Η σχετική εργασία εξετάζει πώς η πανδημία COVID-19 επηρέασε άμεσα και έμμεσα την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα.

Τεκμηριώνει τον τρόπο με τον οποίο επηρεάστηκαν άμεσα οι αποστολές και οι επιχειρήσεις της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ).

Διαπιστώνει ότι το COVID-19 έχει εντείνει τις ήδη αναγνωρισμένες ελλείψεις δυναμικότητας της ΚΠΑΑ, όπως στρατηγική αεροπορική μεταφορά, ασφαλείς επικοινωνίες και διοίκηση και έλεγχο.

Τονίζει ότι, οι αμυντικές δαπάνες μέσω μέσων της ΕΕ και, σε μικρότερο βαθμό, σε εθνικό επίπεδο, δέχτηκαν πιέσεις, και συμπεραίνει ότι, η πανδημία αποκάλυψε τα τρωτά σημεία των υποδομών και των αλυσίδων εφοδιασμού των κρατών μελών και τις περιορισμένες αρμοδιότητες της ΕΕ στη στήριξη της διαχείρισης των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στη δημόσια υγεία από τα κράτη μέλη.

Συμπεραίνει, ακόμη, ότι το COVID-19 λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής απειλών και πηγή αστάθειας, ιδιαίτερα σε χώρες χαμηλού εισοδήματος που έχουν ήδη επηρεαστεί από κοινωνικοοικονομικές ανισορροπίες και προβλήματα διακυβέρνησης.

Εκφράζει δε τον φόβο ότι, η πανδημία είναι πιθανό να επιταχύνει τις υπάρχουσες τάσεις, συμπεριλαμβανομένου του μειούμενου μεριδίου των ΗΠΑ και της ΕΕ στην παγκόσμια οικονομία σε σύγκριση με την Ασία, εντείνοντας τις ανησυχίες για την αυξανόμενη επιθετικότητα της Κίνας, την αυξανόμενη προσοχή στην ασφάλεια πληροφορικής και τις δυνατότητες στον κυβερνοχώρο και τη διασύνδεση μεταξύ συμβατικών και μη συμβατικών κινδύνων ασφαλείας.

Αυτή η ανάλυση εξετάζει επίσης ποια μαθήματα πρέπει να αντλήσει η ΕΕ, προκειμένου να διαχειριστεί καλύτερα και να προετοιμαστεί για τέτοιες κρίσεις.

Σε στρατηγικό επίπεδο, η ΕΕ πρέπει να επενδύσει σε ασκήσεις μάθησης , με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διαδραματίζει βασικό ρόλο στη δημοσιοποίηση της πρόσβασης στη μάθηση. Θα πρέπει επίσης να είναι ενεργό στη διαμόρφωση διεθνών συζητήσεων σχετικά με τη διεθνή διακυβέρνηση και τον ρόλο της ΕΕ μετά το COVID-19.

Επιπλέον, το έγγραφο επεξεργάζεται 19 βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συστάσεις, για παράδειγμα, για το πώς οι αποστολές ΚΠΑΑ μπορούν να γίνουν πιο ανθεκτικές σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στη δημόσια υγεία και ποιες ελλείψεις ικανοτήτων χρειάζονται περισσότερο πώς μπορούν οι αμυντικές δαπάνες να γίνουν πιο αποτελεσματικές και καλύτερα στοχευμένες · ή πώς μπορεί η ΕΕ να συμβάλει στον καλύτερο συντονισμό της στρατιωτικής υποστήριξης στις πολιτικές αρχές.

Τέλος, υποστηρίζει τις επενδύσεις στη νοημοσύνη για την υγεία και την καλύτερη διαχείριση των κινδύνων βιοασφάλειας που προκύπτουν από την αυξανόμενη πρόσβαση σε τεχνολογίες διπλής χρήσης.

Καταλήγει δε, λέγοντας ότι, η ΕΕ πρέπει να σφυρηλατήσει μια προληπτική προσέγγιση για μελλοντικές πανδημίες και συναφείς κινδύνους και να υιοθετήσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα, χωρίς να λησμονείται η διακριτική λειτουργία της ΚΠΑΑ και τι μπορεί να προσφέρει αυτή τη στιγμή.

*Ολο το έγγραφο στα αγγλικά ΕΔΩ

Νίκος Ρούσσης – Στρασβούργο