Αυτή η διαφήμιση ευημερίας είχε διπλή μορφή. Αφενός έπρεπε η Ευρώπη να ενωθεί για να αντιμετωπίσει τις ανερχόμενες οικονομίες του πρώην τρίτου κόσμου και τους οικονομικούς γίγαντες σαν την Ιαπωνία, την Κίνα και τις ΗΠΑ, και αφετέρου, οι πολιτικές ηγεσίες των διαφόρων κρατών, υποσχόντουσαν ότι η νομισματική ενοποίηση θα βοηθούσε και θα προωθούσε τις οικονομίες κάθε κράτους της ένωσης.

Η πρώτη δεκαετία του ευρώ φάνηκε να πραγματοποιεί όλα τα όνειρα των κρατών μελών της. Τα μεν κράτη με τις ισχυρές και αναπτυγμένες εξαγωγικές οικονομίες επωφελήθηκαν από την γιγάντωση της καταναλωτικής αγοράς που δημιούργησε το κοινό νόμισμα, με πρωταθλήτρια σε αυτό το αγώνισμα τον γερμανικό κολοσσό. Τα δε κράτη με τις φτωχές και πιο ανίσχυρες οικονομίες είδαν τα βιοτικά τους επίπεδα, επίσης να ανέρχονται  σημαντικά, φτάνοντας σχεδόν τα επίπεδα των πλουσίων κρατών. Έτσι το όνειρο της ευρωπαϊκής ένωσης έδειχνε να γινότανε μία τρανταχτή πραγματικότητα.

Το όνειρο όμως, όπως τραγουδούσε κάποτε ο Κόκοτας, ήτανε «απατηλό», γιατί ήταν βασισμένο σε μία πρωτοφανή, για τα φτωχότερα ευρωπαϊκά κράτη, χρηματοπιστωτική πλημμύρα.  Ένας επιφανής αμερικανός καθηγητής οικονομίας, του οποίου το όνομα μου διαφεύγει, χαρακτήρισε το κατασκεύασμα και την πρώτη δεκαετία της ευημερίας του κοινού νομίσματος σε μία τηλεοπτική εκπομπή του Bloomberg, σαν μία τεράστια πυραμίδα  χρήματος η οποία έμελλε να σκάσει.

Η σημαντική ανύψωση των ΑΕΠ σε όλα τα κράτη του ευρώ οφειλόταν κυρίως σε μία κατά κράτος υπερκατανάλωση των ακριβών, και ποιοτικά πολύ ανταγωνιστικών προϊόντων των εξαγωγικών οικονομιών του βορρά, στην τεράστια νέο-ιδρυμένη καταναλωτική αγορά των 300 εκατομμυρίων κατοίκων της Ευρωζώνης, η οποία όμως υπερκατανάλωση, με την σειρά της βασιζότανε σε μία υπερχρέωση, κυρίως των φτωχότερων κρατών, σε ιδιωτικό αλλά και σε δημόσιο επίπεδο, και η οποία υπερχρέωση, πλαστικά ανέβαζε και το ΑΕΠ αλλά και το βιοτικό επίπεδο στα φτωχά κράτη, αλλά και στα κράτη, φυσικά, με τις ανταγωνιστικές οικονομίες. Και μέσα σε μία δεκαετία τα βιοτικά επίπεδα των φτωχότερων κρατών του ευρώ, είχαν προσεγγίσει τα επίπεδα της Γερμανίας, Ολλανδίας και Γαλλίας. Αυτή η πλαστική ευημερία φαινότανε να έκανε πραγματικό το όνειρο που οι λαοί είχαν πιστέψει όταν οι κυβερνήσεις τους υπέγραφαν τις συνθήκες της νομισματικής ένωσης.

Αλλά, κάτω από αυτήν την φαινομενική ευημερία, υπέθαλπε η χρηματοπιστωτική φούσκα, που πρωτόσκασε στα στεγαστικά δάνεια της Ιρλανδίας και της Ισπανίας, (στην Ολλανδία θα σκάσει το επόμενο στεγαστικό δάνειο, εάν παραμείνει σε ύφεση η οικονομία της), και φυσικά έσκασε και στον δημόσιο ελληνικό χώρο.

Ο παθολογικός «γάμος» των κρατών του ευρώ είχε ως εξής. Τα κράτη με τις ισχυρές οικονομίες παρήγαν τα καταναλωτικά τους προϊόντα και τα πουλούσαν στον νότο, και τα κέρδη τα αποταμιεύανε, αντί να τα καταναλώνουν αγοράζοντας τα δικά τους προϊόντα, και μετά αυτά τα αποταμιευμένα κέρδη τροφοδοτούσαν τις φτηνές χρηματοπιστωτικές επενδύσεις που βασικά μετέφεραν λεφτά, σε μορφή δανείων, από τον βορρά στον νότο, έτσι ώστε οι λαοί του νότου να μπορούν να δανείζονται για να συνεχίζουν να καταναλώνουν τα προϊόντα του βορρά. Το τέλειο όνειρο, και η τέλεια πυραμίδα, που έκτισε την εντυπωσιακή ευημερία της Ευρωζώνης, την πρώτη δεκαετία, πάνω σε μία τεράστια χρηματοπιστωτική φούσκα.

Έτσι βλέπουμε τα εξής καταστροφικά ποσά, από την δεκαετία της «ευημερίας» και την καταστροφή των δύο τελευταίων ετών. Λόγω των τεράστιων ανισοτήτων στους κρατικούς ισολογισμούς τρεχουσών πληρωμών, περί τα 700 δις ευρώ, μετακόμισαν μέσα σε δέκα χρόνια από τα 16 άλλα κράτη του ευρώ στην οικονομία της Γερμανίας. Από την άλλη μεριά, και λόγω των διασωστικών δανείων για τα οποία έχει εγγυηθεί η Γερμανία, η χώρα της Μέρκελ βρίσκεται συνολικά εκτεθειμένη στο ποσό των 2 τρις ευρώ, μεταξύ των δανείων που της οφείλουν τα άλλα κράτη του ευρώ, και των δανειακών εγγυήσεων που έχει παραχωρήσει η χώρα για την υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Αυτήν την τεράστια φούσκα προσπαθεί να ξεφουσκώσει η Μέρκελ, αλλά η στρατηγική που εφαρμόζει, εστιάζοντας αποκλειστικά στην πτώχευση των πρώην φτωχών κρατών του ευρώ, κινδυνεύει να διαλύσει τις οικονομίες των υπερχρεωμένων κρατών και να τα κάνει πιο οικονομικά ανίσχυρα να συντηρήσουν, πόσο μάλλον να αποπληρώσουν τις μακροχρόνιες και τεράστιες δανειακές τους οφειλές. Αυτή η συγκυρία κινδυνεύει να διαλύσει το ευρώ, και εάν αυτό γίνει, τότε η Γερμανία, και θα φάει το φέσι της ιστορίας της, και θα χάσει όλα τα  οικονομικά και γεωπολιτικά προνόμια που της παρέχει το ευρώ.

Αλλά ας γυρίσουμε στον βασικό παραλογισμό της Ευρωζώνης, (παρόλο που η στρατηγική της Μέρκελ, όπως μόλις αναφέραμε, είναι κατεξοχήν παράλογη και αυτή). Το ευρώ έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα, και στο οικονομικό και στο πολιτικό επίπεδο, από αυτά για τα οποία είχε συγκροτηθεί. Στον οικονομικό τομέα, λόγω της σκληρής νομισματικής πολιτικής που επέβαλε η Γερμανία, το ευρώ υπερτιμήθηκε σημαντικά, μέχρι και διπλασιασμού της αξίας του, (κυμάνθηκε από την σχετικά αρχική χαμηλή τιμή των 0.85 του δολαρίου, στα 1.60 δολάρια μόλις πριν από την κρίση). χειροτερεύοντας την ανταγωνιστικότητα των περισσότερων κρατών του ευρώ προς την παγκόσμια αγορά, εκτός φυσικά των ήδη ισχυρών εξαγωγικών οικονομιών, βλέπε Γερμανία. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους η Γερμανία συνέχισε να επιμείνει στην σκληρή νομισματική πολιτική, που υπερτιμούσε το ευρώ. Αφού τα γερμανικά  εξαγωγικά προϊόντα εξακολουθούσαν να είναι περιζήτητα ανά την υφήλιο, γιατί να νοιαστεί για την υψηλή τιμή του κοινού νομίσματος; 

Να σημειωθεί εδώ, ότι οι οικονομικοί κολοσσοί που είναι οι κύριοι ανταγωνιστές της Ευρωζώνης (και της Γερμανίας), στο παγκόσμιο χώρο, η Κίνα και η Αμερική, συντηρούν και οι δύο τους, τρομερά επιθετικές νομισματικές πολιτικές για τα νομίσματά τους, υποτιμώντας τα, συνεχώς, για να υποστηρίζουν την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών των οικονομιών. Η μεν Αμερική, έχοντας το επικρατέστερο νόμισμα, το υποτιμά συστηματικά, η δε Κίνα, για να μη μένει πίσω, έχει αγκιστρώσει το νόμισμα της στο δολάριο, για να συνεχίζει να πλημμυρίζει την Αμερική με τα φτηνότατα, (εν συγκρίσει με τον ευρωζωνικό τιμάριθμο…),  καταναλωτικά της προϊόντα.

Στον οικονομικό τομέα εντός του ευρώ, το παρόμοιο ανάποδο αποτέλεσμα πραγματοποιήθηκε. Τα κράτη με τις λιγότερο ανταγωνιστικές οικονομίες δεν κατόρθωσαν να επιβιώσουν μέσα στο ευρώ, ενάντια στα κράτη με τις ήδη ισχυρές και ανταγωνιστικές οικονομίες. Αυτό το αποτέλεσμα βγήκε, όπως φαίνεται για δύο κύριους λόγους.

Η πρωταρχική αιτία, κατά την γνώμη μου, και όχι μόνο, ήταν ότι η εξίσωση δεν έβγαινε, δηλαδή, ότι οι ανισότητες ανάμεσα στα κράτη ήταν τόσο μεγάλες ώστε μία ταχεία ισορρόπηση αυτών των ανισοτήτων δεν ήταν ρεαλιστική. Η αναπτυξιακή βοήθεια που εδόθη και συνεχίζεται να δίνεται δεν συναγωνίζεται το μέγεθος της οικονομικής καταστροφής που άρχισε το έργο της από την πρώτη μέρα του κοινού νομίσματος πλημμυρίζοντας τις αγορές των φτωχών κρατών με τα καταναλωτικά προϊόντα των ισχυρών οικονομιών.

Η δεύτερη αιτία ήταν ότι και τα φτωχά κράτη αντέδρασαν με τον πιο αναποτελεσματικό τρόπο. Αντιμέτωπα με τα λαχταριστά και πανάκριβα προϊόντα του βορρά, και έχοντας αποκλείσει από τις αγορές τους, λόγω ευρωζώνης, τα φτηνά καταναλωτικά προϊόντα του τρίτου κόσμου, βλέπε Κίνα, κατέφυγαν στην υπερχρέωση, και στην ραγδαία υπερτίμηση των μισθών και των συντάξεων, για να μπορέσουν να επιζήσουν καταναλωτικά, και για να μπορέσουν να γευθούν, όσο γίνεται ταχύτερα, το όνειρο που οι πολιτικές τους ηγεσίες, εγκληματικά, τους είχαν υποσχεθεί αβρόχις ποσίν.

Ο βασικός παραλογισμός συνίσταται στο ότι το ευρώ πουλήθηκε σαν η οικονομική λύση στο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης έναντι της υπόλοιπης υφηλίου, και σαν η ελπίδα για όλα τα κράτη του ευρώ, για ανάπτυξη. Στη πράξη, όμως, η Ευρωζώνη επέφερε τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα.

Αυτά τα δραματικά οικονομικά αποτελέσματα τα διαπιστώνει κανείς με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, καθημερινά σε οποιαδήποτε σούπερ μάρκετ της Αθήνας. Στον χώρο των φρούτων και των λαχανικών, τα ελληνικά προϊόντα συναγωνίζονται, με αρνητικό αποτέλεσμα, με φρέσκα προϊόντα από τις αναπτυσσόμενες χώρες, (φρέσκα λεμόνια από την Λατινική Αμερική), των οποίων οι τιμές είναι καλύτερες από τις ελληνικές, λόγω της σκληρής αξίας του ευρώ, αλλά τα ελληνικά προϊόντα εκτοπίζονται και από τα προϊόντα του σκληρού πυρήνα της ευρωζώνης, λόγω της ανωτερότητας σε τεχνολογία και σε marketing, (φρέσκεις πιπεριές από την Ολλανδία).

Το αποτέλεσμα αυτών των συστημικών προβλημάτων, σε συνδυασμό με την εγκληματική στρατηγική των ελλήνων, ιδιωτών αγροτών, αλλά και κυβερνήσεων, είναι να έχει κατεβεί η παραγωγή στην Ελλάδα, από τα 20% περίπου του ΑΕΠ στα 2%!

Στο πολιτικό και στο κοινωνικό επίπεδο, φυσικά, οι αρνητικές επιπτώσεις είναι πασιφανείς. Ο οικονομικός πόλεμος που έχει ξεσπάσει μέσα στην Ευρωζώνη, μεταξύ δανειστών και οφειλετών έχει ανοίξει πανάρχαιες πληγές αντιπάθειας και δυσπιστίας ανάμεσα στους λαούς αλλά και στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης. Οι Ευρωπαίοι, τουλάχιστον εντός του ευρώ, φαίνονται να έχουν ριχτεί πάλι δυναμικά στο ιστορικά αγαπημένο τους σπορ των οικονομικών και γεωπολιτικών ανταγωνισμών, αυτή την φορά με όπλα μόνο την οικονομία και την πολιτική. Αλλά τα αρνητικά αποτελέσματα αυτού του ενδο-ευρωζωνικού μεταμοντέρνου πολέμου, γίνονται όλο και πιο φανερά στους εκάστοτε λαούς, οι οποίοι υποφέρουν, όλο και περισσότερο, με όλο και λιγότερες ελπίδες να φαίνονται στον ορίζοντα.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr