Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έσωσε το ευρώ, με την παροχή μιας ασπίδας προστασίας έναντι των κρατών-μελών το 2012. Αυτό τουλάχιστον θεωρείται ότι έγινε, όπως σημειώνει ο Βόλγφγκανγκ Μούντσαου, σε σημερινό του άρθρο στους Financial Times. Αναρωτιέται,ωστόσο, αν αυτό θα εξακολουθεί να ισχύει σε δύο χρόνια από τώρα, αφού τόσο η Ελλάδα όσο και η ευρωζώνη, κινδυνεύουν να «πέσουν» πάλι σε κρίση, εξαιτίας της πολιτικής του Ντράγκι.
Οι οικονομολόγοι στο μέλλον μπορεί να δουν την σημερινή ΕΚΤ κάπως διαφορετικά. Θα μπορούσαν να πουν ότι η ΕΚΤ στην πραγματικότητα παρερμήνευσε την οικονομία της ευρωζώνης την περίοδο 2011-2013 και δεν παρείχε αρκετά νομισματικά μέτρα τόνωσης .
Αρκεί να δει κανείς τα τελευταία στοιχεία. Τα στοιχεία της οικονομικής ανάπτυξης για το πρώτο τρίμηνο, ήταν... άθλια. Το ΑΕΠ πολλών χωρών της ευρωζώνης συρρικνώθηκε και πάλι. Οι προβλέψεις για το τρέχον έτος , θα πρέπει τώρα να αναθεωρηθούν προς τα κάτω. Ναι , η ισχυρή ανάπτυξη στη Γερμανία βοήθησε την ευρωζώνη να επιπλεύσει το πρώτο τρίμηνο, αλλά η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης στην πραγματικότητα επιβραδύνεται. Καθώς η ανάπτυξη παραπαίει, οι ρυθμοί του πληθωρισμού θα παραμείνουν υποτονικοί για αρκετό καιρό ακόμα, όπως σημειώνει ο αρθρογράφος.
Σε ποιο βαθμό είναι αυτό λάθος της ΕΚΤ; Γνωρίζουμε ότι οι οικονομίες υποφέρουν από περιόδους χαμηλής ανάπτυξης μετά από μία οικονομική κρίση, διότι διάφοροι κλάδοι αποπληρώνουν το χρέος τους ταυτόχρονα. Η ίδια η ΕΚΤ έχει πράγματι έναν από τους καλύτερους αναλυτές: Ο Μάριο Ντράγκι έχει επανειλημμένα πει ότι η ανάκαμψη θα είναι αδύναμη και εύθραυστη - μια εκτίμηση που αποδεικνύεται τώρα σωστή.
Aυτό όμως που υποτίμησε,ο Ντράγκι, τονίζει ο Μούντσαου, ήταν ο αντίκτυπος της αδύναμης ανάκαμψης στον πληθωρισμό. Φαίνεται να υπάρχει κάτι λάθος με το οικονομικό μοντέλο που χρησιμοποιεί η ΕΚΤ. Δεν είδε την πτώση του πληθωρισμού να έρχεται ούτε να «κολλάει» στα σημερινά πολύ χαμηλά επίπεδα.
Ο πληθωρισμός άρχισε να πέφτει τους τελευταίους 12 μήνες, υποχωρώντας κάτω του 2% για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2009. Κυμάνθηκε κοντά στο 1,5% για μεγάλο χρονικό διάστημα και έπεσε στο 1% τον Απρίλιο του 2013. Έπεσε πάλι τον περασμένο Οκτώβριο. Από τότε ο μέσος ρυθμός ήταν λίγο πάνω από το 0,8% τοις εκατό .
Αυτό που είδαμε είναι μια πολύ σταδιακή και επίμονη αποσύνδεση των ρυθμών πληθωρισμού από το στόχο του 2% της ΕΚΤ. Αν και αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα υπάρξει κάποιο σοκ, αλλά η μείωσή του πληθωρισμού στον αρχικό στόχο ίσως και να μην συμβεί ποτέ, σημειώνει ο Μούντσαου.
Το μπορεί να κάνει τώρα η ΕΚΤ;
Σε τόσο χαμηλά επίπεδα, θα το καταστήσει αδύνατο για την Ελλάδα και την Ιταλία να επιτύχουν τους στόχους μείωσης του χρέους τους, υπογραμμίζει ο Μούντσαου.
Στην πιο πρόσφατη συνέντευξη Τύπου του ο Ντράγκι είπε ότι είναι εξαιρετικά πιθανό η ΕΚΤ να προσχωρήσει σε κάποιου είδους δράση στην επόμενη συνεδρίαση της. Αυτό που ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον από την «γλώσσα» που χρησιμοποίησε ήταν ότι πλέον, η επιδείνωση των μεσοπρόθεσμων προοπτικών για τον πληθωρισμό, αποτελεί ένα από τα πιθανά σενάρια για την κεντρική τράπεζα. Αυτό, όπως είπε, θα θέσει το πλαίσιο για την ενεργοποίηση του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων. Κάποιοι βέβαια άρχισαν να μιλούν ακόμα και για ποσοτική χαλάρωση (QE).
Εάν οι πρόσφατες αναφορές των μέσων ενημέρωσης είναι αλήθεια, η ΕΚΤ δεν θα ξεκινήσει QE τον Ιούνιο . Αντ 'αυτού , θα μειώσει τα βασικά επιτόκια. Θα επιβάλει αρνητικό επιτόκιο στις καταθέσεις των τραπεζών στην ίδια την ΕΚΤ. Μπορεί επίσης να ενθαρρύνει τις τράπεζες να δανείζουν χρήματα σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Μπορεί να θεσπίσει κάποιες ανεπαίσθητες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο διοχετεύει ρευστότητα στις αγορές. Αλλά δεν θα προχωρήσει QE, τονίζει ο Μούντσαου.
Η ΕΚΤ βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πραγματικό δίλημμα. Το QE δεν θα είναι αποτελεσματικό πλέον, ακριβώς επειδή είναι πάρα πολύ αργά. Πριν από ένα χρόνο, η ποσοτική χαλάρωση - το τύπωμα χρήματος δηλαδή -θα μπορούσε να σταματήσει την ανατίμηση του ευρώ, έναν από τους παράγοντες που οδήγησαν στην πτώση του πληθωρισμού Θα χρειαστεί ένα μεγαλύτερο πρόγραμμα για να υπάρξει κάποια ουσιαστική επίδραση σήμερα .
Ο Μούντσαου εκτιμά ότι η ποσοτική χαλάρωση θα συμβεί τελικά, διότι τα οικονομικά στοιχεία είναι απλά πάρα πολύ άσχημα για να τα αγνοήσει η ΕΚΤ. Αλλά το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί πολύ καθυστερημένα και θα είναι και πολύ μικρό σε μέγεθος. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο πληθωρισμός είναι πιθανόν να σταθεροποιηθεί σε περίπου 1%, μία ποσοστιαία μονάδα κάτω από τον επίσημο στόχο.
Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτού του επιπέδου του πληθωρισμού θα είναι σχεδόν καταστροφικές. Η Ελλάδα και η Ιταλία δεν θα μπορέσουν να επιτύχουν τους στόχους μείωσης του χρέους τους. Με τον πληθωρισμό στο 1%, η πιθανότητα αθέτησης στο χρέος αυξάνεται επικίνδυνα. Με τον πληθωρισμό στο 1%, η κρίση της ευρωζώνης έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να επιστρέψει, προειδοποιεί ο αρθρογράφος.
«Αυτό που χρειάζεται η ευρωζώνη είναι πληθωρισμό στο 2% τουλάχιστον», αυτή είναι η διαβεβαίωση που θα έπρεπε να είχε δώσει ο Ντράγκι, καταλήγει ο Μούντσαου.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr