Κύμα νέων αγοραστών

Στις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας η αμερικανική οικονομία εμφάνιζε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης, τα επιτόκια δανεισμού βρισκόταν σε χαμηλά επίπεδα και τα εισοδήματα των αμερικανώνήταν σχετικά υψηλά, δεδομένα που ώθησαν τις τιμές των ακινήτων σε όλη τη χώρα υψηλότερα.

Με τις αξίες των ακινήτων να αυξάνουν, οι δανειστές προχώρησαν ευκολότερα στην παροχή ενυπόθηκων δανείων σε πελάτες των οποίων η μειωμένη πιστοληπτική ικανότητα τους απέτρεπε από την αγορά κατοικιών στο παρελθόν (Εκτιμάται ότι όταν οι αξίες των ακινήτων αυξάνουν, οι δανειολήπτες είναι πιθανότερο να είναι συνεπείς απέναντι στις δανειακές τους υποχρεώσεις, καθώς μπορούν να λάβουν χρήματα από το σπίτι τουςσε περίπτωση που βρεθούν σε δύσκολη θέση).

Τα δεδομένα αυτά έφεραν περισσότερους αγοραστές κατοικιών στην αγορά, διαμορφώνοντας έτσι το 2004 το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στα επίπεδα του 69%, που αποτελεί ποσοστό ρεκόρ, γεγονός που ώθησε ακόμη υψηλότερα τις τιμές. Είναι ενδεικτικό ότι σε ορισμένες περιοχές των ΗΠΑ η ποσοστιαία ετήσια αύξηση των τιμών των ακινήτων ήταν διψήφια.

Αύξηση των δανείων υψηλού ρίσκου

Για να προσελκύσουν δανειολήπτες, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα λάνσαραν στην αγορά νέα προϊόντα, κυρίως «δημιουργικές» παραλλαγές του στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο. Εν πολλοίς τα δάνεια αυτά έχουν μεγαλύτερη διάρκεια καιχαμηλότερες μηνιαίες δόσεις, καθιστώντας την αγορά κατοικίας ευκολότερη και επιτρέποντας στους δανειολήπτες να ζητήσουν μεγαλύτερο δάνειο. Ωστόσο, αρκετοί εξ αυτών βρέθηκαν να αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις του δανείου, μετά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων δανεισμού από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ.

Αύξηση των subprime δανείων

Παράλληλα, τα στεγαστικά δάνεια μειωμένης εξασφάλισης (subprimes) ανήλθαν στο 20% του συνόλου των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων το 2006, από 9% που ήταν δέκα χρόνια νωρίτερα. Τα δάνεια αυτά έχουν υψηλότερα επιτόκια για να αντισταθμίσουν τον αυξημένο κίνδυνο από την περιορισμένη φερεγγυότητα των δανειοληπτών.

Τα δάνεια αυτά βρίθουν επισφαλών όρων -επιλογή πληρωμής μόνο του επιτοκίου, penalties για την αποπληρωμή του δανείου προ της λήξης του, κτλ- και είναι ελαχίστων απαιτήσεων ως προς τη λήψη τους, οδηγώντας πολλούς πελάτες σε εύκολο δανεισμό. Μάλιστα σύμφωνα με εκτιμήσεις της First American Loan Performance, τα λεγόμενα «ψευδοδάνεια», όπως αποκαλούνται, πάσης φύσεως, αντιστοιχούσαν το 2006 στο 56% του συνόλου των ληφθέντων δανείων.

Νέα ήθη στο δανεισμό

Παλαιότερα, οι περισσότεροι δανειολήπτες επέλεγαν την τοπική τους τράπεζα για το στεγαστικό τους  δάνειο, το οποίο συνοδευόταν από αυστηρούς όρους λήψης. Σήμερα, η μερίδα του λέοντος στη στεγαστική πίστη, το 70%, ανήκει σε ανεξάρτητες εταιρείες που επί της ουσίας λειτουργούν ως διαμεσολαβητές για τη σύναψη ενυπόθηκου δανείου (mortgage brokers), ορισμένες εκ των οποίων έχουν επιπλέον κέρδος αν πείσουν τους πελάτες τους να λάβουν δάνεια με υψηλότερα επιτόκια.

Χαλαρός έλεγχος

Τα νέα δανειακά προϊόντα επέτρεψαν σε περισσότερους αμερικανούς να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι. Ωστόσο, οι νομοθέτες δεν άσκησαν συστηματικό έλεγχο στην ανθούσα πιστωτική αγορά στεγαστικών δανείων. Μόλις πέρυσι η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ και άλλα τέσσερα ομοσπονδιακά νομοθετικά σώματα εξέδωσαν οδηγία για τα μη παραδοσιακά ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια, συστήνονταςστα χρηματοπιστωτικάιδρύματα να συνυπολογίζουν κατά τη χορήγηση δανείων την ικανότητα των δανειοληπτών να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.

Η συνέργια όλων αυτών των παραγόντων οδήγησε στη συσσώρευση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, στη αύξηση του αριθμού των κατασχέσεων και στην χρεοκοπία ή απειλή κατάρρευσης κεφαλαίων που καλύπτουν ή διαχειρίζονται ενυπόθηκα δάνεια αυξημένου ρίσκου, προκαλώντας κλυδωνισμούς στα χρηματοπιστωτικά συστήματα των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr