Σύμφωνα με το διεθνή οίκο, ο καταλύτης για την άνοδο των πετρελαϊκών τιμών δεν είναι η κερδοσκοπία, αλλά τα προβλήματα στη δυναμικότητα διύλισης και οι περιορισμοί στις φυσικές αγορές, εξαιτίας της χαμηλότερης παραγωγής, τόσο από τις χώρες μέλη του ΟΠΕΚ, όσο και από αυτές που δεν αποτελούν μέλη του καρτέλ, που οδήγησαν σε μείωση των αποθεμάτων.
Η ΒΝΡ εκτιμά ότι οι εν λόγω περιορισμοί καθίστανται εμφανείς από την αύξηση των λειτουργικών και κεφαλαιακών δαπανών: οι μέσες δαπάνες για εύρεση και εκμετάλλευση (finding and development costs-F&D costs) έχουν ανέλθει από 3-5 δολάρια το βαρέλι στα τέλη της δεκαετίας του 1990, στα 17 δολάρια το βαρέλι το 2006, ενώ αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω, αγγίζοντας τα 20 δολάρια το βαρέλι ως το 2010.
Η μείωση στην ημερήσια παραγωγή από τον ΟΠΕΚ στα τέλη του 2006 οδήγησε και σε μείωση των αποθεμάτων, η οποία επιτάθηκε από το γεγονός ότι πολλές από τις μεγάλες πετρελαιοπαραγωγές χώρες εκτός ΟΠΕΚ δεν πέτυχαν τους στόχους παραγωγής για μια σειρά λόγων. Πέραν της συρρίκνωσης των αποθεμάτων αργού,ειδικότερα στις ΗΠΑ καταγράφηκαν μια σειρά μεγαλύτερων ή μικρότερων προβλημάτων στα διυλιστήρια, που οδήγησαν σε μείωση των αποθεμάτων βενζίνης. Αρκετές από τις βλάβες στα διυλιστήρια χρονολογούνται από το τέλος του 2005, όταν τα προβλήματα που προκάλεσαν στις μονάδες διύλισης οι τυφώνες Κατρίνα και Ρίτα και οδήγησαν σε διακοπή της παραγωγής, ανάγκασαν τις εταιρείες να αφήσουν για φέτος τη συντήρηση, προκειμένου να καλύψουν κατά τη διάρκεια του 2006 το χαμένο έδαφος.
Αναφορικά με το βαθμό επίδρασης της κερδοσκοπίας στην άνοδο των τιμών των καυσίμων, η ΒΝΡ, εκτιμά ότι αυτός είναι περιορισμένος.Είναι βέβαια γεγονός ότι τα σχετικά χαμηλά επιτόκια δανεισμού κατά τα τελευταία χρόνια και η αυξημένη ρευστότητα, έχουν εντείνει το ενδιαφέρον των κερδοσκόπων για τα εμπορεύματα σαν επενδυτική επιλογή. Συνεπώς, το μέγεθος της αγοράς προθεσμιακών συμβολαίων, στην οποία μπορεί κανείς να αγοράσει ή να πωλήσει συμβόλαια, χωρίς την υποχρέωση της αγοράς του ίδιου του προϊόντος, έχει αυξηθεί σημαντικά.
Για παράδειγμα, στην προθεσμιακή αγορά, οι συνολικές θέσεις αγοράς(long positions) τον Ιανουάριο του 1986 ήταν στα 52.942 συμβόλαια (κάθε συμβόλαιο είναι για 1.000 βαρέλια).Ως το 1996 είχαν πενταπλασιαστεί στα 318.690 συμβόλαια. Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2007 ο συνολικός αριθμός των θέσεων αγοράςέφτανε τα 1.468.000 συμβόλαια.
Ωστόσο, αναλύοντας το ποσοστό των θέσεων αγοράς ή πώλησης (short positions)που κατέχουν οι «παίκτες» εκτός της βιομηχανίας, σαν μια ένδειξη του βαθμού κερδοσκοπίας, ο διεθνής οίκος βρίσκει ότιαυτό έχει κυμανθεί την ίδια περίοδο κατά μέσο όρο στο 11% για τις θέσεις αγοράς και στο 5% για τις θέσεις πώλησης. Ειδικότερα, από τον Ιανουάριο του 2007 οι θέσεις αγοράς τωνκερδοσκόπων έχουν αυξηθεί από 7%, σε 11%, καθώς οι επενδυτές θεώρησαν ότι οι δυσκολίες στην πετρελαϊκή αγοράθα μπορούσαν να ασκήσουν ανοδικές πιέσεις στις τιμές.
Συνοψίζοντας, τα υψηλότερα λειτουργικά κόστη, η ανάγκη για ανάπτυξη μησυμβατικών -και άρα ακριβότερων- υδρογονανθράκων, η περαιτέρω εξασθένηση του δολαρίου και η εκτίμηση ότι ο κλάδος δε θα επιστρέψει στα επίπεδα πετρελαϊκής παραγωγής του ΟΠΕΚ της δεκαετίας του '90, διατηρώντας τα αποθέματα σε στάσιμα ή και φθίνοντα επίπεδα, αναμένεται να «βάλουν φωτιά» στις πετρελαϊκές τιμές την επόμενη τετραετία.
Β. Δ.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr