Η τωρινή αντίδραση στην πρόταση/απειλή του Κάμερον ήταν ένα μεγάλο, ηχηρό χασμουρητό γενικής ανίας από τους ηγέτες του ευρώ, αρχής γενομένης με την Μέρκελ. Αντιθέτως, η πρόταση Παπανδρέου για ένα δημοψήφισμα στην Ελλάδα, το φθινόπωρο του 2011, ξεσήκωσε τεράστια οργή στην ευρωζωνική ηγεσία, έριξε την κυβέρνηση Παπανδρέου, έθεσε την συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ σε αμφισβήτηση, ξεκίνησε μία τεράστια και οξεία συζήτηση στην Γερμανία εάν έπρεπε να διωχθεί η χώρα μας από την Ζώνη, έσπρωξε την κρίση του ευρώ στο ναδίρ της, εκτίναξε τα ομόλογα της Ισπανίας και Ιταλίας σε δυσθεώρητα, και μη βιώσιμα ύψη, και έβαλε το μέλλον του ευρώ σε αμφισβήτηση έως το περασμένο καλοκαίρι.
Υπάρχουν μερικές σημαντικές διαφορές στις δύο προτάσεις Κάμερον και Παπανδρέου. Η Βρετανία είναι από τις τεράστιες οικονομίες της Ευρώπης, και ένεκα τούτου, ένας οικονομικός ακρογωνιαίος λίθος, οικονομικά και πολιτικά, στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Αντιθέτως, η Ελλάδα είναι από τις μικρότερες και πιο ασήμαντες οικονομικά και πολιτικά χώρες της Ευρωζώνης. Η πρόταση του Κάμερον μιλάει για δημοψήφισμα σε πέντε χρόνια, ενώ η πρόταση του Παπανδρέου για ελληνικό δημοψήφισμα ήτανε άμεση. Αλλά, κατά την γνώμη μου, η πιο σημαντική διαφορά ανάμεσα στα δύο προτεινόμενα δημοψηφίσματα είναι ότι η τεράστια και πανίσχυρη Βρετανία είναι απλός μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, ενώ η μικρή και ασήμαντη Ελλάδα είναι μέλος του ευρώ!
Η διαφορά αυτή που είναι τεράστια και άκρως υπαρξιακή για το μέλλον της Ευρώπης, διαφαίνεται και από μία επιφανειακή αντιπαράθεση των βασικών θεσμών. Η Ευρωζώνη δεν διαθέτει κανένα νομικό πλαίσιο για την έξοδο μίας χώρας από το ευρώ, είτε εκούσια είτε ακούσια. Αυτό συμβαίνει διότι από την αρχή υπήρχε η πίστη ότι το κοινό νόμισμα είναι ένας δρόμος χωρίς γυρισμό, και ότι ένεκα τούτου, η έξοδος μίας οποιαδήποτε χώρας ήταν αδιανόητη. Αντιθέτως, για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα υπάρχουν και νομικά πλαίσια για έξοδο χώρας μέλους, αλλά και ιδιαίτερα πλαίσια που επιτρέπουν σε μερικές χώρες σαν την Βρετανία, την Νορβηγία, την Δανία, και άλλες, να έχουν ειδικευμένες δεσμεύσεις με την κοινότητα, που διαφέρουν σε βασικά σημεία από τις κοινές δεσμεύσεις των υπολοίπων κρατών. Δηλαδή, η Ευρωζώνη είναι σχεδιασμένη σαν ένα αδιάσπαστο, ενιαίο οικονομικό, άρα και γεωπολιτικό, κομμάτι ενώ η Ε.Ε. έχει μία ανοικτή, ευέλικτη θεσμική ταυτότητα.
Αυτή η κρίσιμη, θεμελιακή διαφορά Κοινότητας και Ζώνης εξηγεί κατά την γνώμη μου την τεράστια διαφορά στο τρόπο που η ηγεσία της Ευρωζώνης αντιμετώπισε τις δύο προτάσεις για δημοψήφισμα στην Ελλάδα και στην Βρετανία. Όσο τεράστια και σημαντική να είναι η Μεγάλη Βρετανία οικονομικά και γεωπολιτικά, η συμμετοχή της ή όχι στη θεσμικά ευέλικτη Ευρωπαϊκή Κοινότητα δεν προκαλεί το υπαρξιακό κίνδυνο και αλληλένδετο τρόμο που προκαλεί η ενδεχόμενη έξοδος μίας οικονομικά και γεωπολιτικά ασήμαντης χώρας, της Ελλάδας, από την θεσμικά συμπαγή και μη αναστρέψιμη Ευρωζώνη.
Αντιθέτως, μπορεί κανείς να διαγνώσει τον χρόνο και τον τρόπο που η κρίση του ευρώ ηρέμησε σημαντικά το περασμένο καλοκαίρι, και συνεχίζει, έως αυτή την στιγμή, την, ίσως παροδική, ηρεμία της. Δύο ήταν οι παράγοντες που άλλαξαν το περασμένο καλοκαίρι. Ο ένας παράγων ήταν ο αρχηγός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο «σούπερ Μάριο» Ντράγκι, και η απόφαση του να σπρώξει την Κεντρική Τράπεζα σε, τουλάχιστον φαινομενική, πλήρη υποστήριξη των ομολόγων των κρατών της περιφερείας, και ειδικά της Ιταλίας και της Ισπανίας, με την απλή υπόσχεση ότι η Τράπεζα είναι διατεθειμένη «να κάνει ότι χρειάζεται» για την στήριξη και την διάσωση του ευρώ.
Ο δεύτερος παράγων ήταν ο παράγων Ελλάς, η κατά το γλαφυρότερο, ο παράγων GREXIT. Αυτός ο παράγων αντιστράφηκε προς το τέλος του τελευταίου καλοκαιριού, για δύο αλληλένδετους λόγους. Ο πρώτος, και σημαντικότερος λόγος ήταν ότι η Γερμανία κατάλαβε, επί τέλους, αυτό που τις βροντοφώναζε όλη η υφήλιος, με αρχηγό τον Ομπάμα, ότι οποιαδήποτε έξοδος χώρας από το ευρώ θα ήταν καταστροφική και για την Ευρώπη, αλλά και για την υφήλιο. Ο δεύτερος αλληλένδετος λόγος ήταν ότι η Γερμανία βρήκε σύμμαχο στην μνημονιακή πολιτικής της την τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά, που μόλις είχε πάρει ισχνή αλλά καθαρή εντολή από τον ελληνικό λαό να κρατήσει την χώρα στο κοινό νόμισμα. Το ότι τα τρία κυβερνητικά κόμματα είτε είπαν ψέματα προεκλογικά, είτε απλώς αθέτησαν τις προεκλογικές τους υποσχέσεις περί διαπραγμάτευσης, πράγματι μπερδεύει τα πράγματα, άλλα όχι πολύ.
Το κύριο θέμα στον δεύτερο παράγοντα, τον παράγοντα Ελλάς, είναι ότι η γερμανική ηγεσία βρίσκεται σε πλήρη συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση στην υλοποίηση των αυστηρών, και, κατά την γνώμη μου αυτοκαταστροφικών, μέτρων πτώχευσης του ελληνικού λαού. (Τα οποία μέτρα λιτότητας συνοδεύονται από τα διαρθρωτικά μέτρα που είναι απολύτως αναγκαία για την Ελλάδα). Ο ελληνικός λαός, με μία απίστευτη ψυχική και κοινωνική αντοχή, εξακολουθεί να υπομένει τα δεινά, συνεχίζοντας να υποστηρίζει την κυβέρνηση, εάν όχι στην δημοσκοπική πλειοψηφία του, τουλάχιστον στην κοινοβουλευτική. Είναι τραγικό ότι τα διάφορα αντιμνημονιακά κόμματα μισούν το ένα το άλλο, ίσως περισσότερο από ότι μισούν τα τρία κόμματα της κυβέρνησης. Αλλά όσο πιο καταπιεσμένος είναι ένας λαός, τόσο πιο πολύ αλληλοκατασπαράζεται.
Η εξάλειψη του GREXIT από το άμεσο μέλλον ησύχασε την Ευρωζώνη και ησύχασε την χρηματοπιστωτική αγορά. Αυτή η σημαντική θετική επιρροή που είχε η Ελλάδα στην κρίση του ευρώ, φωτογραφίζει ξεκάθαρα πόσο σημαντική είναι η θέση της χώρας μας στην υγεία της ευρωζωνικής οικονομίας, και ένεκα τούτου, πόσο σημαντικό για την Ευρωζώνη πρέπει να είναι η οικονομική και κοινωνική υγεία του ελληνικού λαού. Μέσα στην Ελλάδα τα αποτελέσματα είναι μεικτά. Η πίστη στην ικανότητα της κυβέρνησης Σαμαρά έχει ανεβεί αισθητά, την ίδια στιγμή που η λαϊκή αντίσταση μεγαλώνει και η οικονομική εξαθλίωση χειροτερεύει. Εάν και πόσο ακόμα ο ελληνικός λαός θα συνεχίσει να αντέχει την συνεχιζόμενη κατάρρευση της οικονομίας και της οικονομικής αντοχής του μέσου νοικοκυριού είναι άγνωστο.
Αλλά η αντιπαράθεση των δύο προτάσεων για δημοψήφισμα, πιστοποιεί, κατά την γνώμη μου, τις τεράστιες δυνάμεις που έχει στα χέρια της η ελληνική ηγεσία για να αλλάξει την τύχη και την πορεία της χώρας. Η συμπαγής πραγματικότητα των θεσμών και των οικονομιών των 17 κρατών του κοινού νομίσματος ζωγραφίζει το αληθές των δύο κυριών προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Η μία πρόταση είναι ότι το ελληνικό πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό, και όχι μόνο ελληνικό, και ένεκα τούτου χρήζει πανευρωπαϊκής λύσης. Η άλλη πρόταση είναι ότι η Ευρωζώνη είναι διαπραγματεύσιμη διότι δεν έχει άλλο αδιέξοδο. Η Γερμανία απλώς έχει καταφέρει να πείσει και να εκφοβίσει όλον τον κόσμο, έως τώρα, ότι η πολιτική της δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Τίποτα δεν είναι πιο λάθος από αυτήν την ιδέα. Όπως η κοινότητα είναι άκρως συμπαγής, έτσι και ακραία συμπαγής πρέπει να είναι και η αλληλεγγύη ανάμεσα σε όλα τα κράτη. Διότι η καταστροφή του ενός προδιαθέτει την καταστροφή του συνόλου.
Υ.Γ. Πολλοί αναγνώστες της στήλης αδυνατούν να ακούσουν και να παραδεχτούν την κριτική που κάνω εναντίον της εγκληματικής και άκρως εκμεταλλευτικής πολιτικής που έχει επιβάλει η Γερμανία στην Ευρωζώνη και στην ελληνική κρίση, παραθέτοντας, δικαίως, τα τεράστια αυτοκαταστροφικά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και του ελληνικού κρατισμού. Το ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να ορθοποδήσει εάν δεν εξυγιάνει τον εαυτό της, αυτό είναι αυτονόητο. Αλλά το ότι η χώρα μας είναι ένα προβληματικό και άκρως δυσλειτουργικό κράτος, δεν σημαίνει ότι είναι σωστό η επιτρεπτό για τις μεγάλες και ξένες δυνάμεις, βλέπε Γερμανία, να επιβάλλουν μέτρα που πληγώνουν ολόκληρο το λαό, ούτε να εκμεταλλεύονται οικονομικά και πολιτικά τις αδύνατες και τραγικές εποχές που η Ελλάδα και τα άλλα κράτη της περιφέρειας βιώνουν, όπως η Γερμανία, ξεκάθαρα πράττει.
Η Ελλάδα χρειάζεται από έξω βοήθεια για να διορθωθεί, και λαμβάνει τέτοια βοήθεια. Αλλά μαζί με την πραγματική και την αναγκαία βοήθεια για διαρθρωτικές αλλαγές, υφίσταται και αγρίως απάνθρωπες και εκμεταλλευτικές οικονομικές προσταγές μέσω των μνημονίων. Το τραγικό της υποθέσεως παραμένει ότι η ελληνική πολιτική ηγεσία εξακολουθεί να παραμελεί εγκληματικά τις ισχυρές διαπραγματευτικές θέσεις που η χώρα κατέχει λόγω της θεσμικής και οικονομικής ταυτότητας της Ευρωζώνης, και δια της απραξίας της, η ελληνική ηγεσία δεν σώζει ούτε την ελληνική κοινωνία από αυτήν την ιστορική καταστροφή, αλλά ούτε και σπρώχνει την ευρωζώνη, καταλυτικά, να αλλάξει την γερμανοκρατούμενη καταστροφική πολιτική «διάσωσης» που έχει επιβληθεί από την αρχή της κρίσης.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr