Υπό νέους όρους «παίζεται» χθες το θρίλερ της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους καθώς η Γερμανία, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στην καγκελάριο Μέρκελ, φέρεται να υπαναχωρεί σε μία από τις σημαντικότερες «κόκκινες γραμμές» της για την αντιμετώπιση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, την έκδοση ευρωομολόγων και την επανεξέταση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Την Τετάρτη άλλωστε αναμένεται η πρόταση της Κομισιόν για το συγκεκριμένο ζήτημα, ενώ δια στόματος Γιούνκερ και Μπαρόζο κατέστη σαφές τις περασμένες ημέρες πως θέση της Επιτροπής είναι πως η κρίση είναι συστημική, και ο τρόπος αντιμετώπισης πρέπει να αλλάξει.

Το μοντέλο της Κομισιόν περιέχει τρεις εκδοχές: Η πρώτη προβλέπει την πλήρη αντικατάσταση των εθνικών ομολόγων με ευρωπαϊκά, η δεύτερη, ένα μίγμα ευρωομολόγων με εθνικά, και η τρίτη την έκδοση μικρής ποσότητας ευρωομολόγων από μια ξεχωριστή χώρα με αναλογική εγγύηση των άλλων κρατών-μελών. Για τις δυο πρώτες εκδοχές πρέπει να γίνει αλλαγή των Ευρωπαϊκών Συνθηκών, για την τρίτη όχι, για αυτό και θεωρείται για την ώρα η πιο εφικτή.

Σημειώνεται ότι σε παράρτημα του εγγράφου της Κομισιόν για τα ευρωομόλογα, που περιήλθε στην κατοχή του Reuters, αξιωματούχοι αναφέρουν την πιθανότητα να μπορούν οι ευρωπαϊκές αρχές να θέτουν ένα υπό πτώχευση κράτος σε καθεστώς επιτροπείας, εάν αυτό αθετεί κατ' επανάληψη τις υποχρεώσεις του.

Με πολλά "γκρίζα σημεία" να μένει να ξεκαθαριστούν τόσο ως προς τους γερμανικούς όρους, όσο και το ακριβές σχέδιο της Κομισιόν και οι αντιδράσεις των εταίρων, οι τρεις βασικοί λόγοι που οδηγούν τη Γερμανία σε "αναδίπλωση" είναι οι εξής:

1. Οι πιέσεις είναι πλέον ασφυκτικές προς τη Γερμανία. Το ενιαίο νόμισμα απειλείται πλέον στο πυρήνα του,με τους οίκους αξιολόγησης να έχουν "οπλίσει" τη σκανδάλη για την υποβάθμιση της Γαλλίας και το φάσμα μιας κρατικής χρεοκοπίας μεγάλου βεληνεκούς να πλανάται έντονα πάνω από την Ευρωζώνη. Η Γερμανία βλέπει αυτή τη στιγμή να διαφαίνεται ο κίνδυνος σε περίπτωση περαιτέρω καθυστέρησης να μην επαρκεί ούτε η λύση του ευρωομολόγου. Με βάση αυτά τα δεδομένα, «κλειδώνει» το κέρδος που έχει αποκομίσει την τελευταία διετία, λόγω της εμπιστοσύνης των επενδυτών στο bund, που εκτιμάται με βάση πρόσφατη μελέτη της ING για το EUObserver στα 9 δις. ευρώ.

2. Η Γερμανία προχωράει με τους δικούς της όρους στο επόμενο βήμα λίγο πριν η ύφεση διαβεί την πόρτα της.Μπορεί τα στοιχεία για το ΑΕΠ στο γ'τρίμηνο να έδειξαν ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας κατά 0,5%, αλλά τα μακροοικονομικά στοιχεία για τον βιομηχανικό PMI Οκτωβρίου, που συρρικνώθηκε για πρώτη φορά τα τελευταία δύο χρόνια και τις βιομηχανικές παραγγελίες που υποχώρησαν για τέταρτο συνεχή μήνα, δείχνουν πως η γερμανική οικονομία θα βίωνε πολύ σύντομα τις συνέπειες της σκληρής λιτότητας στις χώρες που εξάγει τα βιομηχανικά της προϊόντα.

3. Της δίνεται το δικαίωμα να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος το δικαίωμα παρέμβασης στους εθνικούς προϋπολογισμούς των «απείθαρχων» δημοσιονομικά κρατών της ζώνης του ευρώ.
Συγκεκριμένα η Μέρκελ φέρεται διατεθειμένη να υπαναχωρήσει για το ευρωομόλογο αν οι εταίροι της στην ΕΕ εγκρίνουν την αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών.
Αυτό θα της δώσει τη δυνατότητα να επιβάλλει από κυρίαρχη θέση σκληρή λιτότητα στις προβληματικές οικονομίες της Ευρωζώνης, απειλώντας με σκληρές κυρώσεις τα κράτη που παραβαίνουν τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Δημήτρης Κώτσος
[email protected]