Αλλά η πραγματική τραγωδία, όσον αφορά την ιστορία της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης, είναι ότι κανένας αληθοφανής διάλογος δεν επιτρέπεται στον δημόσιο χώρο, που να δίνει την ευκαιρία στους λαούς, σαν άτομα αλλά και σαν σύνολα, στους έλληνες και στους άλλους ευρωπαίους, να εξετάζουν τα προβλήματα δημοσίως, να ερευνούν τις αιτίες τους πλήρως, να επισημαίνουν πιθανές αιτίες και πιθανές ανάγκες για διόρθωση, να παραθέτουν εναλλακτικές λύσεις για το κάθε πρόβλημα, και να είναι σε θέση, σαν πολίτες, και σαν ψηφοφόροι, να αποφασίζουν για την τύχη της πατρίδας τους, αλλά και της μεγαλύτερης Ευρώπης.

Αυτή η παντελής έλλειψη πραγματικού, ανοικτού, δημοσίου διαλόγου υφίσταται, διότι δημόσιος διάλογος δεν επιτρέπεται από τις ηγεσίες των ευρωπαϊκών κοινοβουλευτικών «δημοκρατιών», και δεν υπάρχει διότι η «δημοκρατία», αυτή καθεαυτή, δεν υφίσταται, στην πραγματικότητα, πουθενά στην υφήλιο, στο σημείο και στο επίπεδο που αφήνει να εννοηθεί η λέξη, εσφαλμένα, και κατά την γνώμη του γράφοντος, εσκεμμένα.

Ίσως το μεγαλύτερο έγκλημα που διεπράχθη στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού, είναι η μυθοποίηση του πολιτικού συστήματος της αρχαίας Αθήνας, σε ένα όρο, που υποδηλώνει την λαϊκή εξουσία, την εξουσία του δήμου, σε όλες τις πολιτικές αποφάσεις που αφορούν τον λαό. Αλλά ένα παρόμοιο καθεστώς δεν υπήρξε ποτέ στην αρχαία Αθήνα, διότι ο «δήμος» αποτελούσε την μειοψηφική ελίτ ανάμεσα στους πολυάριθμους ανθρώπους που ζούσαν στην πόλη.

Μπορεί, μεν, ο αρχαίος αθηναϊκός δήμος να υπήρξε μία τεράστια πρόοδος, από την θεοκρατική εξουσία του εκάστοτε βασιλιά η φαραώ, αλλά το πολιτικό σύστημα στις ανθρώπινες κοινωνίες, έχει παραμείνει σε αυτό το μοντέλο, και δεν έχει μπορέσει να προχωρήσει σε ένα πραγματικά δημοκρατικό πολιτικό σύστημα. Μοναδική, ίσως, προσέγγιση να αποτελεί η ελβετική ομοσπονδία, και όλοι ξέρουμε ότι εκείνη η χώρα έχει αρνηθεί να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε παγκόσμια πολιτική οργάνωση...

Και διαχρονικά, από την στιγμή που η εμπορική και χρηματοπιστωτική ηγεσία των ιταλικών πόλεων, της Βενετίας, και άλλων, εισήγαγε, στην αρχή της Αναγέννησης, την έννοια της δημοκρατίας στο πολιτικό λεξιλόγιο, επικαλούμενες το αρχαίο ελληνικό πρότυπο, στην πραγματικότητα η λεγόμενη δημοκρατία εξακολούθησε να παραμένει ένα καθεστώς όπου η ηγετική ελίτ, με όποια μορφή και να είχε, ελάμβανε την εξουσιοδότηση από τον λαό, για να αποφασίζει την τύχη του, με τον ένα τρόπο ή τον άλλο, λιγότερο η περισσότερο θεμιτούς.

Και ο δημόσιος, ανοικτός, αληθής διάλογος παραμένει στην πολιτική ιστορία, το κύριο μέτρο με τον οποίο μπορεί να μετρηθεί πόσο θεμιτή είναι η εξουσιοδότηση που έχει λάβει η εκάστοτε πολιτική εξουσία από τον λαό της.
Και εάν δούμε τα φημισμένα ιστορικά παραδείγματα της Γαλλικής και της Αμερικανικής επανάστασης, θα θυμηθούμε ότι το πρότυπο του Γαλλικού επιχειρήματος, μεταφράστηκε άμεσα στην αυτοκρατορία του Ναπολέοντα, ενώ το σύνταγμα της νεόφυτης Αμερικανικής κυβέρνησης έδινε το δικαίωμα της ψήφου μόνο στους γαιοκτήμονες, κατά αυστηρά αντιγραφή του αρχαίου αθηναϊκού μοντέλου.

Χρησιμοποιώντας αυτό το μέτρο και σταθμό, του πραγματικού, ανοικτού, λεπτομερή και εκτεταμένου δημοσίου διάλογου στην υπηρεσία μίας δημοκρατικά ψηφισμένης λαϊκής εντολής προς την εκάστοτε πολιτική ηγεσία, βλέπει κανείς, με μεγάλη λύπη, απογοήτευση και ανησυχία, ότι η Ευρωζώνη, ήταν και παραμένει, ένα πολύ ελλιπές δημοκρατικό πολιτικό σύστημα. Οι ίδιες οι συνθήκες της Ευρωζώνης δεν περιέχουν κανένα θεσμό, που να επιτρέπει την έξοδό από το κοινό νόμισμα, είτε εκουσίως, είτε ακουσίως. Μπορεί κανείς να το παρομοιάσει, μακάβρια, με τον θάνατο.

Άπαξ και περάσεις το κατώφλι, δεν υπάρχει κανένας γυρισμός. Δεν είμαι φιλόλογος, αλλά ποιος ποιητής χρησιμοποίησε αυτή την περιγραφή για τον Κάτω Κόσμο;
Οι εθνικές εκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα αποτελούν εμπειρίες και επιχειρήματα προς αποφυγή, για κάθε απόφαση που αφορά την τύχη της Ευρώπης η της Ευρωζώνης. Ο κ. Σόιμπλε, την περασμένη εβδομάδα, ανατάραξε τα ελληνικά και ευρωπαϊκά νερά, όταν προσπάθησε να κάνει ένα βήμα παραπέρα στην πεπατημένη ευρωπαϊκή οδό, όπου η νωπή λαϊκή εντολή είναι ένα θέμα προς αποφυγήν.

Είμαστε όλοι στην Ευρώπη, τόσο συνηθισμένοι, και εξοικειωμένοι, με αυτό το ευρωπαϊκό αντιδημοκρατικό καθεστώς, που η πρόταση του Γεώργιου Παπανδρέου για δημοψήφισμα προκάλεσε πανευρωπαϊκό σεισμό. Και ήταν μεν, το πολιτικό ανεγκέφαλο της επιλογής του πρώην πρωθυπουργού μας, που προκάλεσε τις μεγαλύτερες δονήσεις, αλλά και ο κλονισμός είχε επίσης πολύ να κάνει με το πόσο ταμπού έχει γίνει η επιλογή του δημοψηφίσματος σε κάθε τι που έχει να κάνει με την Ευρώπη.

Όλες αυτές οι σκέψεις ξαναπαρουσιάστηκαν στο κεφάλι μου, αφού παρακολούθησα, στο διαδίκτυο, την συζήτηση που διεξήχθη την Τρίτη το βράδυ, οργανωμένη από το Intelligence Square Greece, στο Ίδρυμα Μείζονος Πολιτισμού, γύρω από την επιλογή για την χώρα μας, να χρεοκοπήσει και να επιστρέψει στην δραχμή. Λίγες παρατηρήσεις θέλω να κάνω για την ωφελιμότητα αυτού του επιχειρήματος.

1). Αυτό το ερώτημα έπρεπε να είχε αρχίσει να προβάλλεται δημοσίως, από την αρχή της κρίσης, και όχι όταν η χώρα μας είναι έτοιμη να υπογράψει μία συμφωνία που θα την δεσμεύσει για πάντα στην Ευρωζώνη, όσο καταστροφική μπορεί και να είναι αυτή η συμμετοχή.

2). Τι επίπεδο διαλόγου μπορείς να επιτύχεις, στον δημόσιο χώρο, όταν παρέχεις μόνο 5 λεπτά της ώρας, σε οικονομολόγους του επιπέδου του κ. Ρουμπινί, να εξηγήσουν στον ελληνικό λαό, γιατί συμφέρει στην Ελλάδα να γυρίσει στην δραχμή;

3). Γιατί δεν ήταν υποχρέωση της κυβέρνησης Παπανδρέου, αλλά και του Παπαδήμου, να οργανώσουν παρόμοιες δημόσιες εμπειρίες, αλλά και πιο αποτελεσματικά τεκμηριωμένες, από την αρχή της κρίσης, και καθ' όλη την διάρκειά της;

4) Πιο είναι το καθήκον και ο ρόλος της τέταρτης εξουσίας, συμπεριλαμβανομένου και του παρόντος δημοσιογράφου, στον σκοταδισμό που επικρατεί γύρω από όλα αυτά τα υπαρξιακά θέματα της Ελλάδας και της Ευρώπης;