Παρότι έχει συμπληρώσει τρεις δεκαετίες στα βουλευτικά έδρανα και σε υπουργικούς θώκους, ο κ. Παπανδρέου δεν έπαψε, καθ' όλη τη διάρκεια των δύο χρόνων της πρωθυπουργίας του, να καταγγέλλει τις παθογένειες του πολιτικού μας συστήματος, καθώς του τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας μας. Λες και ο ίδιος προσγειώθηκε από τον πλανήτη Άρη στην Ελλάδα και δεν φέρει καμία ευθύνη για ό,τι συνέβη στη μεταπολίτευση.

Ακόμη πιο ειρωνικό είναι το γεγονός ότι ο κ. Παπανδρέου έγινε πρωθυπουργός ακριβώς χάρη σε αυτό το σύστημα που κατήγγειλε και υποστήριζε ότι θέλει να αλλάξει: χάρη στον νεποτισμό (θα μπορούσε ένας άνθρωπος των ικανοτήτων του να γίνει πρωθυπουργός, αν δεν λεγόταν Παπανδρέου και αν δεν τον είχε κάνει ο μπαμπάς του βουλευτή από τα 30 του;), στον λαϊκισμό και τις ανέξοδες υποσχέσεις («λεφτά υπάρχουν») και στην υποστήριξη του «deep για ντιπ» ΠΑΣΟΚ (Παπουτσή, Καστανίδη, Πετσάλνικου, κλπ.). Πώς δικαιούτο λοιπόν «διά να ομιλεί;». Πόσο αξιόπιστος ήλπιζε να είναι όταν ζητούσε απολύσεις υπαλλήλων τους οποίους διόρισαν οι Ηρακλειδείς του πατέρα του, σύγκρουση με συνδικαλιστές οι οποίοι έπιναν μέχρι πριν δύο χρόνια νερό στ' όνομά του και κατάργηση εξωφρενικών προνομίων, τα οποία ο ίδιος και το κόμμα του θέσπισαν; Η απάντηση είναι απλή: καμία αξιοπιστία δεν μπορούσε να έχει ένας τέτοιος άνθρωπος.

Όπως γνωρίζουμε όμως, όταν σε ένα πόλεμο ο στρατηγός δεν έχει κύρος και αξιοπιστία, είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι οι στρατιώτες θα δεχτούν να θυσιαστούν για χάρη του. Αυτό συνέβη και στην προκειμένη περίπτωση. Οπότε, τις θυσίες αναγκάστηκαν να τις κάνουν άλλοι, αφού καμία από τις συντεχνίες που αποτελούν το στρατό των δύο μεγάλων κομμάτων δεν επλήγη ουσιαστικά μέχρι και την παραίτηση Παπανδρέου. Δεν φορολογήθηκαν έστω και λίγο οι μεγαλοκαταθέτες, ούτε πιάστηκαν οι φοροφυγάδες. Το περίφημο Κέντρο Γούνας στην Καστοριά, και εκατοντάδες άλλοι ανάλογης χρησιμότητας οργανισμοί, παραμένουν ανοικτοί, ενώ καμία σχεδόν ιδιωτικοποίηση δεν έγινε, ούτε καν όταν το Χρηματιστήριο ήταν στις 2750 μονάδες (Δεκέμβριο 2009). Η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου, με πιο τρανταχτό παράδειγμα το Ελληνικό, συνεχίζει να ρημάζει, ενώ η χώρα καίγεται για μετρητά και επενδύσεις. Για κάθε ένα εκατομμύριο ιδιωτικούς υπαλλήλους που απολύονται, ούτε καν ένας από όσους μπήκαν με βύσμα στο δημόσιο δεν αποπέμπεται, μήπως και μας ελαφρύνει τις πλάτες. Έτσι, δεν ήταν μόνο ότι «οι πελάτες» του συστήματος δεν δέχθηκαν να θυσιαστούν υπέρ του πάλαι ποτέ μεγάλου τους αρχηγού, όπως προανέφερα. Ούτε ο ίδιος τους το ζήτησε καν. Μόνο οι αποδοχές τους μειώθηκαν. Διατηρώντας τους όμως στο «πελατολόγιο», ο κ. Παπανδρέου, όπως και οι προκάτοχοί του, ήξερε ότι θα μπορούσε να τους κρατάει από λαιμό και να τους δελεάσει αποκαθιστώντας τους μερικώς τη βλάβη, όπως συμβαίνει συνήθως πριν από την προκήρυξη εκλογών.

Με λίγα λόγια, το δεύτερο μεγάλο ψέμα που είπε ο κ. Παπανδρέου στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του στη Βουλή, ήταν ότι επωμίστηκε τις αμαρτίες άλλων και κουβάλησε έναν σταυρό που δεν ήταν δικός του, προκειμένου να παραμείνουμε στο ευρώ. Η πικρή αλήθεια που δεν θέλει να δει, ή υποκρίνεται ότι δεν βλέπει, είναι ότι ο σταυρός ήταν και δικός του, καθώς ήταν πρωταγωνιστής στη μεταπολιτευτική φαυλοκρατία, αλλά τον κουβάλησαν άλλοι και συγκεκριμένα οι λίγοι αυτοί πολίτες που επωμίστηκαν το δυσανάλογο για τις δυνατότητες τους βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής, αφού η κυβέρνηση απέτυχε και στην πάταξη της φοροδιαφυγής και στο σκέλος των μεταρρυθμίσεων.

Φυσικά, είναι άδικο να τα μηδενίζουμε όλα, ιδιαίτερα αν συγκρίνουμε την κατάσταση με την λαίλαπα της πενταετίας Καραμανλή. Πράγματι, έγινε ο Καλλικράτης, δημιουργήθηκε το πρόγραμμα «Διαύγεια», πάρθηκε η απόφαση για τη δημοσίευση των «πόθεν έσχες» των πολιτικών στο διαδίκτυο, ξεκίνησε η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και το σύστημα ηλεκτρονικών προμηθειών, έγινε μία (ανεπαρκής έστω) ασφαλιστική μεταρρύθμιση, πέρασε ο νόμος για τη μεταρρύθμιση των ΑΕΙ. Άλλες εποχές, θα ήμασταν ευχαριστημένοι. Σήμερα, με δεδομένη την κρισιμότητα της κατάστασης, τα παραπάνω ήταν «πολύ λίγα, πολύ αργά». Και το κυριότερο: ο Παπανδρέου δεν έκρυψε ποτέ την καχυποψία του για τους υπουργούς που υλοποίησαν τις παραπάνω μεταρρυθμίσεις (Ραγκούσης, Διαμαντοπούλου, Λοβέρδος) και συνεχίζει να στηρίζεται πάνω στους παλαιοκομματικούς. Η πρότασή του για την ανάθεση της πρωθυπουργίας στον Πετσάλνικο ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Η μεταρρυθμιστική φενάκη, αφαιρέθηκε. Ο κ. Παπανδρέου απέδειξε ότι είναι ένας παρωχημένος πολιτικός σαν εκείνους που θέλουμε πια να ξεφορτωθούμε. Έστω και αν κουβαλά μαζί του iPad....

[email protected]