Με δεδομένες συνακόλουθες πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις που θα ακολουθήσουν ενδεχόμενη έξοδο της Βρετανίας, δεν είναι ακόμα σαφές αν ένας οδικός χάρτης θα ήταν ευεργετικός. Οι παγκόσμιες αγορές έχουν προχωρήσει σε μία σειρά αγχωτικών δηλώσεων για τις επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, το πήγε παρακάτω και μίλησε για το τέλος του δυτικού πολιτισμού.
Η υπερβολή του Τουσκ υπογραμμίζει το έργο της αυτοπροστασίας που ετοιμάζονται να αναλάβουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι από πιθανή έξοδο της Βρετανίας, κάτι που θα ήταν αδιανόητο όταν η Ένωση δημιουργήθηκε. Η δυνατότητα μιας χώρας να εγκαταλείψει την ΕΕ έγινε νόμος μόλις το 2009.
Η πρώτη ημέρα της κρίσης
Πριν από το ξημέρωμα της 24 Ιουνίου, εάν είναι καθαρή η ψήφος υπέρ της εξόδου, οι ηγεσίες της ΕΕ στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες θα μπουν στη διαδικασία ελέγχου της ζημιάς. Το συμβούλιο των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης μπορεί να προχωρήσει σε έκτακτη συνάντηση το ίδιο απόγευμα. Οι άγριες διακυμάνσεις στη βρετανική λίρα, οι επιθετικές παρεμβάσεις από την Ελβετική Κεντρική Τράπεζα και μία ραγδαία αύξηση στον παγκόσμιο δείκτη αστάθειας είναι οι πιθανές αντιδράσεις της αγοράς.
Οι αγορές νομισμάτων δεν έχουν κοστολογήσει την πιθανή έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ έτσι εάν συμβεί, μία κατάρρευση είναι πιθανή, λέει ο Lothar Mentel, διευθύνων σύμβουλος της Tatton Investment Management στο Λονδίνο και προσθέτει ότι θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για ένα ιδιαίτερα δύσκολο ξύπνημα εκείνη την Παρασκευή.
Οι πολιτικές επιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμη πιο ανησυχητικές. Οι παραδοσιακές δυνάμεις της Ευρώπης, η Γαλλία και η Γερμανία που η δημιουργία της ΕΕ τερμάτισε την εχθρότητά τους, θα επιχειρήσουν να ανακτήσουν τις πρωτοβουλίες. Σχεδιάζουν μία άμεση απάντηση στις 24 Ιουνίου η οποία θα περιλαμβάνει μία δέσμευση για εμβάθυνση της Ένωσης καθώς και μία ξεκάθαρη δήλωση ότι το Ευρωπαϊκό όραμα παραμένει ζωντανό, σύμφωνα με τρεις ανθρώπους που είναι γνώστες των σχεδίων.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρειαστεί να παρουσιάσει μία αξιόπιστη στρατηγική» λέει ο πολιτικός αναλυτής Guntram Wolff, «για να αποτραπεί μία βαθμιαία αποδέσμευση από την ΕΕ, οι πολιτικοί ηγέτες θα χρειαστεί να ενισχύσουν την ελκυστικότητα της ΕΕ και κυρίως την Γαλλογερμανική συμμαχία».
Η πρώτη εβδομάδα
Καθώς θα ξεκινάει το Σαββατοκύριακο και θα συνειδητοποιούν οι Βρετανοί ότι ψήφισαν να εγκαταλείψουν την μεγαλύτερη οικονομική και εμπορική Ένωση, η υπόλοιπη Ευρώπη θα έχει να απαντήσει στα δικά της ερωτήματα.
Ανάμεσα σε διάχυτους φόβους ότι η αποχώρηση της Βρετανίας θα ρίξει νερό στον μύλο των λαϊκιστικών και αντιευρωπαϊκών κομμάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι ηγέτες της ΕΕ θα έχουν να αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις σε μία πρωτοφανή έκτακτη σύγκλιση του Συμβουλίου Κορυφής χωρίς τη συμμετοχή της Βρετανίας, το Σάββατο της 25ης Ιουνίου.
Ο στόχος θα είναι διπλός, να στείλουν ένα μήνυμα στους Ισπανούς ψηφοφόρους που οδηγούνται στις κάλπες στις 26 Ιουνίου, ότι η Ευρώπη παραμένει ισχυρή και να δουλέψουν πάνω στο τι μπορούν να προσφέρουν, ή πιο ρεαλιστικά, τι δεν μπορούν να προσφέρουν στην Βρετανία σε ζητήματα όπως η ελεύθερη διακίνηση των πολιτών και η πρόσβαση στην κοινή αγορά.
Θα υπάρξει διχογνωμία ακόμη και χωρίς την παρουσία της Βρετανίας. Στη Γαλλία, όπου οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα της Λεπέν μπορεί να περάσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2017, ο Ολάντ θα θέλει να δείξει στο εκλεκτορικό σώμα ότι το να αφήσεις την Ένωση έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις.
Άλλοι ηγέτες, όπως αυτοί της Ολλανδίας και της Δανίας όπου το αντιευρωπαϊκό συναίσθημα ενισχύεται, μπορεί να θεωρήσουν ότι ίσως θα ήταν προτιμότερο να υποστηρίξουν τη Βρετανία, η οποία είναι παραδοσιακός σύμμαχός τους.
Τα κράτη εκτός ευρωζώνης, κυρίως σε αυτά που το αντιευρωπαϊκό συναίσθημα ενισχύεται, όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σουηδία, μπορεί να δημιουργήσουν μία ομάδα για να αντιδράσουν στην προσπάθεια της Γαλλίας και της Γερμανίας να οδηγήσουν την Ευρώπη σε κατεύθυνση εμβάθυνσης της Ένωσης. Με την έξοδο της Βρετανίας οι χώρες που δεν είναι στο ευρώ θα χάσουν ένα πολύτιμο σύμμαχο.
Ο Κάμερον είναι προγραμματισμένο να συναντηθεί με τους 27 ηγέτες της ΕΕ σε Σύνοδο στις Βρυξέλλες για να ενεργοποιηθεί για πρώτη φορά το άρθρο 50 για τη διαδικασία εξόδου της χώρας από την ΕΕ.
Αυτό θα δώσει ένα χρονικό όριο 2 ετών, μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2018 διάστημα στο οποίο η Βρετανία θα διαπραγματευθεί τους όρους της εξόδου. Το τι θα αποφασίσει ο Κάμερον, εάν θα ακολουθήσει η χώρα του ένα μοντέλο όπως της Νορβηγίας ή εάν η Βρετανία θα πρέπει να κάνει εμπόριο με την ΕΕ κάτω από τους κανόνες του Διεθνούς Οργανισμού Εμπορίου είναι κάτι που θα φανεί.
Οι πρώτοι τρεις μήνες
Οι ηγέτες της ΕΕ εκφράζουν φόβους ότι το Βρετανικό δημοψήφισμα θα πυροδοτήσει παρόμοιες απαιτήσεις σε ολόκληρη την ήπειρο. Με τις εκλογές να είναι προγραμματισμένες στην Ολλανδία, τη Γαλλία και τη Γερμανία το 2017, υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να αποθαρρυνθούν παρόμοια με το βρετανικό αιτήματα και αυτό αναμένεται να αποδυναμώσει τη δυνατότητα της Βρετανίας να διαπραγματευτεί.
Μπορεί επίσης να οδηγήσει την ευρωπαϊκή προσοχή μακριά από άλλα ζητήματα όπως η ελληνική κρίση, η προσφυγική κρίση ή από την προσπάθεια να σταθεροποιηθεί η Ουκρανία.
Μέχρι εκείνη την περίοδο μπορεί η πολιτική ομίχλη στην Βρετανία να έχει απομακρυνθεί.
Η ΕΕ μπορεί να βρεθεί να διαπραγματεύεται με έναν άλλο πρωθυπουργό, κάποιον ίσως σαν τον πρώην δήμαρχο του Λονδίνου τον Μπόρις Τζόνσον, που στηρίζει το Brexit και τουλάχιστον τα γραφεία στοιχημάτων τον εμφανίζουν ως τον πιθανότερο να αντικαταστήσει τον Κάμερον.
Όποιος και να είναι μπορεί να ξεμπλέξει οριστικά με την ΕΕ την ώρα που μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με ένα νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας.
Κάθε βήμα της νέας σχέσης της Βρετανίας με την ΕΕ, από το ψάρεμα, τις οικονομικές υπηρεσίες τα θέματα υγείας και ασφάλειας που χτίζονται στην ΕΕ για περισσότερο από 50 χρόνια, θα πρέπει να τεθούν υπό διαπραγμάτευση ταυτόχρονα με τις εμπορικές συμφωνίες με όλο τον υπόλοιπο πλανήτη. Επίσης θα συζητηθεί η απομάκρυνση από το Λονδίνο όλων των ευρωπαϊκών υπηρεσιών που έχουν την έδρα τους στην Βρετανική πρωτεύουσα.
Και κάθε βήμα θα πρέπει να λαμβάνει την έγκριση όλων των υπόλοιπων μελών της Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μία διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει έως και 7 χρόνια, είπε σε συνέντευξή του ο Τουσκ.
«Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις μακροχρόνιες επιπτώσεις» υπογράμμισε εμφατικά ο Τουσκ, σπεύδοντας να προσθέσει «φοβάμαι ότι το Brexit μπορεί να είναι η αρχή του τέλους όχι μόνο της ΕΕ, αλλά ολόκληρου του δυτικού πολιτισμού».
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr