Ιδιοκτησιακές διαφορές δεκαετιών με κατόχους καταπατημένων αγροτικών εκτάσεων του Δημοσίου, που αφορούν σε δεκάδες χιλιάδες στρέμματα, επιχειρεί να επιλύσει με νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Τα καταπατημένα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, στα προ του 1993, που υπολογίζονται σε πάνω από 20.000 στρέμματα, και σε όσα καταπατήθηκαν μετά την ημερομηνία αυτή, που επίσης ανέρχονται σε αρκετές χιλιάδες στρέμματα.
Η ρύθμιση για τα καταπατημένα περιλαμβάνεται σε ένα ευρύτερο «business plan» αξιοποίησης της δημόσιας αγροτικής γης που προωθεί με το νομοσχέδιο το υπουργείο, και που εκτός της παραχώρησης έναντι συμβολικού ενοικίου σε νέους αγρότες και ανέργους «καθαρών» εκτάσεων, ανοίγει το δρόμο και για μεγάλες επενδύσεις άνω των 5 εκατ. ευρώ, όπως στον τουρισμό και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε κάποιες εκτάσεις- «φιλέτα» ιδιοκτησίας του. Το μίσθωμα δεν θα είναι φυσικά συμβολικό αλλά θα προκύπτει με βάση τις τρέχουσες τιμές αγοράς, ενώ εκτιμάται ότι υπάρχουν τουλάχιστον 10 τέτοια καλά «κομμάτια» πανελλαδικά, όπως στη Ρόδο και στη Θεσσαλονίκη.
Διαχωρισμός σε προ του '93 και σε μετά...
1. Για τα προ του ‘93, που ανέρχονται σε χιλιάδες στρέμματα και αφορούν σε καταπατήσεις 20ετίας και πλέον, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους έχουν στα χέρια πωλητήριο με συμβολαιογραφική πράξη, το Δημόσιο θα τους τα παραχωρεί, ακόμη κι αν ο πωλητής από τον οποίο τα αγόρασαν τα είχε καταπατήσει. Πρόκειται για πρώην αγροτικές εκτάσεις, ακόμη και εντός αστικών κέντρων, που καταπατήθηκαν πριν από δεκαετίες από κατασκευαστές ή ιδιώτες και στη συνέχεια οικοδομήθηκαν. Για να καταλάβει κανείς για τι περιοχές μιλάμε, τέτοια για παράδειγμα έκταση βρίσκεται εντός του Δήμου Αγίας Παρασκευής. Παρόμοιες «οικιστικές» σήμερα περιοχές, κτισμένες σε πρώην αγροτικές, βρίσκονται στη Νέα Χιλή του νομού Έβρου, στη Μανωλάδα του νομού Ηλείας, κλπ. Αν τώρα οι κάτοχοι αυτών των εκτάσεων δεν έχουν πωλητήρια, τότε θα τους δίνεται η δυνατότητα να τις εξαγοράσουν. Το τίμημα θα οριστεί με κοινές υπουργικές αποφάσεις του υπ. Οικονομικών και του Αγροτικής Ανάπτυξης.
2. Για τα μετά το ‘93 καταπατημένα, τα οποία ανέρχονται επίσης σε αρκετές χιλιάδες στρέμματα, δεν προβλέπεται η δυνατότητα εξαγοράς τους και οι καταπατητές θα πρέπει να τα εγκαταλείψουν (διοικητική αποβολή). Ο νόμος θα τους δίνει περιθώριο ενός έτους από την ψήφισή του να φύγουν, διαφορετικά θα αρχίζουν να επιβάλλονται πρόστιμα.
3. Ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν καταπατημένες αγροτικές εκτάσεις, ακόμη κι εντός της Αττικής, (όπως στο Βουρβά Σπάτων και στη Ξυλοκέριζα Νέας Μάκρης), τα οποία με νόμο του 1999 παραχωρήθηκαν έναντι συμβολικού τιμήματος (ίσου μόνο με το 1/10 της αντικειμενικής τους αξίας) στους καταπατητές τους. Τώρα, το ποσό αυτό αναπροσαρμόζεται, και για να τα διατηρήσουν οι κάτοχοί τους, θα πρέπει να καταβάλλουν τίμημα ίσο με τη σημερινή τους αντικειμενική αξία, και με προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί τουλάχιστον για μια 10ετία ο αγροτικός τους χαρακτήρας. Αντίθετη, με τις προηγούμενες δυο κατηγορίες που είναι και οι μεγαλύτερες, πηγές του υπουργείου αναφέρουν ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση μιλάμε για εκτάσεις που στην πλειοψηφία τους δεν έχουν οικοδομηθεί.
Πόσα στρέμματα είναι σε εκκρεμότητα
Στην ουσία το υπουργείο επαναφέρει νόμο του 2003, που ρύθμιζε θέματα καταπατήσεων μέχρι και το 1993. Τότε, επειδή υποβλήθηκαν μαζικά χιλιάδες αιτήσεις στις Περιφέρειες, κι επειδή οι τελευταίες ήταν ανέτοιμες να τις δεχτούν, στην ουσία η διάταξη εφαρμόστηκε σε λίγες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο των γεωτεχνικών δημοσίων υπαλλήλων Νίκο Κακαβά «είχαν εκδικαστεί 12.000 περίπου αιτήσεις και δοθεί στους κατόχους τους 18.000 στρέμματα, εκκρεμούν ωστόσο ακόμη στα δικαστήρια άλλες 18.000 αιτήσεις που αφορούν σε 22.000-23.000 στρέμματα». Έχει σημασία, συμπληρώνει ο ίδιος, να προτιμηθούν οι νέοι αγρότες και όσοι ασχολούνται αποκλειστικά με τον πρωτογενή τομέα.
Συνολικά πάντως στην ιδιοκτησία του υπουργείου εκτιμάται ότι ανήκουν γύρω στα 11 εκατ. στρέμματα ανά την Ελλάδα, εκ των οποίων τα 3 εκατ. υπολογίζεται ότι είναι «καθαρά» προς άμεση αξιοποίηση, με τα υπόλοιπα 8 εκατ. να αφορούν δάση, δημόσια έργα, αλλά και καταπατήσεις. Το ακριβές μέγεθος των καταπατημένων πρόκειται να προσδιοριστεί το επόμενο διάστημα καθώς οι υπηρεσίες του υπουργείου «τσεκάρουν» ποια είναι καταπατημένα, με τη χρήση αεροφωτογραφιών.
Γιώργος Φιντικάκης
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr