Μία ωραία άσκηση θα ήταν η εξής: Έστω ότι οι τράπεζες της Ελλάδας, της ισχυρότερης και πλουσιότερης χώρας της Βαλκανικής Χερσονήσου, χρηματοδοτούσαν επί χρόνια με φθηνά δανεικά την ανάπτυξη των όμορων κρατών της. Μάλιστα, τα μικρότερα Βαλκανικά κράτη είχαν δέσει και το νόμισμα τους στην ελληνική δραχμή, η οποία είχε καταφέρει να αναδειχθεί σε δεύτερο ισχυρότερο νόμισμα του πλανήτη. Η δημοσιονομική κατάσταση σε ορισμένα από αυτά τα κράτη επιδεινωνόταν συνεχώς, αλλά με ευθύνη και των ιδίων, αλλά και της εποπτεύουσας Ελλάδας, δεν έγινε τίποτε για να χτυπηθεί το κακό εν τη γενέσει του. Τελικά, μία ωραία πρωΐα, ένα εξ αυτών των κρατών, φερ’ ειπείν, η Αλβανία, ειδοποιεί την Ελλάδα ότι δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει τα δάνειά της στις ελληνικές τράπεζες, αλλά ούτε και να πληρώσει μισθούς και συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων της.

Μπροστά στον κίνδυνο της περιφερειακής αποσταθεροποίησης και με δεδομένο ότι η Ελλάδα θέλει να διαφυλάξει το κλίμα ειρήνης και ευημερίας που εμπεδώθηκε στα Βαλκάνια, ύστερα από αλλεπάλληλους καταστροφικούς πολέμους, η χώρα μας (δηλαδή το δημόσιο αυτή τη φορά, και όχι οι ελληνικές τράπεζες) αποφασίζει ότι αντί να χρηματοδοτήσει τις δικές της τράπεζες για να αντέξουν το σοκ της Αλβανικής χρεοκοπίας, να χρηματοδοτήσει το Αλβανικό κράτος. Η συμφωνία είναι η εξής: σου παρέχω τη ρευστότητα που χρειάζεσαι για μερικά χρόνια, με την προϋπόθεση ότι θα συμμαζέψεις τα ελλείμματά σου, και μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα να μην εξαρτάσαι από μένα για να συνεχίσεις να λειτουργείς ως κράτος. Εξυπακούεται βεβαίως, ότι αυτά τα δανεικά που σου δίνω, θα μου τα επιστρέψεις. Επί της ουσίας, πρόκειται για ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης, όπως αυτό που συμφωνούν οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, με τους δανειστές τους και το δημόσιο. Στο σενάριό μας, συμφωνεί και η Αλβανία.

Ύστερα όμως από ένα χρόνο, η κυβέρνηση των Τιράνων ειδοποιεί την Αθήνα ότι δεν είναι σε θέση να εφαρμόσει το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, στο οποίο συμφώνησε, διότι είναι υφεσιακό και πολύ φιλόδοξο ως προς τους στόχους του. Επίσης, προκάλεσε ανεργία στη χώρα και οι Αλβανοί πολίτες αντιδρούν. Έτσι, η Βουλή της σκέφτεται να κηρύξει στάση πληρωμών και να μην ξεπληρώσει ούτε τις ελληνικές τράπεζες από τις οποίες είχε δανειστεί, ούτε τους Έλληνες φορολογούμενους, από τους οποίους επίσης δανείστηκε, για το πρόγραμμα διάσωσης.

Σε αυτό το σενάριο,

Αν σας δινόταν ο ρόλος του Έλληνα πολίτη τι θα κάνατε; Α) θα συγχωρούσατε τους Αλβανούς υπηκόους και θα τους χαρίζατε τα χρέη, αναγνωρίζοντας τη συνδρομή των Ιλλυριών αυτοκρατόρων στην άνθιση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και το ένδοξο παρελθόν σας. Β) θα φωνάζατε «κλέφτες-κλέφτες» και θα ζητούσατε να κατασχεθεί η περιουσία του Αλβανικού δημοσίου όπου γης γ) θα ζητούσατε να επέμβει το Β’ Σώμα Στρατού και να καταλάβει τα Τίρανα.

Αν σας δινόταν ο ρόλος της Ελληνικής κυβέρνησης, επίσης, τι θα κάνατε; Α) θα συνεχίζατε να χρηματοδοτείτε το Αλβανικό κράτος, συμμεριζόμενος τις ανησυχίες τους ηγέτη της Αλβανικής αντιπολίτευσης για τους οικονομικούς κύκλους και το διαρθρωτικό έλλειμμα. Β) θα βάζατε το πιστόλι στον κρόταφο στους Αλβανούς, λέγοντας ότι είτε εκτελείτε το πρόγραμμα, είτε σας τραβάω την πρίζα της χρηματοδότησης, Γ) Θα λέγατε στους Αλβανούς να πάνε να... και θα χρησιμοποιούσατε τα χρήματα που έχετε στη διάθεσή σας, για να στηρίξετε τις ελληνικές τράπεζες.

Αν σας δινόταν ο ρόλος της Αλβανικής κυβέρνησης, α) θα τινάζατε το σύστημα στον αέρα, οδηγώντας τη χώρα σας σε πτώχευση και διεθνή απομόνωση, β) θα εφαρμόζατε όπως-όπως το Πρόγραμμα των Ελλήνων, ίσα-ίσα για να συνεχίζεται η καταβολή των δόσεων και να κατευνάζονται οι κοινωνικές αντιδράσεις, γ) θα αψηφούσατε το πολιτικό κόστος, εφαρμόζοντας το πρόγραμμα και θα εξηγούσατε στο λαό σας ότι χρειάζονται θυσίες, ώστε να αποκατασταθεί η οικονομική ανεξαρτησία της χώρας. Παράλληλα, θα προσπαθούσατε να γίνετε επιτέλους αποτελεσματικοί στο έργο σας και να κατανείμετε δίκαια τα βάρη της προσαρμογής.

Και το κυριότερο, αν σας δινόταν ο ρόλος του Αλβανικού λαού, τι θα επιλέγατε;