Εκτός ίσως αν εννοεί κανείς ότι σε κάποια συγκεκριμένη περίπτωση (άλλης χώρας, μάλλον ιδεατής) το κράτος έφτασε να καλύπτει υπερεπαρκώς όλους τους τομείς ευθύνης του και επεκτάθηκε σε άλλους που δεν του αρμόζουν. Στην Ελλάδα, όμως, και αν κάπου ισχύει το τελευταίο, είναι πάντως βέβαιο ότι δεν ισχύει το πρώτο: μπορεί το κράτος να πρέπει να αποσυρθεί από κάποιες δραστηριότητες, αυτό όμως δεν σημαίνει καθόλου ότι δεν πρέπει να διαθέσει επιπλέον πόρους σε πολλές άλλες.

Γιατί δεν χρειάζεται λιγότερο κράτος; Επειδή σε πλήθος τομέων, από τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια υγεία τροφίμων μέχρι τη μετανάστευση, τα προβλήματα «τάξης και ασφάλειας» και την ανισοδιανομή εισοδήματος, η αναζήτηση ισορροπίας δείχνει την αναγκαιότητα περισσότερου κράτους - όχι φυσικά με την έννοια των πελατειακών προσλήψεων και του κομματισμού, αλλά με εκείνην της ευρύτερης κρατικής λειτουργίας. Ας μην ξεχνιόμαστε, άλλωστε. Σε διεθνές επίπεδο, με την κατάρρευση της Lehman και τη σφοδρή κρίση που έφερε στο φως πόσες ομορφιές (μην ξεχνάμε τον γίγαντα Λευτέρη Πανταζή) είχε κάνει ο ιδιωτικός τομέας, έγινε συνειδητό πόσο αναγκαία ήταν η κρατική σταθεροποιητική παρέμβαση και πόσο επικίνδυνη η ανεξέλεγκτη δράση των ιδιωτών τραπεζιτών και των διάφορων οίκων αξιολόγησης που τους αποθέωναν. Όταν πλήθος τραπεζών λειτουργεί σήμερα χάρη στην κρατική στήριξη, είναι τουλάχιστον ανακόλουθο να ακούμε ότι χρειάζεται λιγότερο κράτος και περισσότερη ελευθερία σαν αυτήν που θα τίναζε στον αέρα τη διεθνή οικονομία, αν δεν παρενέβαιναν τα κράτη.

Το ελληνικό πρόβλημα, θα πείτε, δεν είναι αυτό - και δεν μας λέει αυτό η τρόικα. Μας υποδεικνύει ότι είμαστε σπάταλοι και χρεωκοπημένοι, ότι πρέπει να ζούμε με λιγότερα και ότι γι' αυτό πρέπει να καταργηθούν οι περιττοί και ζημιογόνοι δημόσιοι οργανισμοί. Σύμφωνοι, όμως το μήνυμα και οι εντολές της τρόικας υπερακοντίζουν το σκέλος της σπατάλης και διακονούν την ευρύτερη αρχή του λιγότερου κράτους, πράγμα που συμβαίνει και στην υπόλοιπη, δημοσιονομικά υγιέστερη Ευρώπη. Και σ' αυτό το μήνυμα τίποτε δεν συνηγορεί, τίποτε δεν το στηρίζει, εκτός αν είμαστε διατεθειμένοι να ξεχάσουμε την κρίση του 2008 και να προσυπογράψουμε ένα πρότυπο συνεχούς αναδιανομής υπέρ των πλουσιοτέρων - και δη εκείνων που ζουν στις ευρωπαϊκές χώρες αλλά επενδύουν τα κεφάλαιά τους αλλού.

Μπορεί με άλλα λόγια να εισακούει κανείς τον Τόμσεν όταν λέει πως ό,τι σπάταλο πρέπει να καταργηθεί, όχι όμως όταν η λογική των συμβουλών του οδηγεί σε γενική κρατική υποχώρηση και περισσότερο νεοφιλελευθερισμό - από αυτόν που θα τίναζε στον αέρα τη διεθνή οικονομία αν δεν υπήρχαν τα κράτη ναυαγοσώστες..