Διακεκριμένη συγγραφέας, ποιήτρια, πολίτης του κόσμου, η Οκσάνα Ζαμπούσκο εγκατέλειψε την Ουκρανία πριν από δύο εβδομάδες με μία βαλίτσα. Δεν κατάφερε να επιστρέψει, δεν ξέρει πότε θα επιστρέψει. Στο Στρασβούργο, ενώπιον των ευρωβουλευτών, δεν μίλησε για λογοτεχνία. Μίλησε για ανθρώπους που στοιβάζονται στα καταφύγια, για ετοιμόγενες γυναίκες που δέχονται διαδικτυακές οδηγίες από τους γιατρούς ώστε να γεννήσουν στα υπόγεια, για βρέφη που πεθαίνουν, για «ανθρωπιστική καταστροφή» στη Μαριούπολη. «Είμαστε δυνατοί και είμαστε ευγνώμονες για την βοήθεια που μας προσφέρετε, αλλά τις αρβύλες του Πούτιν δεν θα τις σταματήσει η πνευματική δύναμη Τα μωρά μας πεθαίνουν στα καταφύγια από σηψαιμία» λέει, όπως μεταδίδει η DW, η Οκσάνα Ζαμπούσκο.

Κάθε τόσο εκδηλώνει κι ένα παράπονο για εκείνους που δεν ήθελαν ή δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν εγκαίρως τι ετοίμαζε ο Βλάντιμιρ Πούτιν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. «Ειχε τέτοια υπεροψία ο Πούτιν ότι κανείς δεν πρόκειται να τον σταματήσει, που δεν μπήκε καν στον κοπο να πει ψέμματα», τονίζει η Οκσάνα Ζαμπούσκο, για να συμπληρώσει ότι «τόσες ανθρώπινες ζωές θα είχαν σωθεί, αν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ είχαν αφυπνιστεί από εκείνη την εποχή». Και τώρα; «Κάθε στιγμή δισταγμού, κάθε διάλειμμα για καφέ που θα κάνετε στις συζητήσεις σας για το πώς θα παρέμβετε, μπορεί να στοιχίσει μια ζωή, κατά πάσα πιθανότητα τη ζωή ενός αμάχου, μιας γυναίκας, ενος παιδιού...»

«Είμαστε δυνατοί»

Κι όμως, η Ουκρανή συγγραφέας δεν ήρθε στο Στρασβούργο για να επιδείξει πνεύμα αδυναμίας. «Η Ουκρανία είναι ένα έθνος δυνατό», λέει. «Ίσως αυτό εξέπληξε κάποιους στη Δύση, αλλά αν δεν είμαστε ισχυροί ίσως και να μην είχαμε επιβιώσει από τη γενοκτονία του Στάλιν, από τον τεχνητό λιμό του 1943, τον οποίο πολλές από τις χώρες που βρίσκονται εδώ μέσα ακόμη δεν έχουν αναγνωρίσει...». Για την Οκσάνα Ζαμπούσκο είναι ξεκάθαρο ότι «ο Πούτιν εσκεμμένα μιμείται τον Χίτλερ, χρησιμοποιεί ακόμη και τη γλώσσα του σώματος και την ορολογία του στην ομιλία ενώπιον του Ράιχσταγκ το 1939, για να μιλήσει για ‘τελική λύση’ στην Ουκρανία».

Αυτές τις δύσκολες ώρες οι γυναίκες στην Ουκρανία επιδεικνύουν μία ξεχωριστή ψυχική δύναμη. Αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι «σε κάθε πόλεμο η γυναίκα είναι ο πιο ευάλωτος στόχος, γιατί εκείνη μένει πίσω να φροντίσει το παιδί, τον ηλικιωμένο, όποιον έχει ανάγκη. Αυτή ακριβώς τη ζωντανή ασπίδα προσπαθεί τώρα να εξουδετερώσει ο Πούτιν, για να κάμψει την ηρωϊκή αντίσταση της Ουκρανίας», λέει η διακεκριμένη συγγραφέας, για να ολοκληρώσει την ομιλία της με μία έμμεση, αλλά σαφέστατη έκκληση προς τους πολιτικούς ιθύνοντες να εξετάσουν σοβαρά το αίτημα του Κιέβου προς τη Δύση να κλείσει ο ουκρανικός εναέριος χώρος για τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη: «Ενώ έγραφα αυτό το κείμενο, η ανηψιά μου με δύο παιδιά ηλικίας οκτώ ετών και ενός μηνός έφευγε από το Κίεβο και έκανε δέκα ώρες για να διανύσει 200 χιλιόμετρα και να ξεφύγει τελικά στη Δύση. Οι γυναίκες αγωνιζονται και θα είναι παρούσες, για να απελευθερώσουν την Ευρώπη από αυτό το φάσμα του νέου αυταρχισμού. Σας παρακαλώ, μην φοβηθείτε να προστατεύσετε τους ουρανούς πάνω από τα κεφάλια τους».

Βραβευμένη συλλογή διηγημάτων

Η Οκσάνα Ζαμπούσκο γεννήθηκε το 1960 στο Λουτσκ της Ουκρανίας και σπούδασε στο Κίεβο. Ειναι περισσότερο γνωστή στο γαλλόφωνο αναγνωστικό κοινό. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια το όνομά της ακούγεται και στον αγγλόφωνο χώρο, ιδιαίτερα μετά τo 2020, όταν τιμήθηκε με το λογοτεχνικό βραβειο Book of the Year (Βιβλίο της χρονιάς) από το BBC για τη συλλογή διηγημάτων «Planeta Polyn». H Σβιτλάνα Πιρκάλο, μέλος της κριτικής επιτροπής για την απονομή των βραβείων, τόνισε ότι με το αφηγηματικό ύφος της η Ζαμπούσκο «πυροδοτεί μία σειρά συναισθημάτων: ονειροπόληση, οδύνη, συμπόνια, αλλά πάνω απ’ όλα αισθητική απόλαυση».

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr