Ως επί το πλείστον, ο προβληματισμός κινείται γύρω από τη στερεοτυπική διαπίστωση ότι «η κρίση γεννά ευκαιρίες». Μια ορθόδοξη προσέγγιση του ζητήματος θα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι, οι οργανισμοί  -ή,  για να είμαστε πιο ακριβείς, τα brands-  ακόμα και σ΄ αυτή τη φάση της πρωτοφανούς πίεσης, δεν πρέπει να σταματήσουν να επικοινωνούν, αποβλέποντας αφ’ ενός στην προστασία του «μεριδίου φωνής» τους, επενδύονας αφ΄ ετέρου στην «επόμενη μέρα», Αυτή η μέρα αργά ή γρήγορα θα έρθει και τότε, όσοι δεν εξαφανίστηκαν από το επικοινωνιακό τοπίο, δεν θα  υποστούν τις βαριές συνέπειες μιας μακράς επικοινωνιακής απουσίας , διαθέτοντας προφανές πλεονέκτημα.

Φοβάμαι πως αυτή η προσέγγιση, καίτοι πολιτικώς ορθή και φαινομενικώς αισιόδοξη, είναι απλοϊκή.  Όσοι από τους επιχειρηματίες και τους managers παραμένουν ψύχραιμοι και σκέφτονται το αύριο, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το επικοινωνιακό «παιχνίδι» άλλαξε άπαξ δια παντός. Η παρουσία με όρους του  -πρόσφατου, έστω- παρελθόντος, δεν αρκεί για να διασφαλίσει τα όποια κεκτημένα, ακόμα κι αν αυτά προέκυψαν από πολυετείς και κατά τεκμήριο επιτυχημένες δραστηριότητες.

Η κρίση συμπίπτει με εκ βάθρων αλλαγές του επικοινωνιακού κώδικα. Στον online κόσμο αυτή τη στιγμή εξελίσσεται ένας πολυδαίδαλος δημόσιος διάλογος, ο οποίος εμπλέκει όλα τα brands – εταιρικά, προϊοντικά, πολιτικά, πολιτιστικά, προσωπικά. Δεν είναι τυχαίο ότι  μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα η agenda των φορέων της επικοινωνίας μετατοπίστηκε σχεδόν βίαια προς την κατεύθυνση των social media και των social networks. Στη χώρα μας, όπως συνήθως συμβαίνει, αυτή η μετατόπιση έγινε άγαρμπα, κυρίως σε επίπεδο ρητορικής, με την αγωνία να προλάβουμε να τοποθετηθούμε σ’ ένα πεδίο που φαίνεται πολλά υποσχόμενο, χωρίς το απαραίτητο υπόβαθρο γνώσης και πείρας. Αίφνης και η «κουτσή Μαρία» εμφανίζεται «φειζμπουκική», «μπλογκάρουσα», «τουιτερίζουσα».

Η ουσία βέβαια είναι ότι τα brands και οι διαχειριστές τους οφείλουν να συμμετάσχουν ενεργά και συνειδητά στον online διάλογο – και όχι να συρθούν σε αυτόν. Για να το κάνουν αποτελεσματικά, θα πρέπει να ξεχάσουν τις πεπατημένες και τις βολικές πρακτικές που εξελίχθηκαν και παγιώθηκαν κατά τη διάρκεια των προηγουμένων δεκαετιών. Πάνω  απ΄ όλα, όλοι πρέπει να είναι διατεθειμένοι να «τσαλακωθούν» σ’ αυτή τη διαδικασία. Να απεμπολήσουν  τον απόλυτο έλεγχο του επικοινωνιακού μηνύματος στον οποίο μάς έχει συνηθίσει η προαιώνια μανιέρα του τηλεοπτικού σποτ, της έντυπης καταχώρισης, του κλασικού δελτίου τύπου – αλλά και του κατευθυνόμενου παραπολιτικού σχολίου, που τείνει να εξελιχθεί σε εθνική ψύχωση.

Ο διάλογος μπορεί να διεξάγεται online, αλλά διαμορφώνεται από κανονικούς ανθρώπους και όχι από avatars. Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να είναι γνώστες ή άσχετοι, αυθόρμητοι ή συμπλεγματικοί, σοβαροί ή επιπόλαιοι – είναι όμως άνθρωποι  που χρησιμοποιούν προϊόντα και υπηρεσίες, διαβάζουν και βλέπουν ταινίες, ταξιδεύουν, ψηφίζουν και ενίοτε αποφασίζουν να συζητήσουν για όλα αυτά στο Internet.

Εξίσου σημαντικό είναι ότι, οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι, όπως φαίνεται από ένα πλήθος σοβαρών ερευνών, αμφισβητούν έντονα την αξιοπιστία όλων των παραδοσιακών θεσμών: από τη Βουλή και τους Πολιτικούς  μέχρι τα «παραδοσιακά» ΜΜΕ και τους Δημοσιογράφους κι από τους Γιατρούς και τους Καθηγητές Πανεπιστημίου μέχρι τα celebrities.

Βρισκόμαστε λοιπόν σ΄ένα κομβικό σημείο: Πρωτοφανώς δυσμενής οικονομική συγκυρία, εντελώς καινούργιοι επικοινωνιακοί κώδικες, καταβαράθρωση της αξιοπιστίας των παραδοσιακών θεσμών. Σ’ αυτό το τρικυμιώδες σκηνικό, πρώτα απ΄ ολα τα μεγάλα «εθνικά» brands – ο ΟΤΕ, η Εθνική Τράπεζα, η Vivartia κ.ο.κ.- δεν αρκεί να παραμείνουν επικοινωνιακά ενεργά, βγάζοντας πού και πού στον αέρα διαφημιστικές καμπάνιες και ανεβάζοντας σελίδες στο facebook με τη λογική που θα δημοσίευαν μια καταχώριση στο Βήμα της Κυριακής. Είναι τώρα η ώρα να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν ένα νέο «επικοινωνιακό συμβόλαιο» με το κοινό τους, με έμφαση στις νεώτερες ηλικίες, με τις οποίες φαίνεται να τα χωρίζει μεγάλο χάσμα, ασχέτως με το τί αρέσκονται να πιστεύουν.

Θα το κάνουν; Αν ναι, τότε η κρίση πραγματικά θα αποδειχθεί μοναδική ευκαιρία.

*Ο Δημήτρης Ρούλιας είναι Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων OUT OF THE BOX

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr