Στις αρχές του 2009, υπό το ψευδώνυμο, Σατόσι Νακαμότο, ο εφευρέτης του Bitcoin, κυκλοφόρησε το πρώτο κρυπτονόμισμα στον κόσμο. Δύο χρόνια αργότερα, ο Νακαμότο εξαφανίστηκε φαινομενικά για πάντα. Από τότε, έχουν αναπτυχθεί αναρίθμητες θεωρίες σχετικά με το ποιος είναι ο πραγματικός δημιουργός του Bitcoin, χωρίς καμία να επιβεβαιωθεί.

Ο σκηνοθέτης Κάλεν Χόμπακ, του οποίου το ντοκιμαντέρ «Money Electric: The Bitcoin Mystery» έκανε πρεμιέρα στο HBO προ ημερών, υποστηρίζει ότι η εύρεση του μυστηριώδους εμπνευστή του Bitcoin είναι θέμα δημοσίου ενδιαφέροντος. Σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ, ο Νακαμότο είναι ο 39χρονος Καναδός προγραμματιστής που ασχολείται με το Βitcoin, Πίτερ Τοντ. Πριν καλά καλά κυκλοφορήσει το ντοκιμαντέρ, ο Τοντ και άλλες εξέχουσες «φωνές» της κοινότητας κρυπτονομισμάτων διέψευσαν τη θεωρία του Χόμπακ. Σύμφωνα με αυτούς, ο Νακαμότο παραμένει αίνιγμα και πολλοί το προτιμούν έτσι.

Η αναζήτηση, βέβαια, είναι λογική και συνεχίζεται, όχι μόνο λόγω της δημοφιλίας του Bitcoin που είναι μακράν το κορυφαίο κρυπτονόμισμα με κεφαλαιοποίηση σχεδόν 1,3 τρισ. δολάρια, αλλά και γιατί, αν αληθεύουν οι αναφορές ότι ο Νακαμότο μπορεί να κατέχει έως και 1,1 εκατομμύριο Βitcoins, θα μπορούσε να έχει μια περιουσία άνω των 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθιστώντας τον έναν από τους 25 πλουσιότερους ανθρώπους στη Γη, σύμφωνα με την ισχύουσα κατάταξη των δισεκατομμυριούχων του Forbes.

Τι γνωρίζουμε για τον δημιουργό του Βitcoin

Ο Σατόσι Νακαμότο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2008, όταν δημοσίευσε ένα έγγραφο σε μια λίστα αλληλογραφίας κρυπτογραφικής τεχνολογίας που παρουσίαζε ένα σύστημα που είχε ονομάσει Βitcoin. Θα λειτουργούσε ως μια μορφή ψηφιακών μετρητών που οι άνθρωποι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για να στείλουν χρήματα χωρίς να εμπλέκουν οποιοδήποτε είδος τράπεζας, πραγματοποιώντας και λαμβάνοντας, έτσι, πληρωμές εντελώς ανώνυμα.

Όπως επισημαίνει το Vox, υπήρχε ένας ξεκάθαρος ιδεολογικός στόχος: κατά την άποψη του Νακαμότο, η ικανότητα να διατηρείτε το οικονομικό σας αρχείο μακριά από την επιτήρηση και την πρόσβαση ισχυρών αρχών, είτε πρόκειται για μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες είτε για την κυβέρνηση, είναι μια σημαντική προσωπική ελευθερία. Τέτοιοι θεσμοί, τελικά, δεν είναι αλάνθαστοι. Σε μια διαφωτιστική ανάρτηση στο φόρουμ το 2009, ο Νακαμότο έγραψε ότι «το βασικό πρόβλημα με το συμβατικό νόμισμα» ήταν η «εμπιστοσύνη», εξηγώντας ότι δεν μπορούμε να εμπιστευόμαστε τόσο σημαντικά στοιχεία, όπως το οικονομικό μας ιστορικό, στις τράπεζες.

Όταν ο Νακαμότο δημιούργησε το πρώτο μπλοκ στο blockchain του Βitcoin, συμπεριέλαβε ένα μήνυμα που αναφερόταν σε έναν τίτλο της βρετανικής εφημερίδας The Times εκείνη την ημέρα: «Ο Καγκελάριος στα πρόθυρα του δεύτερου προγράμματος διάσωσης για τις τράπεζες».

Οι… πιθανοί Σατόσι Νακαμότο

Τα γραπτά του Νακαμότο δείχνουν ότι πιθανότατα πρόκειται για κάποιον με ισχυρή κατανόηση των οικονομικών, της επιστήμης των υπολογιστών και της σύγχρονης κρυπτογραφίας, η οποία περιλαμβάνει μεθόδους και τεχνολογίες για τη διατήρηση της ασφάλειας των πληροφοριών, όπως η κρυπτογράφηση ενός μηνύματος που μπορεί να ξεκλειδωθεί μόνο με ένα ειδικό κλειδί. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι επικρατέστεροι… υποψήφιοι για το ποιος θα μπορούσε να είναι ο Νακαμότο είναι αυτοπροσδιοριζόμενοι «cypherpunks», μια κοινότητα κυρίως επιστημόνων υπολογιστών που υποστηρίζουν τη χρήση κρυπτογράφησης για την προστασία του ψηφιακού απορρήτου.

Σύμφωνα με τον Χόμπακ, ο Τοντ ταιριάζει σε αυτό το προφίλ. Ο Todd είναι ένας φιλελεύθερος υπέρμαχος της ιδιωτικότητας, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είναι ένας τεράστιος υποστηρικτής της χρήσης μετρητών επειδή είναι πιο δύσκολο για τις κυβερνήσεις και τις τράπεζες να παρακολουθούν τις δαπάνες μας. Ως έφηβος, επικοινωνούσε ήδη με μεγαλύτερους, σεβαστούς cypherpunks και φαινόταν ασυνήθιστα γνώστης του Βitcoin παρά το νεαρό της ηλικίας του. Ο Τοντ θα ήταν 23 ετών όταν δημοσιεύτηκε η λευκή βίβλος για το Βitcoin.

Ο Χόμπακ στηρίζει την υπόθεσή του κυρίως στο γεγονός ότι ο Τοντ εντάχθηκε στον πίνακα μηνυμάτων Bitcointalk.org το 2010 ακριβώς πριν ο Νακαμότο σταματήσει να δημοσιεύει. Αλλά η ουσία του επιχειρήματος του σκηνοθέτη βασίζεται σε μια αλληλεπίδραση μεταξύ του Τοντ και του Νακαμότο στο Bitcointalk. Ο Νακαμότο είχε δημοσιεύσει κάτι τεχνικό σχετικά με το πώς λειτουργούν οι συναλλαγές Βitcoin και, περίπου μιάμιση ώρα αργότερα, ο Τοντ απάντησε με μια μικρή διαφωνία. Ο Χόμπακ ισχυρίζεται ότι η απάντηση στην πραγματικότητα μοιάζει περισσότερο σαν κάποιος να ολοκλήρωσε την προηγούμενη σκέψη του και ότι ο Τοντ είχε συνδεθεί σε λάθος λογαριασμό για να κάνει μια προσθήκη στην αρχική ανάρτηση του Νακαμότο.

Στην ταινία επισημαίνεται επίσης ένα αρχείο καταγραφής συνομιλιών στο οποίο ο Τοντ δείχνει να μην θέλει να κάνει χρήση του Bitcoin, κάτι που ο Χόμπακ συνδέει με το γεγονός ότι ο Νακαμότο δεν έχει κάνει τίποτα με τα νομίσματά του όλα αυτά τα χρόνια (τουλάχιστον, αυτό ξέρουμε).

Ο Χόμπακ, τόσο σε συνεντεύξεις όσο και στο Money Electric, απεικονίζει τον Τοντ ως κάποιον που του αρέσει να παίζει παιχνίδια για το αν θα μπορούσε να είναι ο ιδρυτής του Βitcoin, γελώντας στην κάμερα καθώς ο σκηνοθέτης εξηγεί γιατί πιστεύει ότι ο Τοντ είναι ο Νακαμότο. Κάποια στιγμή, μάλιστα, λέει γελώντας: «Λοιπόν, ναι. Είμαι ο Σατόσι Νακαμότο». Στο X, ωστόσο, ο Τοντ αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι είναι αυτός. Σε email που έστειλε στο Vox, ο Χόμπακ έγραψε ότι ο Τοντ σταμάτησε να του μιλάει μετά το γύρισμα αυτής της σκηνής.

Το άλλο κύριο πρόσωπο που επικεντρώνεται το Money Electric είναι ο Άνταμ Μπακ, ένας Βρετανός cypherpunk στα 50 του, η δουλειά του οποίου για ένα λειτουργικό ψηφιακό νόμισμα αναφέρθηκε στο πρωτότυπο έγγραφο του Νακαμότο για το Βitcoin. Ένας λόγος για τον οποίο ο Χόμπακ βρίσκει τον Μπακ… ύποπτο είναι ότι έγινε πιο ενεργός στον κόσμο του Βitcoin, ειδικά ασχολούμενος με το πώς να κάνει τις συναλλαγές εντελώς ανώνυμες, αμέσως μετά την εικασία ότι ο Νακαμότο ήλεγχε πάνω από 1 εκατομμύριο Βitcoin, περισσότερα από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως. Σε αντίθεση με τον Τοντ, ο Μπακ έχει αποστασιοποιηθεί πλήρως από τις εικασίες ότι θα μπορούσε να είναι ο Νακαμότο.

Άλλα ονόματα που έχουν κατά καιρούς ακουστεί είναι εξέχουσες προσωπικότητες του cypherpunk, όπως ο Χαλ Φίνεϊ, ο οποίος πέθανε το 2014 και ήταν ο αποδέκτης της πρώτης δοκιμαστικής συναλλαγής Βitcoin που έστειλε ο Νακαμότο, και ο Νικ Σάμπο, ο οποίος σκέφτηκε την έννοια των «έξυπνων συμβολαίων», μια σημαντική λειτουργία πολλών blockchain σήμερα.

Ακόμα, μια τρελή εικασία υποστηρίζει ότι η ιαπωνική ετυμολογία πίσω από τον Σατόσι Νακαμότο μπορεί να μεταφραστεί χονδρικά σε «κεντρική νοημοσύνη», ένα σημάδι ότι το Βitcoin στην πραγματικότητα επινοήθηκε από τη CIA ως κάποιου είδους παγίδα. Μια άλλη θεωρία συνωμοσίας - πρακτικά ένα meme - υποθέτει ότι ο δισεκατομμυριούχος της Tesla και της SpaceX, Έλον Μασκ, είναι ο πραγματικός Νακαμότο, κάτι το οποίο αρνείται.

Δεν είναι ξεκάθαρο αν ο Νακαμότο είναι ακόμα ζωντανός ή αν είναι ένα άτομο και όχι μια ομάδα ανθρώπων που εργάζονται μαζί. Στις αρχές του τρέχοντος έτους, ένας άγνωστος έστειλε 26,9 Βitcoins αξίας περίπου 1,8 εκατομμυρίων δολαρίων σήμερα στο αδρανές πορτοφόλι του Νακαμότο, πυροδοτώντας νέο ενθουσιασμό για το πού βρίσκεται και τι μπορεί να κάνει.

Τα χαρακτηριστικά του Νακαμότο

Από το 2011, ο Νακαμότο δεν έχει στείλει email, ούτε έχει δημοσιεύσει πουθενά με το όνομα χρήστη του.

Μεγάλο μέρος της θεωρίας γύρω από τον Νακαμότο εξαρτάται από την ανάλυση του στυλ κωδικοποίησης και γραφής του. Ο Χόμπακ, σε ένα σημείο του ντοκιμαντέρ, στέκεται στο γεγονός ότι ο Νακαμότο και ο Τοντ χρησιμοποιούν και οι δύο προσβολές που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ανωριμότητα. Ένα άλλο κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι ο Νακαμότο χρησιμοποιούσε συχνά βρετανική ορθογραφία (όπως «favour») και ο Τοντ είναι Καναδός.

Ωστόσο, έχουν γίνει και άλλες γλωσσικές συγκρίσεις κοινώς χρησιμοποιούμενων λέξεων και φράσεων που δείχνουν και άλλους υποψηφίους. Στο φόρουμ, ο Νακαμότο χρησιμοποιεί συχνά ένα διπλό διάστημα στην αρχή μιας πρότασης, ενώ ο Τοντ όχι. Τόσο ο Μπακ όσο και ο Τοντ χρησιμοποιούν παύλες για να χωρίσουν τα νοήματα σε μία πρόταση, κάτι που ο Νακαμότο δεν κάνει. Θα μπορούσαν οι στιλιστικές διαφορές να είναι μια πονηρή, σκόπιμη παρεξήγηση, διερωτάται το Vox; Κανείς δεν ξέρει.

Πολλοί στον κόσμο του Βitcoin εικάζουν ότι ο Νακαμότο εξαφανίστηκε επειδή το WikiLeaks - ο ιστότοπος όπου ο Τζούλιαν Ασάνζ δημοσίευσε πολλά έγγραφα που διέρρευσαν - φαινόταν έτοιμος να αρχίσει να δέχεται δωρεές σε Βitcoin, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη προσοχή στον δημιουργό του δημοφιλούς κρυπτονομίσματος. Στο τελευταίο γνωστό email, που εστάλη τον Απρίλιο του 2011, ο Νακαμότο ισχυρίστηκε ότι δεν ασχολούνταν πλέον με το Βitcoin.

Είναι ξεκάθαρο ότι ο Νακαμότο δεν σκοπεύει ποτέ να αποκαλυφθεί, με κάποιους να διερωτώνται αν έχει όντως τόση σημασία να γίνει γνωστό ποιος βρίσκεται από πίσω.

Ο Χόμπακ υποστηρίζει ότι έχει μεγάλη σημασία λόγω του πόσο σημαντικό έχει γίνει το Βitcoin. «Το Βitcoin βρίσκεται ήδη στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα», είπε στο Vox, αναφερόμενος στην αποδοχή του ως νόμιμο χρήμα σε ορισμένες χώρες. 

Ο Νακαμότο ελέγχει δυνητικά ένα σημαντικό μέρος της συνολικής περιορισμένης προσφοράς Βitcoin. Εάν μια μέρα αποφάσιζε να εμφανιστεί και να αρχίσει να μετακινεί (και να ξοδεύει) τα νομίσματα που έχει στην κατοχή του, ένα τέτοιο τεράστιο sell-off θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει το κρυπτονόμισμα. Εάν ξοδέψει τα πλούτη του, υπάρχει επίσης αναμφισβήτητα ενδιαφέρον για  το δημόσιο συμφέρον στο πού πηγαίνουν τόσα χρήματα και εάν έχουν πολιτικό αντίκτυπο.

Αναγνωρίζοντας την πιθανότητα ο Νακαμότο να είναι πολλά άτομα, ο Χόμπακ συνέχισε: «Αυτή η ομάδα κάνει τον εαυτό της εξαιρετικά πλούσιο, ενώ λέει ότι κανείς δεν πρέπει να ψάξει τον Σατόσι. Δεν είναι λίγο ύποπτο;».

Αν και ο Νακαμότο δεν έχει εξαργυρώσει τα Bitcoin που έχει στην κατοχή του, είναι περίεργο ότι στα τέλη Σεπτεμβρίου περίπου 13 εκατομμύρια δολάρια Βitcoin που εξορύχθηκε στις πολύ πρώτες μέρες του κρυπτονομίσματος ξαφνικά μετακινήθηκε.

Γιατί πρέπει να παραμείνει το… μυστήριο

Πόσο σημαντικό είναι, όμως, ο εφευρέτης του Βitcoin να παραμείνει μυστήριο;

Από την οπτική γωνία των cypherpunks, είναι ζωτικής σημασίας. Υπάρχει ένα οικονομικό κίνητρο: η αποκάλυψη της πραγματικής ταυτότητας του Νακαμότο θα μπορούσε να επιβαρύνει την τιμή του Bitcoin. Η ανωνυμία του Νακαμότο είναι επίσης μια ιδεολογική αντίσταση στην κυβερνητική εξουσία σε έναν όλο και πιο επιτηρούμενο ψηφιακό κόσμο. Πολλά πρόσωπα-κλειδιά στην κοινότητα του Βitcoin εκφράζουν κατηγορηματικά την επιθυμία να παραμείνει μυστική η ταυτότητα του Νακαμότο.

Υπάρχει επίσης ο πιθανός κίνδυνος που θα μπορούσε να διατρέχει κάποιος εάν οι άλλοι πιστεύουν ότι είναι ο Νακαμότο. Σε ένα σχόλιο στο New Yorker, ο Τοντ είπε ότι ο Χόμπακ είχε θέσει σε κίνδυνο την ασφάλειά του υποστηρίζοντας ότι είναι πολυδισεκατομμυριούχος και ότι σύντομα θα έκανε «κάποια απρογραμμάτιστα ταξίδια».

Προηγούμενες αποκαλύψεις έχουν διαταράξει τις προσωπικές ζωές των ανθρώπων, όπως η περίπτωση του Ντόριαν Σατόσι Νακαμότο, ενός πρώην μηχανικού και προγραμματιστή στην Καλιφόρνια που το Newsweek είχε αναφέρει ότι ήταν ο Θεός του Βitcoin. Ο Ντόριαν Νακαμότο αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι γνώριζε τι είναι τα κρυπτονομίσματα και είπε ότι η όλη προβολή προκάλεσε «μεγάλη σύγχυση και άγχος» σε αυτόν και την οικογένειά του. Σε απάντηση, ο Χόμπακ είπε στο Vox ότι άλλοι άνθρωποι που κατά καιρούς έχει θεωρηθεί ότι είναι ο Νακαμότο - όπως οι Σάμπο και Μπακ - είναι καλά.

Προς το τέλος του Money Electric, ο Τοντ λέει ότι το κυνήγι του Νακαμότο του Βitcoin είναι ένα ακόμη παράδειγμα ότι «οι δημοσιογράφοι χάνουν το πραγματικό νόημα». Το θέμα, εξηγεί, είναι «να γίνει το Βitcoin παγκόσμιο νόμισμα». Αλλά αν αυτό είχε αποτέλεσμα - και δεν είναι ακόμα κοντά στο να γίνει πραγματικότητα - τότε κατά ειρωνικό τρόπο, το επιχείρημα του Χόμπακ για την αναζήτηση του εγκέφαλου του Βitcoin θα γινόταν πιο συναρπαστικό τόσο για το ευρύ κοινό όσο και σχεδόν σίγουρα για τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο. Ο πιο σίγουρος τρόπος για να προστατευτεί η ανωνυμία του Νακαμότο φαίνεται να είναι να μην γίνει το Βitcoin μια ευρέως διαδεδομένη εναλλακτική που απειλεί τα νομίσματα που εκδίδονται από την κυβέρνηση, να μην γίνει, δηλαδή, πολύ σημαντικό.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr