Πέρα από το γεγονός ότι ένα μέρος του αμερικάνικου πολιτισμού, εκείνο που έχει σχέση με την κατανάλωση,απλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο. Όπως επίσης είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι οι ΗΠΑ ως υπερδύναμη και με τη βοήθεια της αγγλικής γλώσσας, που είναι η κατ΄ εξοχήν διεθνή γλώσσα, ελέγχουν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό την πληροφόρηση και άρα την προπαγάνδα, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Δυστυχώς, οι ΗΠΑ των τελευταίων 30 ετών, από την εποχή του Ρόναλντ Ρήγκαν επιδρούν πολύ περισσότερο αρνητικά, παρά θετικά σε ολόκληρο τον κόσμο, με αποκορύφωμα βέβαια την από κάθε άποψη απερίγραπτη οκταετία του προέδρου Τζώρτζ Μπους, του δευτέρου. Θα μπορούσαμε μάλιστα να προσθέσουμε ότι η μονοκρατορία των Ηνωμένων Πολιτειών από το 1990 και μετά χειροτέρεψε ακόμη περισσότερο τα πράγματα. Την άποψη αυτή συμπληρώνει ο σχηματισμός ενός αγγλοσαξονικού άξονα στον οποίον μετέχουν η Μεγάλη Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, που γενικά πλαισιώνει τις ΗΠΑ σε κάθε προσπάθεια επιβολής τηςβούλησης και εν τέλει, της κυριαρχίας τους. Αρκεί να θυμήσουμε ότι το «ECHELOΝ», το ηλεκτρονικό σύστημα της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA) που μπορεί να «συλλάβει» και νααναλύσει σχεδόν όλα τα τηλεφωνήματα, φαξ, e-mails, και τέλεξ σε όλο τον κόσμο, λειτουργεί με την σύμπραξη των χωρών αυτών.
Θα χρειαζόμασταν ολόκληρες σελίδες για να αναφέρουμε τους πολέμους και τις εντάσεις που προκάλεσαν οι ΗΠΑ την τελευταία 30ετία, ξεκινώντας από τις επεμβάσεις στην Γρενάδα και τον Παναμά και φτάνοντας στη διάλυση των Βαλκανίων και τον πόλεμο του Ιράκ, δίχως όμως να ξεχνάμε και τις εντάσεις που υπέθαλψαν με τελευταία την κρίση στον Καύκασο. Ωστόσο, εξίσου σημαντική είναι και η άνθηση του νεοφιλελευθερισμού στα 30 αυτά χρόνια, δηλαδή η πλήρης κυριαρχία της αγοράς και του χρηματοπιστωτικού τζόγου με παράλληλη εξασθένηση κάθε έννοιας κρατικού παρεμβατισμού. Όχι με την έννοια της σοσιαλιστικής ιδεολογίας , αλλά με την έννοια κάποιου ελέγχου και κάποιων κανόνων στη λειτουργία της αγοράς για να μην ξεφύγουν τα πράγματα. Φυσικά, ο θεωρητικός σπόρος υπήρχε με τις θεωρίες του Φριντμαν και των Chicago boys της δεκαετίας του ΄60 και του ΄70 και του Μπιουκάναν αργότερα.
Σαν κρατική ιδεολογία, ο οικονομικός νεοφιλελευθερισμός που είναι η άλλη όψη του πολιτικούνεοσυντηρητισμού επεβλήθη με τη Θάτσερ στη Μεγάλη Βρετανία και τον Ρήγκαν στις ΗΠΑ. Τότε άρχισε να γκρεμίζεται με ταχύτητα η ιδέα του κοινωνικού κράτους και από τότε τα αμερικανικά πανεπιστήμια άρχισαν να παράγουν τα επιθετικά -στον τρόπο ζωής των αγγλοσαξώνων υπάρχει έντονο και το στοιχείο της επιθετικότητας που συμβαδίζει με την ακραία επιθυμία για νίκη- εκείνα παιδιά που έγιναν γνωστά ως «γιαπις». Οι «γιάπις» εξελίχθηκαν στους μανατζαραίους που εμπνεύστηκαν και προώθησαν ανεξέλεγκτα όλα τα «τζογαδόρικα» χρηματοπιστωτικά προϊόντα, από τα subprimes δάνεια ως τα δομημένα ομόλογα, προκειμένου να ανεβάσουν τους τζίρους και να οικονομήσουν οι ίδιοι.
Με λίγα λόγια, ακόμη και η «φούσκα» που έσκασε και όλοι τώρα τρέχουνγια να μην καταρρεύσει εντελώς το σύστημα, από τις ΗΠΑ προήλθε. Γι΄αυτό είναι δύσκολο πλέον να αισθανθεί κανείς συμπάθεια για τους αμερικανούς, ως σύστημα, ως νοοτροπία και ως δύναμη.
Αγγελος Στάγκος
[email protected]
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr