Το παιχνίδι αυτό είναι το παιχνίδι της απληστίας. Μοναδικός στόχος η αύξηση των κερδών με κάθε τρόπο. Η φιλοσοφία με την οποία γαλουχήθηκαν όλα τα στελέχη των επενδυτικών τραπεζών, των χρηματιστηριακών εταιρειών, των εταιρειών επενδύσεων, των διαχειριστών κεφαλαίων, των δικηγόρων τους αλλά και πλήθους άλλων επιχειρήσεων είναι αυτή που συμπύκνωσε ο Γκόρντον Γκέκο, ο ήρωας της ταινίας «Wall Street» του Ολιβερ Στόουν (παίχτηκε το 1987), στη φράση «greed is good», δηλαδή «η απληστία είναι καλή».
Και πράγματι ήταν, ως σήμερα που φάνηκε το κακό της πρόσωπο. Η απληστία οδήγησε στην τρελή άνοδο των χρηματιστηρίων, στο να πάρουν δάνεια από τις τράπεζες για να αγοράσουν σπίτι ακόμη και αυτοί που δεν μπορούσαν να το πληρώσουν, στο να αποκτήσουμε όλοι αυτοκίνητα, τηλεοράσεις, κινητά, με λίγα λόγια στην ευημερία των τελευταίων δεκαετιών και στην ευτυχία του καταναλωτή.
Φαινομενικά όλα αλλάζουν σήμερα στην παγκόσμια οικονομία. Επανέρχεται ο κρατικός παρεμβατισμός για να σωθούν οι άπληστες αγορές, αυξάνονται οι έλεγχοι, ενισχύονται οι εσωτερικοί κανονισμοί, επαναξιολογείται ο βαθμός του ρίσκου που αναλαμβάνουν οι διαχειριστές των κεφαλαίων, συζητιούνται ξανά τα μεγάλα μπόνους που έπαιρναν τα στελέχη, οι επενδυτικές τράπεζες δεν υπάρχουν πια, τα σύνθετα και επικίνδυνα παράγωγα χρηματιστηριακά προϊόντα χάνουν την αίγλη τους και μένουν στα αζήτητα. Ολοι θυμηθήκαμε τον Κέινς (που ήταν Αγγλος και όχι Αμερικανός - όπως σωστά με διόρθωσαν ορισμένοι αναγνώστες αφού στο σχόλιο της προηγούμενης Κυριακής είχα γράψει λάθος) και ευρισκόμενοι ασφαλώς εκτός των ειδικών συνθηκών που ζουν και λειτουργούν οι οπαδοί της λογικής του Γκέκο, ελπίζουμε ότι οι κυβερνήσεις θα αρχίσουν να παίζουν ξανά αναδιανεμητικό ρόλο φροντίζοντας περισσότερο για την ευημερία των πολιτών απ' ό,τι για την αύξηση των κερδών των επιχειρήσεων. Για πόσο καιρό όμως;
Ασφαλώς δεν θα δούμε το τέλος των αγορών και δεν θέλουμε και να το δούμε. Θα δούμε όμως άλλα πράγματα, όπως τον περιορισμό του «αέρα» στις αγορές και κατά συνέπεια τον περιορισμό της «φούσκας». Η μείωση του αέρα θα φέρει και μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, των συναλλαγών, των κερδών, των αμοιβών. Ενδεχομένως αν το κακό συνεχιστεί και αν τα μέτρα που λαμβάνονται παγκοσμίως δεν είναι επαρκή θα δούμε μια μεγάλη ύφεση στις οικονομίες που θα μεταφραστεί σε οικονομικό στρίμωγμα για όλους, ανεργία, κλείσιμο επιχειρήσεων και σοβαρά κοινωνικά προβλήματα σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες. Σε κάθε περίπτωση πάντως, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, είτε με την κρατική υποστήριξη είτε με την ενίσχυση των κεφαλαίων από ιδιώτες, σε ορίζοντα λίγων ετών θα βρεθεί ξανά κάποια ισορροπία και το παιχνίδι θα αρχίσει ξανά. Τα δεκάδες χιλιάδες στελέχη που συμμετείχαν σε αυτό το παιχνίδι ήδη αναζητούν τους νέους κανόνες. Ανθρωποι πανέξυπνοι, ικανοί, ισχυροί και έμπειροι, δεν θα αργήσουν να τους βρουν. Και θα είναι το ίδιο παιχνίδι: το παιχνίδι της απληστίας, με άλλους κανόνες αλλά με τον ίδιο στόχο. Την αύξηση των κερδών και του πλούτου με κάθε τρόπο.
Γρηγόρης Νικολόπουλος
[email protected]
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr