για τον πληθωρισμό.
«Δεδομένων των πρόσφατων δεδομένων, είναι πιθανό να αναθεωρηθούν προς τα κάτω οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές για την ανάπτυξη», δήλωσε ο παρατηρητής της ΕΚΤ της Deutsche Bank, Μαρκ Γουόλ.
«Οι αυστηρότερες χρηματοοικονομικές συνθήκες και η βραδύτερη ανάπτυξη θα πρέπει να μεταφραστούν σε χαμηλότερο επίπεδο δομικού πληθωρισμού μέχρι το τέλος του προβλεπόμενου ορίζοντα», συμπλήρωσε.
Η ΕΚΤ βρίσκεται δεδομένα μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο κύκλος σύσφιξης δείχνει να πλησιάζει στο τέλος του. Το θέμα είναι αν το… καμπανάκι της λήξης θα χτυπήσει στη σημερινή συνεδρίαση με μια προσεκτική αύξηση ή σε κάποια από τις ερχόμενες.
Νατάσα Παπαδημητροπούλου
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr