Μία σειρά γεγονότων με απρόβλεπτη αλληλουχία αλλά και έκβαση αποτελούν το ελληνικό PSI, έτσι όπως εξελίχθηκε μετά την άρνηση των υπουργών Οικονομικών στο Eurogroup να αποδεχθούν την προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των ιδιωτών ομολογιούχων. Η πρόταση όμως του ΔΝΤ και της γερμανικής κυβέρνησης για επιτόκιο μέχρι 3,5%, ώστε να επανέλθει το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο τροχιά, ξεπερνάει κατά πολύ την «κόκκινη γραμμή» που έχουν θέσει οι ιδιώτες ομολογιούχοι και αφορά απώλειες σε πραγματικές τιμές μέχρι 70%.

Η περίπτωση πιστωτικού γεγονότος

Η υπάρχουσα πρόταση για το PSI με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, πολύ απλά δε φαίνεται ελκυστική ως επένδυση προς τα hedge funds που μεθοδικά έχτιζαν θέσεις σε CDS και ελληνικά ομόλογα (μετά την κατακόρυφη απώλεια της αξίας τους συνεπεία των αποφάσεων για «κούρεμα» 21% και 50% ακολούθως). Η δυσκολία και των δύο πλευρών να μετακινηθούν προς μία «χρυσή τομή», τα μεν funds λόγω της προστασίας της επένδυσης τους, και η Τρόικα λόγω της αβεβαιότητας για την ελληνική οικονομία ακόμη και μετά το κούρεμα, φέρνει βέβαια στο τραπέζι και την προσθήκη ρητρών συλλογικής δράσης στα ελληνικά ομόλογα με νομοθετική ρύθμιση.

Οι εν λόγω ρήτρες θα οδηγήσουν όλους τους ιδιώτες ομολογιούχους σε υποχρεωτικό «κούρεμα», όμως παρά την αναγκαστική πλέον μείωση του ελληνικού χρέους άγνωστες είναι οι συνέπειες ενός πιστωτικού γεγονός, που οι τράπεζες με τις κινήσεις τους δείχνουν να επιθυμούν πάση θυσία να αποφύγουν. Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για προσφυγές των παραπάνω κατόχων ελληνικών ομολόγων σε Διεθνή Δικαστήρια, όπου παρελθούσες αποφάσεις βάσει παλαιότερης μελέτης του ΔΝΤ που φέρνει στο φως το "R" δείχνουν πως οι ιδιώτες μπορούν να προσδοκούν σε επιστροφή των "κουρεμένων" κεφαλαίων τους από 50%-333% (βλ.σελ.11, αλλά και το παράρτημα).

Το γεγονός αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα πως ακόμη και η ημερομηνία της 13ης Φεβρουαρίου που ανέφερε ο υπ.Οικονομικών κ.Βενιζέλος ως καταληκτική για την τελική συμφωνία είναι ρευστή, γεγονός που επιβεβαιώνουν και πηγές εκ Βρυξελλών που υποστηρίζουν πως "δεν υπάρχει προθεσμία".

Η περίπτωση αποφυγής πιστωτικού γεγονότος

Την ίδια στιγμή ιδιαίτερες περιπλοκές στην Ευρώπη δημιουργεί το γεγονός πως ακόμη και αν η Ελλάδα αναλάβει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νέα δανειακή σύμβαση και οι ιδιώτες ομολογιούχοι συμφωνήσουν στο "κούρεμα" των ελληνικών ομολόγων, τα ευρωπαϊκά βάσανα δε θα έχουν τελειώσει. Κι αυτό γιατί η Πορτογαλία, που ούτως ή άλλως ακολουθεί πιο πιστά από την Ελλάδα το πρόγραμμα που έχει καταρτίσει η Τρόικα, θεωρείται πιθανό να ζητήσει να ακολουθήσει τον ελληνικό "δρόμο" ενός δεύτερου πακέτου βοήθειας και του εθελοντικού "κουρέματος" του χρέους. Και η Πορτογαλία, μάλιστα, έχει το διαπραγματευτικό ατού πως μεγάλο μέρος των ομολόγων της είναι σε τοπικό δίκαιο, σε ποσοστό 75%, έναντι διεθνούς που είναι το 25%. Αξίζει να σημειωθεί πως το εν λόγω ποσοστό συνολικά στις PIIGS ανέρχεται σε 38,1% σε εθνικό δίκαιο και 61,9% σε Διεθνές.

Πιθανή είσοδος της Πορτογαλίας στον χορό των "κουρεμάτων" πυροδοτεί φυσικά περαιτέρω εξελίξεις, στις οποίες βασίστηκε και ο επικεφαλής οικονομολόγος της Saxo Bank Steen Jakobsen που εκτίμησε πως Ελλάδα και Πορτογαλία πιθανόν να οδηγηθούν εκτός ευρω, σε δηλώσεις του στο CNBC.

«Οι δύο χώρες θα βγουν από το ευρώ αλλά θα παραμείνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς είναι πολύ δύσκολο να την εγκαταλείψουν για λόγους ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής», φέρεται να δήλωσε ο Jakobsen στο πρακτορείο.Σημείωσε μάλιστα πως μερικές χώρες-μέλη της ευρωζώνης θα ήταν προτιμότερο να ήταν εκτός ευρώ αλλά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δημήτρης Κώτσος
[email protected]