«Είναι ξεκάθαρο στη δική μου αντίληψη ότι το όλο συμβάν αποτελεί μια αποτυχία του συστήματος. Αποτυχία λειτουργιών και συστημικών διαδικασιών οι οποίες κτίστηκαν μέσα από τις δεκαετίες στη βάση σκοπιμοτήτων και πέρα από τις αρχές της αξιοκρατίας και της χρηστής διοίκησης. Υπάρχει στη λειτουργία της γραφειοκρατίας στον τόπο μας αδυναμία ελέγχου και αυτοελέγχου. Αυτές οι αδυναμίες δημιουργούν φαινόμενα αμέλειας, αναβλητικότητας και ευθυνοφοβίας» είπε.

Είναι η πρώτη φορά στα χρονικά της Κυπριακής Δημοκρατίας, που Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσιάζεται ενώπιον ερευνητικού οργάνου για να δώσει ένορκη μαρτυρία και να απαντήσει σε ερωτήσεις του επικεφαλής της Ερευνητικής Επιτροπής.

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είπε ότι ο ίδιος έχοντας την ευθύνη να προβεί στον πολιτικό χειρισμό του όλου ζητήματος, ενήργησε «μόνο με γνώμονα το εθνικό συμφέρον», λαμβάνοντας «υπόψη τις ιδιαίτερες ευαισθησίες της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εφαρμογή των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ» αλλά και τις θέσεις κρατών-μελών του ΣΑ και των κρατών-μελών της ΕΕ.

Ο Δ.Χριστόφιας χαρακτήρισε ορθή την πολιτική αυτή απόφαση, υποδεικνύοντας ότι «με βάση τα διεθνή και πολιτικά δεδομένα που είχαμε μπροστά μας ήταν ουσιαστικά η μόνη επιλογή που είχαμε».

Παρά τις έντονες αντιδράσεις από τη Συρία και το Ιράν, αποφασίσαμε την κατάσχεση και αποθήκευση του φορτίου από την Κυπριακή Δημοκρατία, είπε.

Στην εισαγωγική του δήλωση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι το όλο θέμα χωρίζεται σε δύο μεγάλες ενότητες, με την πρώτη ενότητα να έχει να κάνει με την πολιτική απόφαση για χειρισμό του φορτίου, με βάση τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, τις διεθνείς υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και το Εθνικό Συμφέρον και τη δεύτερη ενότητα να αφορά τον όλο χειρισμό του φορτίου «από αυτούς που είχαν την αρμοδιότητα και τη γνώση να το πράξουν».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγησε ακόμη, ότι η απόφαση για κατάσχεση του φορτίου του Μόντσεγκορσκ, ελήφθη λαμβάνοντας υπόψη την απαραβίαστη για την Κυπριακή Δημοκρατία αρχή η οποία είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το εθνικό συμφέρον.

Σημείωσε ακόμη ότι η επιθυμία της κυβέρνησης ήταν να βρεθεί τρόπος το φορτίο να μην παραμείνει στην Κύπρο και διαβεβαίωσε ότι δεν υπήρχε πολιτική κατακράτησης του φορτίου μέχρι αυτό να παραδοθεί στη Συρία ή το Ιράν.

«Όλο αυτό το χρονικό διάστημα ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έχω υπομείνει μια απαράδεκτη συμπεριφορά η οποία προσβάλλει πάνω από όλα τους θεσμούς και τη Δημοκρατία στον τόπο μας. Αναφέρομαι σε ύβρεις και προπηλακισμούς και ιδιαίτερα στην προσπάθεια κάποιων να δικάσουν και να καταδικάσουν, είτε μέσα από τους τηλεοπτικούς δέκτες είτε σε "λαϊκά δικαστήρια". Υπέμεινα όλο αυτό το χρονικό διάστημα με τη βεβαιότητα ότι θα έρθει η ώρα που θα λάμψει η αλήθεια από τα αρμόδια και συντεταγμένα όργανα της πολιτείας» είπε ο Δ.Χριστόφιας.