Ειδικότερα, στην έκθεσή της η BlackRock σημειώνει: «Πολλά έχουν συμβεί από τα τέλη Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους. Εκείνο το μήνα, η Lehmans και η AIG είχαν μόλις καταρρεύσει και προσπαθούσαμε να αντιληφθούμε τις επιπτώσεις των «παγωμένων» και δυσλειτουργικών πιστωτικών αγορών, καθώς και τον σημαντικό κίνδυνο να εισέλθει η παγκόσμια οικονομία σε κρίση αν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν μπορούσαν, ή δεν αναλάμβαναν, να τη διασώσουν. Σε τελευταία ανάλυση, αν οι πρώτης τάξης δανειολήπτες του στεγαστικού και εταιρικού τομέα δεν είχαν τη δυνατότητα πρόσβασης σε πιστώσεις για αγορές κατοικιών ή αυτοκινήτων ή άντλησης κεφαλαίου κίνησης ή χρηματοδότηση έργων, τότε η οικονομική δραστηριότητα επρόκειτο να ακολουθήσει καθοδική πορεία, χωρίς ίσως να διαφαίνεται το τέλος της για πολλά χρόνια. Οι πιστώσεις για την οικονομική δραστηριότητα ήταν τόσο σημαντικές, όσο είναι το οξυγόνο για τη ζωή.

Η πρόβλεψή μου ήταν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, ιδίως εκείνοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) και του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ (αν όχι το Κογκρέσο των ΗΠΑ), θα κατανοούσαν πόσο σημαντικό ήταν να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα πιστώσεων σε αξιόπιστους δανειολήπτες και ότι θα λάμβαναν τα απαραίτητα μέτρα πολιτικής για να το επιτύχουν. Το ερώτημά μου ήταν το εξής: «ύφεση» ή «κρίση»; Η απάντησή μου ήταν κατηγορηματικά «ύφεση», με την προειδοποίηση ότι κατά πάσα πιθανότητα θα ήταν πολύ σοβαρή. Έξι μήνες αργότερα, ζούμε σε έναν κόσμο όπου η Fed προσπαθεί αποτελεσματικά να αντικαταστήσει το σκιώδες τραπεζικό σύστημα [ασφαλιστικές εταιρείες, ξένες κυβερνήσεις και αντισταθμιστικά κεφάλαια κινδύνου (hedge funds) που αγοράζουν τιτλοποιημένα δάνεια, τα οποία αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ όλων των ανεξόφλητων δανείων στις ΗΠΑ], αγοράζοντας απευθείας νεοεκδοθέντα δάνεια για την αγορά αυτοκινήτου και χρηματοδοτώντας επιχειρήσεις μέσω της αγοράς βραχυπρόθεσμων εμπορικών αξιογράφων (σκεφτείτε τη χρηματοδότηση κεφαλαίων κίνησης). Δεδομένου ότι μέσα στο τελευταίο εξάμηνο δεσμεύτηκαν περισσότερα τρισεκατομμύρια δολάρια από ποτέ άλλοτε στην ιστορία, είναι σαφές ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσπαθούν πολύ σκληρά να αποκαταστήσουν τη διαθεσιμότητα πιστώσεων.

Το αποτέλεσμα των μέτρων που έχουν ληφθεί έως τώρα θεωρείται επιτυχία υπό όρους. Οι πιστωτικές αγορές έχουν οριστικά ανοίξει και πάλι για δανειολήπτες πρώτης τάξης, αν και η επίτευξη υψηλών αποδόσεων είναι πιο δύσκολη, ενώ η διαθεσιμότητα υποθηκών είναι πολύ καλύτερη και με χαμηλότερα επιτόκια απ' ό,τι ήταν στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου. Απαιτείται περισσότερη πρόοδος αλλά τα τολμηρά μέτρα πολιτικής που ανακοινώθηκαν πρόσφατα ενισχύουν την άποψή μου ότι οι αρχές θα προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια κρίνεται απαραίτητη για την επίλυση του προβλήματος.

Παρότι κατέβαλα κάθε δυνατή προσπάθεια να διερευνήσω το θέμα αν τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια θα σημείωναν περαιτέρω πτώση, επισήμανα ότι στη διάρκεια της ασιατικής κρίσης, η οποία αποτελεί πρόσφατο παράδειγμα που εμφανίζει πολλές ομοιότητες με την παρούσα περίοδο, οι αγορές σημείωσαν κατακόρυφη πτώση αλλά έφθασαν στο χαμηλότερο σημείο αρκετά νωρίς το τέταρτο τρίμηνο του 1998. Το έκαναν αυτό παρότι αντιμετώπιζαν μια σημαντική τραπεζική κρίση και σοβαρή ύφεση που διήρκησε όλο το 1999, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η αγορά είναι, όπως θα έπρεπε να είναι, ένας προεξοφλητικός μηχανισμός. Το συμπέρασμά μου εκείνη την περίοδο ήταν ότι είχαμε ήδη διανύσει το μεγαλύτερο μέρος της πτωτικής τάσης της αγοράς, παρότι πίστευα ότι ήταν πάρα πολύ νωρίς για να καταλήξουμε ότι είχαμε φθάσει στα χαμηλότερα σημεία.

Αν μεταφερθούμε έξι μήνες μετά, βλέπουμε ότι η ευρωπαϊκή αγορά βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα απ' ό,τι ήταν τότε, αλλά μόλις κατά 7% σε ευρώ, ενώ σε λίρες στερλίνες βρίσκεται σε υψηλότερα επίπεδα. Παρ' όλα αυτά, στο χειρότερο σημείο του ο δείκτης MSCI Pan Europe είχε σημειώσει πτώση κατά 20% από τον Σεπτέμβριο, καθώς οι ειδήσεις για τις εταιρείες γίνονταν όλο και πιο ανησυχητικές. Τώρα, ωστόσο, νιώθω πιο τολμηρός και πιστεύω ότι πιθανόν έχουμε δει το χαμηλότερο σημείο αυτού του κύκλου, παρότι ένας επανέλ

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr