Αυτό αναφέρει αρχικά η κοινή διακήρυξη των ηγετών της ΕΕ, που συνεδρίασαν 10 και 11 Μαρτίου στις Βερσαλλίες, για τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας. Ειδικότερα, στην άτυπη σύνοδο, οι 27 χώρες της Ε.Ε. εξέτασαν τρεις βασικές διαστάσεις, σύμφωνα με τη διακήρυξη:
- Ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων
- Μείωση των ενεργειακών εξαρτήσεων και
- Οικοδόμηση μιας πιο ισχυρής οικονομικής βάσης
Στο πλαίσιο των τριών αυτών επιπέδων και από την σύνοδο των αρχηγών της Ε.Ε. προέκυψαν τα εξής:
1. Άμυνα
Τον Δεκέμβριο του 2021 αποφασίσαμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια και, στον τομέα της άμυνας, θα ακολουθήσει στρατηγική γραμμή πλεύσης και θα αυξήσει την ικανότητά της να δρα αυτόνομα. Η διατλαντική σχέση και η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ, με πλήρη σεβασμό των αρχών που διατυπώνονται στις Συνθήκες και των αρχών στις οποίες έχει συμφωνήσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μεταξύ αυτών η συμμετοχικότητα, η αμοιβαιότητα και η αυτονομία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, έχουν καίρια σημασία για τη συνολική μας ασφάλεια. Μια ισχυρότερη και ικανότερη ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και τη διατλαντική ασφάλεια και θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει το θεμέλιο της συλλογικής άμυνας για τα μέλη του. Η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών αποτυπώνεται στο άρθρο 42 παράγραφος 7 της ΣΕΕ. Γενικότερα, η ΕΕ επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να εντείνει τη στήριξη στην παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες, με τα Ηνωμένα Έθνη στον πυρήνα της.
Δεδομένων των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε και προκειμένου να προστατεύσουμε καλύτερα τους πολίτες μας, ενώ αναγνωρίζουμε τον ιδιαίτερο
χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών, πρέπει να επενδύσουμε αποφασιστικά, περισσότερο και καλύτερα σε αμυντικές δυνατότητες και καινοτόμες τεχνολογίες.
Συμφωνήσαμε συνεπώς:
α) να αυξήσουμε ουσιαστικά τις αμυντικές δαπάνες, με σημαντικό μερίδιο για τις επενδύσεις, εστιάζοντας σε εντοπισμένες στρατηγικές ελλείψεις, και με την ανάπτυξη αμυντικών δυνατοτήτων κατά τρόπο συνεργατικό εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
β) να αναπτύξουμε περαιτέρω κίνητρα για την τόνωση των συνεργατικών επενδύσεων των κρατών μελών σε κοινά έργα και από κοινού προμήθειες
αμυντικών δυνατοτήτων·
γ) να επενδύσουμε περαιτέρω στις δυνατότητες που απαιτούνται για τη διεξαγωγή ολόκληρου του φάσματος αποστολών και επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων επενδύοντας σε στρατηγικούς παράγοντες διευκόλυνσης, όπως η κυβερνοασφάλεια και η διαστημική συνδεσιμότητα·
δ) να προωθήσουμε συνέργειες μεταξύ της μη στρατιωτικής, της αμυντικής και της διαστημικής έρευνας και καινοτομίας, και να επενδύσουμε σε κρίσιμες και αναδυόμενες τεχνολογίες και καινοτομίες για την ασφάλεια και την άμυνα·
ε) να λάβουμε μέτρα για την ενίσχυση και την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας μας, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ.
Πρέπει επίσης να προετοιμαστούμε όσο το δυνατόν καλύτερα για την αντιμετώπιση ταχέως αναδυόμενων προκλήσεων, με τους εξής τρόπους:
α) εξασφαλίζοντας την προστασία μας απέναντι σε έναν διαρκώς εντεινόμενο υβριδικό πόλεμο, ενισχύοντας την κυβερνοανθεκτικότητά μας, προστατεύοντας τις υποδομές μας —ιδίως τις υποδομές ζωτικής σημασίας— και καταπολεμώντας την παραπληροφόρηση·
β) ενισχύοντας τη διάσταση της ασφάλειας και της άμυνας των διαστημικών βιομηχανιών και δραστηριοτήτων·
γ) επισπεύδοντας τις εν εξελίξει προσπάθειες για την ενίσχυση της στρατιωτικής κινητικότητας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Καλούμε την Επιτροπή, σε συντονισμό με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, να υποβάλει ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας έως τα μέσα Μαΐου και να προτείνει οποιαδήποτε περαιτέρω πρωτοβουλία κρίνεται αναγκαία για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας.
Παράλληλα με τις προσπάθειες αυτές, θα στηρίξουμε τους εταίρους μας με όλα τα διαθέσιμα μέσα, μεταξύ άλλων μέσω της αυξημένης χρήσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη.
Η επικείμενη στρατηγική πυξίδα θα παράσχει καθοδήγηση για την ανάληψη δράσης σε αυτές τις διαστάσεις της ασφάλειας και της άμυνας, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να καταστεί ισχυρότερος και ικανότερος πάροχος ασφάλειας.
2. Ενέργεια
Τα τελευταία λίγα χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Καθώς η ΕΕ εργάζεται για τον σκοπό αυτό, η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί διεξοδική επανεκτίμηση του τρόπου με τον οποίον εγγυώμαστε την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού μας.
Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνήσαμε να απεξαρτηθούμε σταδιακά από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα το συντομότερο δυνατό, ιδίως με τους εξής τρόπους:
α) επιταχύνοντας τη μείωση της συνολικής εξάρτησής μας από τα ορυκτά καύσιμα, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές συνθήκες και τις επιλογές των κρατών μελών όσον αφορά το ενεργειακό τους μείγμα·
β) διαφοροποιώντας τον εφοδιασμό και τις οδούς εφοδιασμού μας, μεταξύ άλλων με τη χρήση ΥΦΑ και την ανάπτυξη βιοαερίου·
γ) αναπτύσσοντας περαιτέρω μια αγορά υδρογόνου για την Ευρώπη·
δ) επισπεύδοντας την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την παραγωγή των βασικών συνιστωσών τους καθώς και εξορθολογίζοντας τις διαδικασίες αδειοδότησης ώστε να επιταχυνθούν τα ενεργειακά έργα·
ε) ολοκληρώνοντας και βελτιώνοντας τη διασύνδεση των ευρωπαϊκών δικτύων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και συγχρονίζοντας πλήρως
τα ενεργειακά μας δίκτυα σε ολόκληρη την ΕΕ·
στ) ενισχύοντας τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης της ΕΕ για την ασφάλεια του εφοδιασμού·
ζ) βελτιώνοντας την ενεργειακή απόδοση και τη διαχείριση της κατανάλωσης ενέργειας και προωθώντας μια πιο κυκλική προσέγγιση όσον αφορά τα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης.
Καλούμε την Επιτροπή να προτείνει ένα σχέδιο REPowerEU για τον σκοπό αυτό έως τα τέλη Μαΐου.
Επιπλέον, θα συνεχίσουμε τις εργασίες μας ως προς τα ακόλουθα σκέλη:
α) εξασφάλιση επαρκών επιπέδων αποθήκευσης αερίου και καθιέρωση συντονισμένων ενεργειών επαναπλήρωσης·
β) παρακολούθηση και βελτιστοποίηση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας·
γ) διοχέτευση συντονισμένων επενδύσεων σε ενεργειακά συστήματα, συμπεριλαμβανομένης της παροχής υποδομών ΥΦΑ·
δ) ενίσχυση της συνδεσιμότητας με την άμεση γειτονία μας.
Καλούμε την Επιτροπή να υποβάλει σχέδιο για την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού και των οικονομικά προσιτών τιμών ενέργειας κατά την επόμενη χειμερινή περίοδο έως τα τέλη Μαρτίου.
Παράλληλα, θα εξετάσουμε επειγόντως και θα μελετήσουμε συγκεκριμένες επιλογές, με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2002, για να αντιμετωπίσουμε τον αντίκτυπο της αύξησης των τιμών της ενέργειας στους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας, ιδιαιτέρως τους ευάλωτους πολίτες και τις ΜΜΕ, μεταξύ άλλων κατά την επόμενη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24-25 Μαρτίου 2022.
3. Οικονομική βάση
Με βάση τα πλεονεκτήματα της ενιαίας αγοράς, την οποία θα συνεχίσουμε να ολοκληρώνουμε, θα καταστήσουμε την οικονομική βάση της Ευρώπης πιο ανθεκτική, ανταγωνιστική και κατάλληλη για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, χωρίς να μένει κανείς στο περιθώριο.
Μείωση των στρατηγικών εξαρτήσεων:
Κρίσιμες πρώτες ύλες
Θα εξασφαλίσουμε τον εφοδιασμό της ΕΕ μέσω στρατηγικών εταιρικών σχέσεων, διερευνώντας τη δυνατότητα στρατηγικής αποθεματοποίησης και προωθώντας μια κυκλική οικονομία και την αποδοτική χρήση των πόρων·
Ημιαγωγοί
Θα διαφοροποιήσουμε τις εφοδιαστικές αλυσίδες αξίας, θα διατηρήσουμε την τεχνολογική πρωτοκαθεδρία και θα αναπτύξουμε περαιτέρω την παραγωγική ικανότητα της ΕΕ με στόχο να εξασφαλίσουμε, μέσω της ευρωπαϊκής πράξης για τα μικροκυκλώματα, το 20 % της παγκόσμιας αγοράς έως το 2030.
Υγεία
Θα επικεντρωθούμε στη στήριξη της καινοτομίας και της βιώσιμης ευρωπαϊκής παραγωγής οικονομικά προσιτών φαρμάκων, στην επίσπευση της εγγραφής των ευρωπαίων προμηθευτών σε μητρώο, στη χρηματοδότηση της έρευνας και της ανάπτυξης και στη δημιουργία παραγωγικής ικανότητας για προϊόντα κρίσιμης σημασίας, με σκοπό την αντιμετώπιση κρίσεων στον τομέα της υγείας, μεταξύ άλλων μέσω της Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης (HERA), καθώς και στην ανάδειξη της Ευρώπης σε πρωτοπόρο στον τομέα των βιοφαρμάκων·
Ψηφιακή διάσταση
Θα επενδύσουμε σε ψηφιακές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, υπολογιστικού νέφους και 5G εντός και εκτός Ευρώπης. Θα εξετάσουμε κατά πόσον είναι εφικτή η σύναψη ψηφιακών εταιρικών σχέσεων, θα ενισχύσουμε το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ εκδίδοντας σύντομα τις εκκρεμείς νομοθετικές πράξεις (ιδίως την πράξη για τα δεδομένα, την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες, την πράξη για τις ψηφιακές αγορές, την πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη) και θα συμβάλουμε στην τυποποίηση ορισμένων βασικών τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών τεχνολογιών 6G·
Τρόφιμα
Θα βελτιώσουμε την επισιτιστική μας ασφάλεια, μειώνοντας την εξάρτησή μας από βασικά εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα και εισροές και ιδίως αυξάνοντας την παραγωγή φυτικών πρωτεϊνών στην ΕΕ.
Καλούμε την Επιτροπή να προτείνει επιλογές για να αντιμετωπίσουμε την άνοδο των τιμών των τροφίμων και το ζήτημα της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας το συντομότερο δυνατό.
Δράση σε επίπεδο ΕΕ και πέραν αυτής
Σε ενωσιακό επίπεδο, θα εξασφαλίσουμε τη συνεργασία με την προώθηση βιομηχανικών πρωτοβουλιών, μεταξύ άλλων μέσω σημαντικών έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και βιομηχανικών συμμαχιών. Επιπλέον, θα ενισχύσουμε τις ικανότητες έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια φιλόδοξη και ισχυρή εμπορική πολιτική, πολυμερώς καθώς και μέσω εμπορικών συμφωνιών, και να προωθούμε τα πρότυπά μας, την πρόσβαση στην αγορά, τις βιώσιμες αλυσίδες αξίας και τη συνδεσιμότητα. Θα ολοκληρώσουμε την εργαλειοθήκη μας για την εμπορική πολιτική και την πολιτική ανταγωνισμού με μέσα για την αντιμετώπιση των στρεβλωτικών επιπτώσεων των ξένων επιδοτήσεων στην ενιαία αγορά, για την προστασία έναντι μέτρων εξαναγκασμού από τρίτες χώρες και για τη διασφάλιση της
αμοιβαιότητας με τους εμπορικούς εταίρους όσον αφορά το άνοιγμα των δημόσιων συμβάσεων. Η διαδικασία που οδηγεί σε εμπορικές συμφωνίες θα πρέπει να είναι διαφανής και χωρίς αποκλεισμούς, ώστε να εξασφαλιστεί η επιτυχής της έκβαση.
Προώθηση των επενδύσεων
Θα δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που θα διευκολύνει και θα προσελκύει ιδιωτικές επενδύσεις με τους εξής τρόπους:
α) μεταρρυθμίζοντας ριζικά, απλουστεύοντας και επισπεύδοντας τις διοικητικές διαδικασίες για την αδειοδότηση επενδυτικών έργων στην ΕΕ·
β) δημιουργώντας απλό και προβλέψιμο κανονιστικό περιβάλλον, ιδίως για τις ΜΜΕ·
γ) προωθώντας δεξιότητες για την κάλυψη των εξελισσόμενων αναγκών της αγοράς εργασίας και εξασφαλίζοντας ποιοτικές θέσεις εργασίας·
δ) συνεχίζοντας να προωθούμε την κοινωνική συνοχή και διατηρώντας το κοινωνικό μας μοντέλο·
ε) ολοκληρώνοντας την ενιαία αγορά σε όλες τις διαστάσεις της, ιδίως όσον αφορά τον ψηφιακό τομέα και τις υπηρεσίες·
στ) δημιουργώντας πιο ολοκληρωμένες, ελκυστικές και ανταγωνιστικές ευρωπαϊκές χρηματοπιστωτικές αγορές, ώστε να είναι δυνατή η χρηματοδότηση της καινοτομίας και η διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, με την εμβάθυνση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης.
Θα κινητοποιήσουμε την απαραίτητη ευρωπαϊκή και εθνική δημόσια χρηματοδότηση για να βελτιώσουμε την πρόσβαση σε επιχειρηματικά κεφάλαια, να ξεπεράσουμε τις αδυναμίες της αγοράς, να μοχλεύσουμε τις ιδιωτικές επενδύσεις και να ενθαρρύνουμε τα καινοτόμα έργα. Θα αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τους πόρους της ΕΕ. Θα χρησιμοποιήσουμε τον προϋπολογισμό και τις δυνατότητες του Ομίλου ΕΤΕπ ώστε να λειτουργήσουν ως καταλύτες για επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της υψηλότερης χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου για την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Οι εθνικές δημοσιονομικές πολιτικές μας θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις συνολικές επενδυτικές ανάγκες και να αντικατοπτρίζουν τη νέα γεωπολιτική κατάσταση. Θα ακολουθήσουμε υγιείς δημοσιονομικές πολιτικές, οι οποίες διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του χρέους για κάθε κράτος μέλος, μεταξύ άλλων με την παροχή κινήτρων για επενδύσεις που προωθούν την ανάπτυξη και είναι καθοριστικές για τους πράσινους και τους ψηφιακούς στόχους μας. Ταυτόχρονα θα εντείνουμε τις μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα, θα τονώσουν τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και θα αυξήσουν το αναπτυξιακό δυναμικό στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
4. Μελλοντική πορεία
Θα προωθήσουμε το πρόγραμμα αυτό τόσο ως μεμονωμένα κράτη μέλη όσο και συλλογικά. Καλούμε τα θεσμικά όργανα να επιταχύνουν τις εργασίες τους για όλα τα θέματα που συζητήσαμε. Σε επίπεδο ηγετών της ΕΕ, θα επανέλθουμε στα ζητήματα αυτά κατά τις προσεχείς συνόδους μας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr