Το πρώτο είναι πως νέοι άνθρωποι με ικανότητες και όραμα για τη χώρα τους και για την Ευρώπη, όπως ο Μακρόν στη Γαλλία, που ήρθε περίπου από το πουθενά, μπορούν να επικρατήσουν και να θέσουν σε εφαρμογή επωφελείς για τη χώρα μεταρρυθμίσεις, χωρίς σημαντικές απώλειες στη δημοτικότητά τους. Το δεύτερο, ότι χώρες όπως η Ολλανδία ή η Γερμανία, ακόμη και όταν οι κάλπες δεν καταλήγουν άμεσα σε σαφή λύση διακυβέρνησης, μπορούν να αντέξουν για μήνες χωρίς κυβέρνηση.
Και αυτό ισχύει για όσο διάστημα διαρκούν οι διαπραγματεύσεις πάνω στο πρόγραμμα των τομεακών πολιτικών που θα συμφωνήσουν οι εταίροι στη νέα κυβέρνηση. Όταν όμως ολοκληρωθούν οι συνεννοήσεις, οι νέες πολιτικές εφαρμόζονται από τους πολιτικούς εταίρους χωρίς διχογνωμίες και αμφισβητήσεις, αφού όλα έχουν συμφωνηθεί εκ των προτέρων...ακριβώς όπως συμβαίνει δηλαδή μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ.
Οι παραπάνω χώρες χαρακτηρίζονται από ισχυρούς θεσμούς με ικανή και αποτελεσματική Δημόσια Διοίκηση. Η Κυβέρνησή τους μπορεί να κινηθεί μόνο μέσα στα όρια που της επιτρέπουν οι θεσμοί και η Διοίκηση, που χρειάστηκαν δεκαετίες ή ακόμη εκατονταετίες προσπαθειών για να οικοδομήσουν. Αυτός είναι και ο λόγος που εξηγεί τη συνέχειά τους, ακόμη και όταν περνούν μεγάλες περιόδους χωρίς να έχει σχηματιστεί η οριστική τους κυβέρνηση.
Όταν ακούμε μία σονάτα για πιάνο, ο βασικός συντελεστής είναι βέβαια ο πιανίστας. Ωστόσο, τη μουσική την έχει συνήθως γράψει κάποιος μουσικοσυνθέτης και όχι ο πιανίστας που ακούμε. Η παρτιτούρα είναι δεδομένη. Ο πιανίστας μπορεί με την εκτέλεσή του να μας κάνει να αγαπήσουμε ακόμη περισσότερο τη μουσική, ή, αντίθετα, να απογοητευτούμε. Δεν μπορεί όμως με την ερμηνεία του και μόνο να κάνει την ίδια τη μουσική πολύ καλύτερη ή δραματικά χειρότερη.
Με τον ίδιο τρόπο, ένας πολιτικός ηγέτης, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη θωράκιση ή στην αποδυνάμωση των θεσμών της χώρας του και στην ενίσχυση ή στην εξασθένιση της οικονομίας της και της ανταγωνιστικότητάς της.
Και εδώ, ωστόσο, υπάρχουν όρια. Από τη Σοβιετική Ένωση και τη Κίνα έως την Κούβα και την Αργεντινή, πολλές είναι οι χώρες που στο παρελθόν δοκίμασαν κάτι ριζικά διαφορετικό και κατέρρευσαν. Ωστόσο, με τα χρόνια, έστω και αν δεν έχουν αλλάξει πολιτικό καθεστώς, οι περισσότερες άνοιξαν τα μάτια τους στο ρεαλισμό και στην οικονομία της αγοράς.
Όσες λίγες έχουν πεισμώσει ακολουθώντας άλλη πορεία, έχουν εγκλωβίσει τους λαούς τους σε απίστευτη, για τα δεδομένα του 21ου αιώνα φτωχοποίηση, ακόμη και όταν πρόκειται για χώρες πλουτοπαραγωγικές, όπως η Βενεζουέλα, η οποία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου στον πλανήτη.
Δεν πρόκειται για αξιακή τοποθέτηση: οι ισχυροί θεσμοί, η οικονομία της αγοράς και η αρμονική συνεργασία ανάμεσα στον Δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα παραμένουν τα στοιχειώδη συστατικά στη συνταγή της επιτυχίας.
Στη Γαλλία ένας από τους σημαντικότερους λόγους που οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις είναι θετικές για τον Πρόεδρο Μακρόν είναι η μείωση της ανεργίας. Αποτελεί αυτό για τους Γάλλους δείκτη ότι, έστω και αν για κάποιους έχουν ένα κόστος, οι μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν να προσαρμόσουν τη χώρα στα νέα δεδομένα της παγκόσμιας πραγματικότητας, φέρνουν αποτέλεσμα και οι προσπάθειες της κυβέρνησής του αξίζουν να υποστηριχθούν.
Την ίδια στιγμή οι δημοσκοπήσεις εδώ μας λένε ότι εμείς δεν θέλουμε δουλειές. Επιδόματα θέλουμε, χαρτζιλίκι και δωράκια. Αυτός είναι και ένας από τους βασικότερους λόγους που αρνούμαστε τις μεταρρυθμίσεις. Δεν μας απασχολεί, φαίνεται, το γεγονός πως χωρίς ενεργό υποστήριξη του ιδιωτικού τομέα που θα φέρει και αντίστοιχη αύξηση της απασχόλησης και χωρίς μείωση των δημοσίων δαπανών, σε λίγο δεν θα μπορεί πλέον να τα αντέξει η οικονομία μας τα χαρτζιλίκια. Η αύξηση της φορολογίας θα παραμείνει η μόνη σταθερά.
Για πείτε μου τώρα εσείς: ο πιανίστας φταίει που μας παίζει τα μουσικά κομμάτια που ακούμε ή εμείς για τις μουσικές μας προτιμήσεις και παραδοχές;
Το 2018 θα είναι η χρονιά της εξόδου στις αγορές και, ενδεχομένως, και έτος εκλογών. Με άλλα λόγια, θα είναι το έτος που μας επιφυλάσσει τη στιγμή της αλήθειας.
Η ευχή μου, επομένως, για το 2018 είναι να παραδεχθούμε επιτέλους ότι ο ρόλος μας ως φορολογούμενου πολίτη και ψηφοφόρου είναι σημαντικότερος από όσο πιστεύαμε. Διότι αυτό που θέλουμε αυτό θα έχουμε και δεν θα φταίει κανείς άλλος γι’ αυτό.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr