Η Πορτογαλία και η Κύπρος, που προβάλλονται ως επιτυχημένες περιπτώσεις εξόδου από την επιτήρηση των Θεσμών, αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τη χρόνια που ξεκινάει.

Αφενός η Κύπρος έχει πολλούς «σκελετούς» στο ντουλάπι των τραπεζών της κι αφετέρου η Πορτογαλία θα πρέπει να πείσει τις αγορές ότι είναι φερέγγυα για δανεισμό και χωρίς τη στήριξη της ΕΚΤ.

Μάλιστα καλείται να αντλήσει ρευστό χρήμα την ώρα που το 2017 προβλέπονται μαζικές εκδόσεις κρατικού χρέους. Μόνο στο 2017 λήγουν πορτογαλικά ομόλογα αξίας 24 δισ. ευρώ που θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν από τις αγορές. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα έχει πληρωμές περίπου 12,5 δισ. ευρώ οι οποίες εφόσον κλείσει η αξιολόγηση θα καλυφθούν από τους δανειστές μας δηλαδή κύρια τον ESM.

Μέχρι σήμερα η Πορτογαλία βασίζει την πρόσβασή της στις αγορές στην ΕΚΤ που μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης προβαίνει σε αγορές κρατικού χρέους της χώρας της Ιβηρικής, κρατώντας το spread σε λογικά επίπεδα. Ωστόσο με βάση τους κανόνες της ΕΚΤ, η Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να κατέχει περισσότερο από το 33% οποιασδήποτε μεμονωμένης έκδοσης ομολόγων ή του συνολικού διαπραγματεύσιμου στις αγορές χρέους μιας χώρας. Εκτιμήσεις μάλιστα κάνουν λόγο για οριακή δυνατότητα πλέον παρέμβασης της ΕΚΤ, καθώς έχει εξαντληθεί το σχετικό πλαφόν.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο, όπως αναφέρουν αναλυτές, αλλά και κορυφαίος παράγων του υπ. Οικονομικών της Ελλάδας, ότι το κόστος δανεισμού της Πορτογαλίας είναι σχεδόν στο ύψος της χώρας μας (που είναι όμως προστατευμένη και επιτηρούμενη) καθώς από το 1,70%  έχει φτάσει στο 3,80%, στα επίπεδα του 2003-2010.

Την ίδια ώρα, στην Κύπρο αρχίζουν να ακούγονται πολλά σε σχέση με την επίτευξη των στόχων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις τράπεζες. Γνώστες της κατάστασης αναφέρουν ότι το ύψος των κόκκινων δανείων είναι στο 60% του ενεργητικού, καθώς το επίπεδο μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Κύπρο παραμένει χαμηλό.

Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη που έχει σχεδιαστεί από τους θεσμούς για την Κύπρο μέχρι τον Ιούνιο του 2017, πρέπει να υπάρξει εξάλειψη των εμποδίων για την πλήρη εφαρμογή των νόμων περί αφερεγγυότητας και πλειστηριασμών  και να εξασφαλιστούν επαρκείς πόροι για την υπηρεσία αφερεγγυότητας. Να εξασφαλιστεί η αξιόπιστη και ταχεία λειτουργία του συστήματος έκδοσης των τίτλων ιδιοκτησίας και η μεταβίβαση των δικαιωμάτων επί ακινήτων. Να υπάρξει αύξηση της αποτελεσματικότητας και της ικανότητας του δικαστικού συστήματος, όπως και Μεταρρύθμιση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Γιώργος Αλεξάκης