Αυτή τη στιγμή, ο νόμος περί ευθύνης υπουργών ουσιαστικά παρέχει ασυλία σε όσους εγκληματούν εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος, ενώ ο τρόπος λειτουργίας των εξεταστικών επιτροπών διασφαλίζει ότι τα εγκλήματά τους ούτε καν θα αποκαλυφθούν, για να υποστούν τουλάχιστον οι παραβάτες την ξεφτίλα της δημόσιας διαπόμπευσης. Οι εξεταστικές επιτροπές δεν έχουν ούτε τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους στη διάθεσή τους, ούτε την τεχνογνωσία που απαιτείται για να ρίξουν φως σε περίπλοκες υποθέσεις, όπως εκείνη των μαύρων ταμείων της Siemens. Οι έρευνες για τέτοιου είδους υποθέσεις απαιτούν το συντονισμό της δικαιοσύνης, του ΣΔΟΕ, της Αντιτρομοκρατικής, της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και της ΕΥΠ. Με άλλα λόγια, θα έπρεπε να υπήρχε ένα ελληνικό “FBI” για να τις λύσει. Ακόμη και να υπήρχαν αυτοί οι πόροι όμως, είναι αμφίβολο αν οι βουλευτές θα τους χρησιμοποιούσαν αποτελεσματικά, λόγω της αδυναμίας που επιδεικνύουν όταν πρόκειται να κρίνουν πολιτικούς τους συμμάχους, ή πολιτικούς τους αντιπάλους. Η πολιτικοποίηση των εξεταστικών έχει φτάσει σε σημείο καθημερινού εξευτελισμού του πολιτικού συστήματος, όπως έγραφα στο προηγούμενο σημείωμα αυτής εδώ της στήλης. Μέχρι λοιπόν να γίνει η απαιτούμενη συνταγματική μεταρρύθμιση (αν γίνει όπως πρέπει), όσοι θέλουν να παρανομήσουν, θα μπορούν.

Προς το παρόν όμως, μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα, ώστε η δομή του συστήματος τουλάχιστον να μην δίνει κίνητρα στη διαφθορά. Η θέσπιση του ΑΣΕΠ ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αφού μείωσε τις “συναλλαγές” μεταξύ πολιτών και πολιτικών. Ωστόσο, τα παράθυρα που υπάρχουν είναι ακόμη πολλά, κυρίως στην ένταξη στα σώματα ασφαλείας, στις αναθέσεις έργου και στο διορισμό μετακλητών υπαλλήλων και ειδικών συμβούλων. Τα παράθυρα αυτά πρέπει να κλείσουν. Και μπορούν να κλείσουν αν υπάρχει πολιτική βούληση. Ούτε συνταγματική μεταρρύθμιση χρειάζεται, ούτε τίποτε άλλο περίπλοκο και δύσκολο.

Το ίδιο ισχύει και για το πραγματικό λίκνο της διαφθοράς στη χώρα μας, δηλαδή τη Β' Αθηνών και τις υπόλοιπες μεγάλες εκλογικές περιφέρειες. Μία προεκλογική εκστρατεία “αξιώσεων” σε αυτές (κυρίως στη Β' Αθηνών), απαιτεί εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, τα οποία φυσικά δεν μπορούν να εξοικονομηθούν από τη βουλευτική αποζημίωση. Όποιος λοιπόν διεκδικεί έδρα εκεί, είτε θα πρέπει να είναι πλούσιος ήδη πριν την είσοδό του στον πολιτικό στίβο, είτε θα πρέπει να βρει εξωθεσμικούς χρηματοδότες, τους οποίους θα πρέπει να “ξεπληρώσει” αργότερα. Διότι όποιος πιστεύει ότι αυτά που δηλώνουν ως έξοδα οι υποψήφιοι βουλευτές της Β' Αθηνών ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, θα πρέπει να είναι μάλλον αφελής. Είναι επομένως μείζονος σημασίας η αλλαγή του εκλογικού νόμου και το “σπάσιμο” των μεγάλων περιφερειών. Εξίσου σημαντικό είναι να αλλάξει και το πλαίσιο χρηματοδότησης των κομμάτων, με βαρύτατες κυρώσεις (πλήρη διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης), για όσα το παραβαίνουν.

Το ρεπορτάζ λέει ότι και στα δύο αυτά μέτωπα υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις. Οι βουλευτές της Β΄ Αθηνών έχουν σηκώσει μπαϊράκι και δεν θέλουν να σπάσει η περιφέρεια, οι σταυροί της οποίας τους διασφαλίζουν υπουργικό πόστο και “διασυνδέσεις” και τα κόμματα δεν θέλουν να αλλάξει το χαοτικό καθεστώς χρηματοδότησής τους. Μάλιστα, ορισμένοι συμπολιτευόμενοι βουλευτές απειλούν να ρίξουν την κυβέρνηση, καταψηφίζοντας το νομοσχέδιο που ετοιμάζει ο κ. Ραγκούσης για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, ενώ η αξιωματική αντιπολίτευση δεν φαίνεται διατεθειμένη “να βάλει πλάτη”. Είπαμε, το πολιτικό σύστημα δεν θέλει να σωθεί...