Τι σημαίνει αυτό; Βασικά, ότι οι μέρες συμμετοχής των ΗΠΑ σε πολυμερείς συμφωνίες, οι οποίες, ειρήσθω εν παρόδω, είχαν λανσαριστεί με πρωτοβουλία των ΗΠΑ μετά τον Β` παγκόσμιο πόλεμο, είναι μετρημένες.

Μήπως η τακτική του νέου Προέδρου θα οδηγήσει και σε αποκλιμάκωση της παγκοσμιοποίησης; Με όλο το σεβασμό για τις ΗΠΑ και το μέγεθος της οικονομίας της – της μεγαλύτερης, προς το παρόν, οικονομίας στον κόσμο - δεν πιστεύουμε πως η τακτική του να τα κάνει όλα «λιανά» θα ανασχέσει την παγκοσμιοποίηση.

Πόσο καλή θα είναι όμως η νέα πολιτική για τις ίδιες τις ΗΠΑ; Εξαρτάται από τις διμερείς συμφωνίες με τα άλλα μεγάλα κράτη με τις οποίες ο νέος Πρόεδρος σκοπεύει να αντικαταστήσει τις υφιστάμενες πολυμερείς. Ο ίδιος πιστεύει πως είναι δεινός διαπραγματευτής και πως, επομένως, οι νέες διμερείς συμφωνίες θα είναι κατά πολύ επωφελέστερες για τις ΗΠΑ από τις προηγούμενες πολυμερείς.

Μπορεί να το πετύχει; Δύσκολα!

Πρώτον διότι, αν επιχειρήσει να το κάνει υψώνοντας δασμολογικά και μη δασμολογικά τείχη έναντι χωρών όπως η Κίνα, το Μεξικό ή ακόμη, όσον μας αφορά, η ΕΕ, κινδυνεύει να εκτρέψει το διεθνές εμπόριο προς άλλες κατευθύνσεις.

Δεύτερον, διότι η συμμετοχή της βιομηχανικής παραγωγής στο ΑΕΠ των ΗΠΑ δεν υπερβαίνει το 15%. Όσο και να καταφέρει να επαναπατρίσει ένα μέρος της παραγωγής, τα αποτελέσματα θα είναι λοιπόν πενιχρά, αφού μάλιστα και η ελάχιστη ανεργία που υπάρχει στις ΗΠΑ- 4,9%- δεν οφείλεται τόσο στην παραγωγή προϊόντων αμερικανικών βιομηχανιών σε χώρες φθηνού εργατικού δυναμικού, όσο στην αυτοματοποίηση της παραγωγής.

Συνεπώς, πολύ κακό για το τίποτα. Υπάρχει, ωστόσο, και επιπτώσεις που θα πλήξουν αμεσότερα τη μικρομεσαία τάξη των ΗΠΑ: με την αύξηση των δασμών στην εισαγωγή, τα προϊόντα τα οποία είχαν συνηθίσει να αγοράζουν από την Κίνα ή από το Μεξικό σε προσιτές τιμές, θα ακριβήνουν αισθητά.

Θα πείτε: ας πρόσεχαν ποιόν ψήφιζαν, και, βέβαια, δίκιο έχετε...

Και ποιές θα είναι οι συνέπειες για τις άλλες μεγάλες χώρες –εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ;

Στην αρχή θα έχουμε κλυδωνισμούς, αφού όλοι θα πρέπει να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες. Κάποιες εξαγωγικές χώρες, θα μπουν, ίσως, στον πειρασμό να μειώσουν τεχνητά μέσω κρατικών επιδοτήσεων (dumping)  τις τιμές των εξαγωγών τους ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικά. Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν, ωστόσο, συμβατό με τους κανόνες του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου.

Άλλες, όπως η ΕΕ, θα ρίξουν περισσότερο βάρος στις διαπραγματεύσεις που έχουν με άλλες χώρες, ενώ η Βρετανία θα πρέπει να κάνει υπομονή έως το 2019, που θα εγκαταλείψει την ΕΕ. Η ΕΕ έχει συνάψει ήδη εμπορικές συμφωνίες με πολλά μεγάλα κράτη και συνασπισμούς κρατών, ενώ αυτή τη στιγμή διεξάγει διαπραγματεύσεις με άλλες 20 περίπου μεγάλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Μεξικού, της Ινδονησίας και της Αυστραλίας.

Τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ καλωσορίζουν τις άμεσες Κινεζικές επενδύσεις, οι οποίες το 2016 σημείωσαν νέο ρεκόρ σε 94,2 δις δολάρια. Αν η νέα πολιτική του Τραμπ εμποδίζει τις Κινεζικές εξαγωγές στις ΗΠΑ, πως θα αντιδράσει άραγε ο νέος Πρόεδρος, αν η Κίνα αυξήσει θεαματικά τις άμεσες ξένες επενδύσεις της στις ΗΠΑ, ώστε να παρακάμψει τη σχετική νομοθεσία παράγοντας εκεί κάποια από τα προϊόντα που μέχρι τώρα τα εξήγαγε;

Και τι σημαίνουν οι εξελίξεις αυτές για μας;  Τα προϊόντα που εξάγουμε στις ΗΠΑ είναι μετρημένα στα δάχτυλα και, επομένως, οι επιπτώσεις θα ήταν μάλλον ασήμαντες. Πρέπει, ωστόσο, να έχουμε το νου μας στη μεγαλύτερη εικόνα των εμπορικών σχέσεων ανάμεσα στην ΕΕ και στις ΗΠΑ.

Προσοχή όμως, διότι οι εμπορικές σχέσεις είναι πάντα το κλειδί και γενικότερων πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων. Η εχθρική στάση του Τραμπ απέναντι στην ΕΕ, σε συνδυασμό με το Brexit, δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε μεγαλύτερη σύσφιξη των σχέσεων ανάμεσα στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ αλλά και ανάμεσα στην ΕΕ και σε άλλους εμπορικούς της εταίρους.

Είμαστε βέβαιοι πως και στις δικές μας κρατικές υπηρεσίες υπάρχουν στελέχη που αναλύουν τα διάφορα σενάρια και τις σχετικές εναλλακτικές. Ελπίζουμε μόνο πως έχουν το αυτί και την αντίληψη των αρμοδίων κυβερνητικών στελεχών.

Στέλιος Χριστόπουλος

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr