Πάνω από μία δεκαετία, τον πρόσταξαν οι θεοί, πρέπει να αποπληρώνει το χρέος, και εάν πήγαιναν όλα καλά, (πολύ απίθανο), σε καμιά δεκαπενταριά χρόνια θα έφτανε το χρέος του στο ύψος που ήταν αρχικά, και τότε, το σισύφειο μαρτύριο θα συνεχιζότανε ακόμα μερικές δεκαετίες... Το βουνό, όπου ο Σίσυφος καταδικάστηκε, καθημερινά, να αγωνίζεται για την αποπληρωμή του χρέους, λεγόταν, ο «Δημοσιονομικός Πολλαπλασιαστής», και ήταν έτσι κατασκευασμένος, ώστε μόλις κατάφερνες να ανεβάσεις τον βαρύ βράχο της διατεταγμένης δημοσιονομικής προσαρμογής, ο βράχος κυλούσε πάλι κάτω στους πρόποδες του βουνού, και φτου και από την αρχή.
Με μία απλή αριθμητική, από αυτήν που μάθατε στο δημοτικό, θα σας συζητήσω πιο κάτω καθαρά, και ελπίζω, πειστικά, την αρχιτεκτονική αυτού του περίφημου βουνού, που άφησε εποχή στην μυθολογία της ευρωζώνης. Και καταρχάς, θέλω να ξεκαθαρίσω το θέμα του πώς, ένας ψυχοθεραπευτής σε σύνταξη, σαν και τον υπογράφοντα, τολμάει να συζητάει για σοβαρά θέματα της οικονομίας, με ίσους όρους, με σοβαρούς εμπειρογνώμονες, όπως ο τωρινός ΥΠΟΙΚ, ο κ. Στουρνάρας, τον οποίον και εκτιμώ πολύ σαν άνθρωπο και σαν πολιτικό.
Κατά την γνώμη μου, τα βασικά θέματα της οικονομίας, είτε εθνικής, ευρωζωνικής η και παγκόσμιας, μεταφράζονται άνετα και πολύ περιστατικά με απλές αριθμητικές πράξεις του επιπέδου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Και στα 67 μου χρόνια, την θυμάμαι καλά αυτήν την παιδεία. (Για άλγεβρες και άλλα τέτοια, μη με ρωτάτε...). Κατά δεύτερον, η οικονομία και η οικονομολογία είναι μία καθόλου ακριβής επιστήμη, σε σημείο μάλιστα που αρκετοί παγκόσμιοι ιθύνοντες δεν συμφωνούν καν ότι είναι επιστήμη, στο είδος των Μαθηματικών, παραδείγματος χάριν, αλλά την θεωρούν μία κοινωνική επιστήμη, του είδους της κοινωνιολογίας, η της ψυχολογίας, από όπου και κατάγομαι και εγώ, επαγγελματικά. Και έπειτα, αφού η πιο κρίσιμη ηγετική θέση στην παγκόσμια οικονομία κατέχεται από μία δικηγόρο και πολιτικό, την κ. Λαγκάρντ στην ηγεσία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, θέλω να πιστεύω ότι ο κάθε χαζός δικαιούται να πει το μακρύ του και το κοντό του για την οικονομία.
Θα έχετε ακούσει, σίγουρα, πολλές φορές, τους ιθύνοντες οικονομολόγους, παγκοσμίως, να μιλάνε συχνά και με δέος, περί της (ανεξιχνίαστης) «ψυχολογίας της χρηματοπιστωτικής αγοράς», χωρίς να έχουν ιδέα περί του τι είναι αυτή η ψυχολογία, και περί των αποτελεσμάτων της, τα οποία, φυσικά, μεταφράζονται, ως ξέρουμε, εν ριπή οφθαλμού, και άγνωστο γιατί, σε στιγμιαίες χρηματοπιστωτικές αγοραπωλησίες τρισεκατομμυρίων ευρώ.
Παρόλα αυτά, υπάρχει αυτή η επιστήμη που λέγεται οικονομική, και υπάρχουν οι οικονομολόγοι επιστήμονες, είτε ακαδημαϊκοί, είτε πολιτικοί, είτε ιδιώτες επιχειρηματίες. Και οι πιο φημισμένοι από αυτούς έχουν πάρει Νόμπελ σαν τον κ. Κρούγκμαν, έχουν κερδίσει τεράστιες περιουσίες σαν τον κ. Σόρο, ή κατέχουν πολιτικές θέσεις ηγεσίας, σαν τον κ. Ντράγκι, τον κ. Σόιμπλε, και άλλους. Το νόστιμο, αλλά και επίσης τραγικό, με όλους αυτούς τους αποδεδειγμένους και φημισμένους ιθύνοντες της παγκόσμιας οικονομίας είναι ότι δεν συμφωνούν ποτέ και καθόλου αναμεταξύ τους. Όχι μόνον αυτό, αλλά και διαφωνούν πολύ συχνά με ακραία αντίθετες θέσεις, σε σημείο που αυτό που πιστεύει και υποστηρίζει η μία πλευρά, συνήθως, βλακωδώς, και τραγικώς, αναιρείται πάραυτα από την θέση που πρεσβεύει η άλλη πλευρά. Και άντε να πάρεις μία σωστή απόφαση, μετά εσύ, σαν αρθρογράφος μίας οικονομικής εφημερίδας...
Οι λόγοι που όλοι αυτοί οι παγκόσμιοι «σοφοί της οικονομίας» διαφωνούν τόσο ριζικά και αλληλοαναιρούνται, είναι βασικά δύο. Η οικονομική επιστήμη δεν είναι μία μαθηματική, ακριβής επιστήμη, παρά μία πολύ ανακριβής κοινωνική επιστήμη. Και ο δεύτερος λόγος είναι ότι η θέση που διαλέγει και πρεσβεύει ο κάθε σοφός και ο κάθε σοφίσκος, (σαν τον γράφοντα), επηρεάζεται και επιβάλλεται πολύ συχνά, και εγκληματικά, είτε από τη σκληρή τους ιδεολογία, είτε από τα πολιτικά και τα εθνικά τους συμφέροντα. Αυτά για την οικονομία σαν επιστήμη, και για τους οικονομολόγους σαν επαγγελματίες της κοινωνίας.
Και ερχόμαστε στον Δημοσιονομικό Πολλαπλασιαστή. Τα μαθηματικά που χρειάζεστε για να κατανοήσετε πλήρως το θέμα είναι ο βασικός πολλαπλασιασμός, η βασική διαίρεση, και η έννοια του κλάσματος. Το κλάσμα είναι μία γραμμή οριζόντια, που χωρίζει σε κάθετο επίπεδο δύο αριθμούς. Το Ονομαστή, πάνω από την γραμμή, και τον Παρανομαστή, από κάτω από την γραμμή. Την στρουκτούρα του κλάσματος την χρησιμοποιούμε για να δώσουμε μορφή αλλά και ποσότητα στο δημόσιο χρέος μίας χώρας, και όχι μόνο. Στον παρανομαστή βάζουμε το δημοσιονομικό μέγεθος που λέγεται ΑΕΠ, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, και στον ονομαστή βάζουμε το συνολικό χρέος που χρωστάει η χώρα το ίδιο έτος, κατά το οποίον έχουμε υπολογίσει το ΑΕΠ. Όταν λοιπόν λέγαμε ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας ήταν το 2010 περί τα 125%, εννοούσαμε ότι το συνολικό χρέος της χώρας ήταν κατά ένα τέταρτο μεγαλύτερο από το ΑΕΠ.
Το άλλο εξίσου σημαντικό κλάσμα που κρίνει την τύχη της χώρας, είναι το λεγόμενο ετήσιο έλλειμμα. Και αυτό το έλλειμμα, το ζωγραφίζουμε με ένα δεύτερο κλάσμα. Στον ονομαστή βάζουμε πόσο έλλειμμα έχει η χώρα μία χρονιά, δηλαδή, πόσα δανεικά χρειάζεται για να καλύψει όλες τις δημόσιες δαπάνες την ίδια χρονιά, και στον παρανομαστή βάζουμε πάλι το ΑΕΠ.
Και συνεχίζουμε με τον Δημοσιονομικό Πολλαπλασιαστή. Η κ. Μέρκελ, σαν μία μοντέρνα, και εξίσου αλαζονική και εκδικητική ευρωζωνική Ήρα, διέταξε στην αρχή της κρίσης, δύο ποσά για την «διάσωση» της Ελλάδας. (Στην πραγματικότητα η Μέρκελ επέλεξε μία πολιτική με τρεις εσωτερικά αντικρουόμενους στόχους, την τιμωρία της Ελλάδας, την διάσωση της Ευρωζώνης, αλλά και την διαφύλαξη της γερμανικής κερδοφορίας και κερδοσκοπίας.). Το ένα ποσό ήταν πόσο πολύ έπρεπε η Ελλάδα να μικραίνει κάθε χρόνο τον Ονομαστή του δεύτερου κλάσματος, του δημοσίου ελλείμματος, δηλαδή πόσα μέτρα λιτότητας έπρεπε να επιβληθούν στον ελληνικό λαό, στην περίοδο ενός έτους. Αυτά τα μέτρα λιτότητας, τα μετέφραζε, τραγικά και εγκληματικά, η ελληνική κυβέρνηση, με την εξίσου εγκληματική ανοχή, επιτήρηση και καθοδήγηση της Τρόικας, σε αφαίμαξη ρευστότητας από την αγορά, υπό μορφή μικρότερων αποδοχών στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, υψηλότερων, αναποτελεσματικών φόρων, και τεράστιας καθυστέρησης στην αποπληρωμή των ιδιωτικών και δημοσίων επιχειρήσεων.
Εδώ, φυσικά, ζωγραφίζεται η εγκληματική συνενοχή της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας στην οικονομική καταστροφή, διότι επέλεξε να μη διορθώσει τα δύο μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας, το υπερσπάταλο Δημόσιο, και την τεράστια φοροδιαφυγή των πλουσίων, των ελευθέρων επαγγελμάτων και της παραοικονομίας, και να μη αναδιαρθρώσει τον καρκινογόνο κρατισμό.
Αυτή η διαταγή για αυστηρά μέτρα λιτότητας μεταφράστηκε στην αλλαγή, την μείωση του παρανομαστή του δευτέρου κλάσματος, το δημοσίου ελλείμματος. Αλλά τι γίνεται με τον παρανομαστή, που είναι το ΑΕΠ; Γιατί όταν θέλουμε να μικρύνουμε την αξία ενός κλάσματος, είτε αυτό είναι το δημόσιο έλλειμμα, είτε αυτό είναι το δημόσιο χρέος, πρέπει ή να μικρύνουμε τον ονομαστή, (το έλλειμμα η το χρέος), η να μεγαλώσουμε τον παρανομαστή, (το ΑΕΠ).
Εδώ έρχεται η έννοια και το εργαλείο του Δημοσιονομικού Πολλαπλασιαστή, το δεύτερο κρίσιμο ποσό, που ορίστηκε, λανθασμένα η εσκεμμένα, από το ΔΝΤ, αλλά σίγουρα σύμφωνα με τις επιθυμίες της νεοφιλελεύθερης ηγεσίας της Μέρκελ. Ο πολλαπλασιαστής αυτός, σαν έννοια, υποστηρίζει, ότι όταν κάνεις μία ξαφνική, σημαντική αφαίμαξη από την πραγματική οικονομία μίας χώρας, δια της επιβολής μεγαλύτερων φόρων, η δια της ελάττωσης των μισθών και των συντάξεων, αυτό έχει σαν άμεσο επακόλουθο, ότι το συνολικό ΑΕΠ, το ακαθάριστο εθνικό προϊόν της χώρας, θα ελαττωθεί, ως ένα ορισμένο μέγεθος. Δηλαδή θα ελαττωθεί ο παρανομαστής και στα δύο κλάσματα, στο κλάσμα του δημοσίου ελλείμματος, αλλά και στο κλάσμα του δημοσίου χρέους, που φυσικά θα επιφέρει μία αύξηση των δύο κλασμάτων, δηλαδή μία λίαν ανεπιθύμητη αύξηση και του ελλείμματος και του χρέους.
Και εδώ εστιάζεται ο μεγάλος καυγάς. Πόσο πολύ μικραίνει το ΑΕΠ, για μία ορισμένη ποσότητα μέτρων λιτότητας, δηλαδή αφαίμαξης ρευστότητας από την πραγματική οικονομία; Το ΔΝΤ χρησιμοποίησε τον αριθμό, περίπου, 0.5. Δηλαδή υπολόγισε, ότι κατεβάζοντας το έλλειμμα κατά μία μονάδα, δηλαδή επιβάλλοντας αφαίμαξη ρευστότητας από την πραγματική οικονομία, κατά μία ποσοστιαία μονάδα, το πραγματικό ΑΕΠ της οικονομίας της χώρας, τον ίδιο χρόνο, θα μικρύνει κατά μισή, μόνο μονάδα! Με αυτή την ψεύτικη αλλά πολύ ωραιοποιημένη προοπτική, η επιχείρηση μέτρων λιτότητας στην οικονομία και στην κοινωνία της χώρας μας, έβγαινε πολύ ελκυστική και ελπιδοφόρα στα χαρτιά των μνημονιακών συνθηκών. Και έτσι ακούσανε και πιστέψανε οι έλληνες εκείνες τις ιστορικές διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου και της Τρόικας το 2010, ότι η ανάκαμψη θα έρθει σε κανένα χρόνο, και ότι η οικονομία θα γυρίσει στις αγορές σε κάνα δύο χρόνια...
Αλλά περιμένετε, διότι το «εσκεμμένο σφάλμα» του ΔΝΤ, το οποίο έχει πρόσφατα ξεσκεπαστεί, κάνει την ιστορία πάρα πολύ πιο συναρπαστική. Το μέγεθος 0.5 που χρησιμοποίησε το ΔΝΤ σαν τον Δημοσιονομικό Πολλαπλασιαστή για τις οικονομικές του προβλέψεις για την Ελλάδα, είναι ένα μέγεθος το οποίο δικαιολογείται να είναι τόσο χαμηλό, δηλαδή ότι η επίδραση της ξαφνικής αφαίμαξης ρευστότητας από την πραγματική οικονομία, έχει τόσο μικρή επίδραση στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν, είναι ένα μέγεθος που οι ιθύνοντες οικονομολόγοι χρησιμοποιούν όταν αυτά τα δημοσιονομικά μέτρα λιτότητας λαμβάνουν χώρα μέσα σε ιδανικές συνθήκες για την συγκεκριμένη οικονομία.
Αυτές οι ιδανικές συνθήκες συμπεριλαμβάνουν 1). μία σύγχρονη χρηματοπιστωτική χαλάρωση με σημαντική μείωση του δανειακού κόστους στην πραγματική οικονομία, (που στην Ελλάδα όχι μόνο δεν υπήρξε, αλλά η χρηματοπιστωτική ρευστότητα εξαλείφθηκε πλήρως), 2). Μία οικονομία η οποία είναι και εξωστρεφής και ευέλικτη, (και η Ελλάδα δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο. 3). Ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε υγειές επίπεδο προσφέροντας ευκαιρίες για ανάπτυξη (ενώ στην πραγματικότητα, όχι μόνο η παγκόσμια οικονομία δεν έχει ακόμα συνέλθει από την κρίση του 2008, αλλά και ειδικά η Ευρωζώνη, λόγω, ακριβώς και αυτών των πανταχού επιβεβλημένων μέτρων λιτότητας, βρίσκεται σε ύφεση). 4). Την δυνατότητα, που δεν υπάρχει στην Ελλάδα του ευρώ, να μειώσει την αξία του νομίσματος η χώρα, έτσι ώστε να ευνοήσει την εξαγωγική ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, και να μειώσει, έτσι, το έλλειμμα. 5). Μία οικονομία που είναι κυρίως παραγωγική, (Ενώ η ελληνική οικονομία μέσω της δελεαστικής φτηνής χρηματοπιστωτικής ρευστότητας, είχε μετατραπεί εδώ και χρόνια σε μία σχεδόν αποκλειστικά καταναλωτική κοινωνία.
6). Εδώ έρχονται να παίξουν και μείζονα ρόλο συμπρωταγωνιστή οι καταστροφικές επιλογές της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας, και η γηγενής καρκινογόνος παθολογία του ελληνικού κρατισμού. (Και σου γεννάται το ερώτημα: Δεν ήξερε το ΔΝΤ και η Ευρωζωνική ηγεσία αυτές τις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας; Και φυσικά τις ήξεραν εδώ και πολλά χρόνια! Αλλά εκεί που πριν δεκαπενταετία η τότε ηγεσία της Ευρωζώνης, έκανε την επιλογή να παραβλέψει αυτές τις ελληνικές παθογένειες (ποιος ξέρει γιατί...) και να βάλει την Ελλάδα στο κοινό νόμισμα, και στη τωρινή συγκυρία η Ευρωζωνική ηγεσία, εσκεμμένα παρέβλεψε αυτές τις παθογένειες για να γίνει το πάθημα της Ελλάδας πιο καταστροφικό και άρα, το μάθημα για τα υπόλοιπα μέλη πιο εντυπωσιακό. Και όπως βλέπουμε η μοίρα της Ελλάδας έχει γίνει ήδη παγκόσμιο παραμύθι για να τρομάζουν τα μικρά παιδιά και οι λαοί της νεοφιλελεύθερης υφηλίου.)
Αυτές οι ελλείψεις ιδανικών συνθηκών στην εφαρμογή αυτής της οικονομικά και κοινωνικά καταστροφικής λιτότητας στην Ελλάδα και στα άλλα κράτη της περιφέρειας, έφεραν στο προσκήνιο την συζήτηση κατά πόσον αυτό το επιλεγμένο μέγεθος του 0.5 για τον Δημοσιονομικό Πολλαπλασιαστή, είναι η σωστή επιλογή όταν η λιτότητα εφαρμόζεται υπό παρόμοιες πολλαπλές αντίξοες συγκυρίες. Το πραγματικό μέγεθος του πολλαπλασιαστή, που αποδεικνύουν οι πραγματικοί αριθμοί οικονομίας είναι στο 1.5 έως και 2.0. Δηλαδή, για κάθε μονάδα αφαίμαξης ρευστότητας από την πραγματική οικονομία, κατεβαίνει το συνολικό ΑΕΠ της χώρας, την ίδια χρονιά έως και κατά δύο μονάδες. Αυτή η διαφορά στο πολλαπλασιαστή παίζει και την τεράστια διαφορά στα αποτελέσματα της δημοσιονομικής προσπάθειας της Ελλάδας. Γιατί μέσα στα τρία χρόνια αφαίμαξης ρευστότητας από την ελληνική οικονομία, η μείωση του ελληνικού ΑΕΠ, δηλαδή η επερχόμενη, και βασικά επιβεβλημένη ύφεση, πραγματοποιήθηκε σε τριπλό, εάν όχι τετραπλό μέγεθος από ότι προγραμματίστηκε και συνεχίζεται να προγραμματίζεται στα επαναλαμβανόμενα υπογεγραμμένα μνημόνια.
Και εδώ διαφαίνεται το μεγαλείο της σισύφειας παγίδας και καταδίκης στην οποία έχει αιχμαλωτίσει η Ευρωζωνική ηγεσία, με την ευγενή σύμπραξη του ΔΝΤ, τον άμοιρο ελληνικό λαό. Μίας παγίδας, ας σημειωθεί, που δύο τουλάχιστον νομπελίστες οικονομολόγοι, ο Κρούγκμαν και ο Στίγκλιτς, οι οποίοι δεν ηγούνται κερδοσκοπικών επενδυτικών επιχειρήσεων όπως ο Ρουμπινί, την διαλαλούν από την αρχή της ελληνοευρωπαϊκής κρίσης, και οι οποίοι την εξηγούν πολύ καλύτερα από εμένα. Αλλά φυσικά είναι «αγγλοσάξονες», οπότε δεν μετράνε για τους σοφούς λαούς του ευρώ. (Επί δεκαετίες, ζώντας στην Αμερική, επέκρινα την αμερικανική αλαζονεία και βλακεία να αρνούνται να κοιτάζουν προς την Ευρώπη για μερικά καλά παραδείγματα κοινωνικής ζωής. Αλλά τώρα διαπιστώνω, ότι και οι Ευρωπαίοι έχουν μία παρόμοια τυφλή αλαζονεία, ότι τα δικά τους τα μοντέλα είναι πάντα καλύτερα).
Αυτή η επιλεκτική, εσκεμμένα εσφαλμένη εφαρμογή του δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή, εξηγεί και την ιστορική, ανεπανάληπτη καταστροφή της οικονομίας σε εποχή ειρήνης, αλλά και την συνεχιζόμενη, και επαναλαμβανόμενη ανάγκη για κουρέματα στο δημόσιο χρέος, η οποία ανάγκη δεν λέει να σταματήσει, ακριβώς διότι, ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής των μνημονίων καταδικάζει την ελληνική κοινωνία σε αιώνια αποτυχία των δημοσιονομικών της προσπαθειών για την συντήρηση και την αποπληρωμή του χρέους. Η συνταγή δεν σχεδιάστηκε για αυτό τον σκοπό, παρά για την πτώχευση του ελληνικού λαού.
Δεν θέλω, όπως έχω πει να παραβλέψω την αρνητική επιρροή όλων των άλλων γηγενών παθογενειών της ελληνικής οικονομίας, αλλά το θέμα παραμένει ότι η συγκεκριμένη συνταγή του ΔΝΤ για την «διάσωση» της Ελλάδας, είναι κομμένη και ραμμένη για την αποτυχία του φαινομενικού της στόχου, που είναι η συντήρηση και αποπληρωμή του δημοσίου χρέους. Αντί αυτού, η συνταγή του ΔΝΤ δείχνει καταπληκτική επιτυχία, στην μη δεδηλωμένη διαταγή της ευρωζωνικής ηγεσίας, την κινεζοποίηση της ελληνικής κοινωνίας, σαν προεόρτιο, πειραματόζωο, της ιστορικής αλλαγής στα κράτη της Ευρώπης, από την ιστορική τους ισχύ πολιτικά, οικονομικά και στρατηγικά, σε μία ήπειρο ισοπεδωμένη μέσα στην νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποιημένη οικονομία της υφηλίου. Το εάν το ΔΝΤ είναι σοβαρά αμφίθυμο με την οικονομική πολιτική που ακολουθεί, υπό τις διαταγές της Μέρκελ, βασίζεται, μάλλον εξ ολοκλήρου στις συνεχιζόμενες, και μάλλον αυξανόμενες ανησυχίες και ενστάσεις, και της Αμερικής αλλά και των άλλων κρατών μελών από τον χώρο των αναπτυσσόμενων οικονομιών, που βλέπουν λεφτά να κατασπαταλούνται σε ένα χαμένο παιχνίδι.
Αυτή η συνταγή του ΔΝΤ, ζωγραφίζει και την σισύφεια ταυτότητα των μνημονιακών συμβάσεων, αλλά και την πολιτική χειραγώγησης, ανειλικρίνειας και υποκρισίας του ΔΝΤ, αλλά κυρίως της Ευρωζωνικής ηγεσίας, η οποία χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί το ΔΝΤ για κάλυμμα της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής της, κατά τον ίδιο τρόπο, που οι ελληνικές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν το κάλυμμα της Τρόικας, για τις δικές τους πολιτικές. Η σισύφεια ταυτότητα του επιχειρήματος είναι ότι η αρνητική επίδραση στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν, δηλαδή στην ύφεση, ήταν και εξακολουθεί να είναι, τρεις, εάν όχι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από ότι προγραμματίστηκε στα χαρτιά, και το κυριότερο είναι ότι η μείωση του παρανομαστή είναι, στην πραγματικότητα, κατά πολύ μεγαλύτερη από την προσπάθεια μείωσης του ονομαστή, που καταδικάζει τα συγκεκριμένα κλάσματα σε διαρκή αποτυχία των δεδηλωμένων στόχων, που είναι η σταδιακή μείωσης των μεγεθών τους. Και ο σπάταλος Σίσυφος είναι αναγκασμένος να ανεβοκατεβάζει τον βράχο της αφαίμαξης πόρων από την οικονομία, κάθε μέρα, κάθε μήνα και κάθε χρόνο.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr