Το Animal Farm περιγράφει πειστικά σαν ένα παραμύθι το γεγονός ότι η εξουσία διαφθείρει αυτούς που την κατέχουν, σε τέτοιο απόλυτο σημείο ώστε να μη είναι δυνατόν μία κοινωνία να κυβερνηθεί σωστά και δίκαια, διότι οποιοσδήποτε βρίσκεται στην ηγεσία διαφθείρεται από την δύναμη της εξουσίας και μετατρέπεται σε τύραννο. Το άλλο του βιβλίο, το 1984, προέβλεψε πριν γενεές ολόκληρες την σιγανή, σιωπηλή, αδιαφανή αλλά σταθερή μετατροπή των πολιτικών καθεστώτων του Δυτικού Κόσμου σε απολυταρχικά χρησιμοποιώντας εργαλεία μαζικής χειραγώγησης της κοινής γνώμης, αλλά και παρακολούθησης των κινήσεων και των συμπεριφορών όλων των ανθρώπων, χωρίς οι τελευταίοι να αντιλαμβάνονται ούτε την απόλυτη χειραγώγησή τους, ούτε την κρυφή, συνεχή, και λεπτομερειακή παρακολούθησή τους από τα όργανα εξουσίας.
Μπορεί λοιπόν κανείς να πει ότι ο Orwell έχει αποδειχθεί ένας πραγματικός προφήτης των τραγικών, και ίσως ανυπέρβλητων, κοινωνικών και πολιτικών προβλημάτων του ανθρώπινου γένους. Γιατί τι άλλο κάνανε οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης παρά να καταγγέλλουν τα κακώς κείμενα και τα αμαρτήματα των Ισραηλινών και να προαναγγέλλουν τι θα συμβεί στους Ισραηλινούς στο μέλλον, καλό ή κακό.
Έρχεται τώρα ο Αμερικανός πολίτης, o Edward Snowden, να παίξει τον ρόλο του μάρτυρα, και μάλιστα του διπλού μάρτυρα, με την διπλή έννοια της λέξης στην ελληνική γλώσσα. Από την μια μεριά είναι ο μαρτυριάρης, γιατί όπως ισχυρίζεται η Αμερικανική κυβέρνηση, πρόδωσε σοβαρά, απόρρητα και επικίνδυνα μυστικά της κυβέρνησης θέτοντας το Αμερικανικό έθνος σε ενδεχόμενο μεγάλο κίνδυνο από τρομοκράτες. Από την άλλη μεριά, ο Snowden παίζει τον ρόλο του μάρτυρα, δηλαδή του ανθρώπου που θυσιάζει την ζωή του για το καλό της ανθρωπότητας, όπως αυτός το πιστεύει, τουλάχιστον.
Γιατί σε τι διαφέρει ο Σνόουντεν από τους πρώτους μάρτυρες του Χριστιανισμού, οι οποίοι διακηρύσσοντας την απόλυτη τους πίστη στο δίδαγμα του Χριστού, τόλμησαν να αντισταθούν στην αυτοκρατορία της εποχής εκείνης, της Ρωμαϊκής, και θυσίασαν την ζωή τους υπερασπίζοντας την πίστη τους; Και παρακαλώ τους ευσεβείς Χριστιανούς αναγνώστες να μη με διαπομπέψουν σαν αντίχριστο όταν κάνω αυτή την αντιπαράθεση.
Οι πρώτοι μάρτυρες Χριστιανοί πίστεψαν για τον ένα λόγο ή τον άλλο, στο δίδαγμα του Χριστού. Αυτό το δίδαγμα είχε διπλή μορφή. Ήταν ένα δίδαγμα θεολογικό, που ανέτρεπε την ηγεμονία της πολυθεϊκής θρησκείας των αρχαίων Ρωμαίων, διδάσκοντας ότι ένας ήταν ο Βασιλιάς, και αυτός ήταν στον ουρανό, και ότι σαν Χριστιανοί μόνο αυτόν τον Βασιλιά αναγνώριζαν.
Αλλά το δίδαγμα του Χριστού είχε και μία βαθειά και πολύ ανατρεπτική κοινωνικοπολιτική μορφή. Αυτή η μορφή του χριστιανικού διδάγματος πρέσβευε ότι οι φτωχοί θα πάνε στον Παράδεισο, και όχι οι πλούσιοι, και γενικά επαναστατούσε εναντίον της καταπίεσης των διαφόρων πληθυσμών από την Ρωμαϊκή εξουσία και την αδικία εναντίον των φτωχών στρωμάτων από τους πλούσιους και τους ισχυρούς.
Και μέσα από αυτήν την πίστη, οι πρώτοι μάρτυρες του Χριστιανισμού, επέμεναν και στην μαρτυρία τους για το δίδαγμα του Χριστού, αλλά και επέλεγαν να μαρτυρήσουν, να θυσιάσουν δηλαδή την σωματική τους ακεραιότητα και αυτήν ακόμα την ζωή τους για την Χριστιανική τους πίστη. Και με τον καιρό, όλοι αυτοί οι μάρτυρες, άντρες και γυναίκες, ανταμείφθηκαν από τις Χριστιανικές εκκλησίες με την αγιοσύνη.
Είναι επίσης αξιοσημείωτο ιστορικό ότι μερικοί από αυτούς τους πρώτους μάρτυρες του Χριστιανισμού ήταν μέλη της ιθύνουσας ρωμαϊκής τάξης, με πολλά λεφτά, άνετο βίο, γεμάτο προνόμια και ανέσεις. Και παρόλα αυτά, στράφηκαν εναντίον ενός πολιτικού καθεστώτος που τους παρείχε τόσα πολλά, ένα ανθόσπαρτο βίο, για μία πίστη σε κάτι μεγαλύτερο από αυτούς, και όπως αυτοί πίστευαν, μεγαλύτερο από την γήινη εξουσία του Ρωμαίου αυτοκράτορα.
Σε τι διαφέρει από αυτούς του πρώτους Χριστιανούς αγίους και αγίες μάρτυρες ο Edward Snowden; Η μεγάλη και η κρίσιμη διαφορά, από ότι εγώ βλέπω, είναι ότι οι πρώτοι θυσίασαν την ζωή τους για ένα θεολογικό πιστεύω, ενώ ο άλλος έθεσε την ζωή του, και την άνεσή του, σε μεγάλο, εάν όχι σε απόλυτο κίνδυνο, για το πιστεύω της συνείδησής του. Η προσωπική συνείδηση του πολίτη Σνόουντεν, φυσικά, δεν συγκρίνεται καθόλου σε εμβέλεια με την πίστη των πρώτων Χριστιανών μαρτύρων. Η ιστορία ήρθε να στέψει την αυτοθυσία των αγίων μαρτύρων του Χριστιανισμού με την υπέρτατη ευγνωμοσύνη δισεκατομμυρίων Χριστιανών, που ανά τους αιώνες θαυμάζουν και ευγνωμονούν τις τραγικές ιστορικές αυτοθυσίες τους.
Από την άλλη μεριά, ήδη στα διεθνή ΜΜΕ, αλλά και στις διάφορες κυβερνητικές δηλώσεις των διαφόρων κρατών, η αντίδραση στον «μαρτυριάρη» Σνόουντεν πληθαίνουν τα αρνητικά σχόλια, εστιάζοντας σε δύο αρνητικές όψεις του επιχειρήματός του. Η πρώτη όψη, και αυτή για την οποία καταζητείται κυρίως από την Αμερικανική δικαιοσύνη, είναι αυτή της εσχάτης προδοσίας εναντίον του Αμερικανικού έθνους, και διότι, υπό την φυσική έννοια, «πρόδωσε» απόρρητα κυβερνητικά μυστικά, και διότι, υπό την εθνική έννοια, πρόδωσε τα συμφέροντα του αμερικανικού λαού, θέτοντας τους συμπατριώτες του σε ενδεχόμενο κίνδυνο από ενδεχόμενους ισλαμιστές τρομοκράτες.
Το ότι η αμερικανική εξωτερική πολιτική, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, γεννάει το μίσος μεγάλων στρωμάτων του ισλαμικού χώρου, και δημιουργεί με τις επιλογές της, βλέπε π.χ,, τις εκτελέσεις μελών της Αλ Κάιντα αλλά και αμάχου πληθυσμού, με τα αεροπλάνα Ντρόουνς, άσπονδους εχθρούς που άμεσα προσχωρούν στους «στρατόπεδα» της Αλ Κάιντα, δεν είναι κάτι που παραδέχεται ή αποδέχεται η αμερικανική ηγεσία σαν επιχείρημα.
Οι ρωμαίοι αξιωματούχοι που βάλανε τους πρώτους μάρτυρες του Χριστιανισμού σε φοβερά μαρτύρια και τελικά τους εκτελέσανε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πιστεύω ότι συμμεριζόντουσαν τις ανησυχίες της Αμερικανικής κυβέρνησης για την προδοσία του Σνόουντεν. Οι πρώτοι Χριστιανοί διακήρυτταν την λαϊκή επανάσταση εναντίον του άδικου Ρωμαϊκού κράτους, και αρνιόντουσαν, παντελώς, να αποδεχτούν την ρωμαϊκή εξουσία. Ο Σνόουντεν ούτε κατά διάνοια δεν καταφέρεται εναντίον της κυβέρνησης της πατρίδος του με παρόμοια απόλυτα συνθήματα.
Αυτός εστιάζει σε μία ειδική κρυφή «διαδικασία» παρακολούθησης αναρίθμητων πολιτών, και όμως κινδυνεύει να καταδικαστεί σε θάνατο για εσχάτη προδοσία. Το Αμερικανικό κράτος, όπως διαφαίνεται από τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης, και της πολιτικής ηγεσίας, αλλά και των Αμερικανικών ΜΜΕ, έχει σοκαριστεί πολύ περισσότερο από την αντικυβερνητική και αντεθνική πράξη του μαρτυριάρη Σνόουντεν, και ελάχιστα, εάν όχι καθόλου, περί της κρυφής παρακολούθησης ενός ολόκληρου έθνους, και μίας σχεδόν ολόκληρης υφηλίου.
Η Αμερικανική ηγεσία εστιάζει στον κίνδυνο που έθεσε ο Σνόουντεν τον Αμερικανικό λαό. Αναρωτιέμαι κατά πόσον αυτοί οι αρχαίοι ρωμαίοι λεγεώνες πίστευαν ότι η παρουσία και τα κηρύγματα των πρώτων Χριστιανών Μαρτύρων έθεταν εξίσου σε θανάσιμο κίνδυνο τον ρωμαϊκό λαό, την ρωμαϊκή εξουσία και το όλο ρωμαϊκό κράτος.
Είναι δυνατόν να αναλογιστεί κανείς ότι ο Αμερικανός πολίτης Σνόουντεν είναι Μάρτυρας, και όχι μόνο μαρτυριάρης; Μπορεί κανείς να πιστέψει ότι αυτό που είπε στην πρώτη του συνέντευξη με τον δημοσιογράφο της βρετανικής εφημερίδας Guardian ήταν μία υπέρτατη αυτοθυσία ενός μοντέρνου πολίτη της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας, που αποφάσισε να θυσιάσει την ζωή του, και σίγουρα την άνετη ζωή που είχε σαν μέλος της προνομιακής Αμερικανικής Μέσης Τάξης, για το πιστεύω της συνείδησής του, για το καθήκον του προς τα τριακόσια τόσα εκατομμύρια συμπολίτες του, όπως τουλάχιστον αυτός λέει ότι το βλέπει;
Και εάν μπορεί κανείς να παραδεχθεί ότι ο Σνόουντεν επέλεξε να κάνει αυτό που έκανε από ανιδιοτελή ανάγκη να βοηθήσει άλλους, πως συγκρίνεται η αυτοθυσία ενός ανθρώπου για το καλό των συμπολιτών του, όπως αυτός το καταλαβαίνει, και για την ήσυχη συνείδησή του, με την αυτοθυσία των πρώτων Χριστιανών Μαρτύρων Αγίων για τον Θεάνθρωπο και το δίδαγμά του;
Είναι η αυτοθυσία των Χριστιανών Μαρτύρων πιο εξαιρετική διότι έγινε για ένα σκοπό που αγκάλιασε και κυρίευσε με την δύναμη του μηνύματός του ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη, και ένα τεράστιο μέρος της ιστορίας της ανθρώπινης κοινωνίας; Είναι οι Χριστιανοί μάρτυρες πιο αγνοί, πιο εξαίρετοι σαν άνθρωποι και σαν ιστορικά πρόσωπα, από τον Σνόουντεν, διότι ο τελευταίος έκανε αυτό που έκανε υπακούοντας την προσωπική του πίστη, και μία πίστη, που τουλάχιστον ο ίδιος έθεσε πιο ψηλά από την εξουσία της κυβέρνησης της πατρίδας του;
Και εδώ φυσικά, σαν Ελληνοαμερικανός γαλουχημένος στην αρχαία τραγωδία, η μεγάλη θεατρική στάση μίας Αντιγόνης, θυμίζει ακριβώς αυτήν σύγκριση που προσπαθώ να ερευνήσω στο σημερινό άρθρο. Ακόμα και η Αντιγόνη δικαιολόγησε την απόφαση της να μην υπακούσει στην κυβερνητική εξουσία, επικαλούμενη πανάρχαιους νόμους, μεγαλύτερους από τους νόμους της πατρίδας της. Αλλά ο Σνόουντεν, γνήσιο μέλος της σύγχρονης κοινωνίας του Δυτικού Κόσμου, είχε μόνο την συνείδησή του να προσφύγει για να εξηγήσει και να δικαιολογήσει την ανυπακοή του στην κυβερνητική εξουσία. Πολλές αρνητικές αναλύσεις πιάστηκαν από αυτό το σημείο για να τον καταγγείλουν για ναρκισσισμό, για μεγαλομανία και άλλα παρόμοια.
Πότε ένας άνθρωπος μπορεί να σταθεί αντίθετα στην εξουσία και να μην καταδικαστεί σαν προδότης, παρά να αναγνωριστεί σαν ήρωας, σαν μάρτυρας; Όχι σαν μαρτυριάρης παρά σαν Μάρτυρας, με κεφαλαίο Μ.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr