Τα παγκόσμια χρέη πρέπει να ρυθμιστούν και ένας από τους πιθανούς τρόπους για να γίνει αυτό είναι με μια παγκόσμια συμφωνία για κούρεμα όλων ανεξαιρέτως των χρεών. Το ΔΝΤ βεβαίως, δεν προτείνει επισήμως κούρεμα, προτείνει μεγάλες επιμηκύνσεις του χρέους και ασφικτή δημοσιονομική πολιτική, δηλαδή άγρια λιτότητα. Κατά πόσον οι λαοί είναι έτοιμοι να τη δεχτούν και οι πολιτικοί να την εφαρμόσουν είναι πάρα πολύ αμφίβολο δεδομένου οτι παντού παρατηρείται ταυτοχρόνως αλματώδης αύξηση της λαοφιλίας των λαικιστών και των εθνικιστών. Οι λογικές προτάσεις λοιπόν του ΔΝΤ γίνονται μεν για να είναι “τυπικώς εντάξει” αλλά στην πραγματικότητα είναι εν πολλοίς ανέφικτες πολιτικά, οπότε το κούρεμα μπορεί να είναι τελικά η κατάληξη αυτών των προσπαθειών. Και αυτό βέβαια έχει μεγάλο πολιτικό κόστος αφού ένα κούρμεα των χρεών θα οδηγήσει και σε κούρεμα των καταθέσων. Όσο μεγάλο και αν είναι όμως αυτό το πολιτικό κόστος το μοιράζονται εξίσου όλοι οι πολιτικοί διότι πρόκειται περί διεθνούς συμφωνίας, ενώ στην περίπτωση υιοθέτησης μέτρων λιτόττητας, το χρεώνεται ο καθένας μόνος του. Είναι λοιπόν προτιμητέο από τις πολιτικές ηγεσίες.
Το πρόβλημα με τον υπόλοιπο κόσμο (διότι στην περίπτωση μας χρωστάει το δημόσιο και όχι οι ιδιώτες, άλλο αν αυτοί και μόνο αυτοί καλούνται να πληρώσουν) είναι οτι το ιδιωτικό χρέος, δηλαδή το χρέος των επιχεριήσεων, είναι πάρα πολύ μεγάλο, τα δυο τρίτα του συνόλου και αυτό δεν λύνεται εύκολα. Αν χρώσταγε μόνο το ένα κράτος στο άλλο, το πρόβλημα θα λυνόταν πιο εύκολα με μια αμοιβαία συμφωνία μεταξύ των κρατών να σβήσουν τα χρέη που έχει το ένα προς το άλλο. Στην περίπτωση των επιχειρήσεων η λύση είναι πιο σύνθετη. Αν όμως δεν υπάρξει, ξαφνικά θα έχουμε κατάρρευση πολυεθνικών γιγάντων και φυσικά κατάρρευση του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος από τις ζημιές.
Η προοπτική του κουρέματος εξηγεί και το γιατί η Ευρώπη αποφάσισε πριν από δυο χρόνια να περιορίσει την εγγύηση των καταθέσεων σε 100.000 Ευρώ ανά καταθέτη και ανά τράπεζα. Διότι η πιθανότητα ενός παγκόσμιου κουρέματος είναι πολύ μεγάλη, πλησιάζει τη βεβαιότητα στο κοντινό μέλλον. Εξάλλου στη μικροκλίμακα που δοκιμάστηκε το bail in στην Κύπρο, ο λαός δεν ξεσηκώθηκε και ακόμη και οι Ρώσοι ολιγάρχες που έχασαν τα λεφτά τους δεν διαμαρτυρήθηκαν διότι ο Πούτιν μάζεψε τα λουριά. Η μέθοδος λοιπόν νομικά έχει εδραιωθεί στην Ευρώπη, η πειραματική εφαρμογή έχει γίνει και το μόνο που εμποδίζει την γενικευμένη εφαρμογή της είναι οι εκλογές που έχουμε ταυτόχρονα σχεδόν σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων οι ισχυρότερες, δηλαδή η Γερμανία και οι ΗΠΑ. Η Μέρκελ και ο Ομπάμα λένε με μια φωνή : “οχι στη δική μου θητεία” και αφήνουν την καυτή πατάτα στον επόμενο πολιτικό ηγέτη. Κοντός ψαλμός αλληλούια όμως, ο καιρός τελειώνει.
Μέσα σε όλα αυτά, ακούσαμε προχθές και τη νέα Βρετανή Πρωθυπουργό Τερέζα Μέη να υπόσχεται έναν πιο υπεύθυνο καπιταλισμό στη Βρετανία και να εκπέμπει απειλές προς όσους το έχουν παρακάνει. Εστίασε δε το πρόβλημα σε κάποια “rootles international elite” όπως την ονόμασε, δηλαδή στην διεθνή οικονομική ελίτ που δεν έχει ρίζες, δηλαδή χώρα καταγωγής και ιστορικό βάθος.
Ο στόχος τελικά είναι σαφής και θα είναι ένας και κοινός: Οι “κερδοσκόποι¨ οι οποίοι εξαγνίστηκαν μετά τη δεκαετία του ’80 και μαζί τους η λογική του ολοένα και μεγαλύτερου κέρδους χωρίς ανάλογου μεγέθους κοινωνική ανταπόδοση που επικρατεί διεθνώς δημιουργώντας τεράστιες διαφορές εισοδημάτων και πλούτου και διχάζοντας τις κοινωνίες. Όλα αυτά έγιναν βέβαια με την ανοχή αν όχι τις ευλογίες όλων των πολιτικών ηγεσιών παγκοσμίως και υπό την καθοδήγηση του τραπεζικού συστήματος το οποίο διασώζεται συστηματικά παντού από το φόβο οτι η κατάρρευση του θα προκαλέσει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα. Όμως από ένα σημείο και πέρα, όταν οι πολιτικοί νοιώσουν οτι οι ίδιοι βουλιάζουν και οτι οι λαοί στρέφονται προς τον λαικισμό, όπως συμβαίνει σήμερα παντού, θα δείξουν με το δάχτυλο κάποιους ενόχους για την κατάσταση και αυτοί θα είναι μάλλον οι κερδοσκόποι. Το τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να ξαναφτιαχτεί σε άλλη βάση και η νέα βάση θα προκύψει μετά το κούρεμα.
Εδώ έχει σημασία να πούμε το εξής: Όσο σωστή, αναγκαία και τελικά νομοτελειακή είναι η ανάγκη ενός παγκόσμια συμφωνημένου κουρέματος των χρεών, τόσο δύσκολη είναι η δική μας απαίτηση για κούρεμα μόνο του ελληνικού χρέους. Είναι ενδεχομένως δε και ανώφελη, αφού ούτως ή άλλως πηγαίνουμε σε παγκόσμιο κούρεμα και μέσα σε αυτό θα κουρευτεί και το δικό μας, χωρίς να έχουμε και τη ρετσινιά του κακοπληρωτή. Όπως είναι προφανές, άλλο είναι να κουρευτούν αμοιβαία τα χρέη όλων των χωρών και άλλο να ζητά μια χώρα να κουρευτούν μόνο τα δικά της.
Σε κάθε περίπτωση πάντως οι καταθέτες πρέπει να έχουν λάβει τα μέτρα τους για αυτά τα ενδεχόμενα, δηλαδή να έχουν σπάσει τις καταθέσεις τους σε λογαριασμούς κάτω των 100 χιλιάδων Ευρώ, ή να έχουν βάλει συνδικαιούχους και να έχουν διαφοροποιήσει τις επενδύσεις τους πριν όλα αυτά συμβούν. Κανείς φυσικά δεν ξέρει αν και πότε θα συμβούν, δεν προσπαθώ να γράψω μια θεωρία συνωμοσίας, ούτε μια προφητεία, δεν είμαι ο γέρων Παίσιος, τις επισημάνσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναφέρω και την κοινή λογική επικαλούμαι, που λέει οτι όταν ο κίνδυνος είναι μη μετρήσιμος - όπως αυτός που προέρχεται από την διόγκωση του παγκόσμιου χρέος - καλό είναι ο καθένας να παίρνει τα μέτρα του, όσο και εαν μπορεί.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr