ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Pax Americana που περιλαμβάνει και τα ελληνοτουρκικά

Pax Americana που περιλαμβάνει και τα ελληνοτουρκικά

19:07 - 11 Ιουλ 2023
Άγγελος Στάγκος

Γράφει ο Άγγελος Στάγκος

Από αυτά που βλέπουμε να εκτυλίσσονται και να αποφασίζονται στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, σε συνδυασμό με όσα έχουν προηγηθεί τους τελευταίους μήνες, για μένα θα είναι πολύ μεγάλη έκπληξη αν Μητσοτάκης και Ερντογάν βγουν μαλωμένοι, ή ακόμη και μουτρωμένοι από τη συνάντησή τους εκεί. Είναι φανερό ότι οι Αμερικανοί ετοίμασαν μεθοδικά ένα σκηνικό Pax Americana στο οποίο έχουν ήδη προσαρμοστεί όλα τα μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, που αφορά και την Ανατολική Μεσόγειο, γνωρίζοντας ότι από τη στιγμή που του Ερντογάν του συνέβη το κακό με τους σεισμούς θα αναγκαζόταν να μετατραπεί σε «στρίγγλα που έγινε αρνάκι». Το κατάλαβε και ο ίδιος γρήγορα, εξ ου και οι κινήσεις που έκανε σχετικά γρήγορα για εξομάλυνση των σχέσεων της Άγκυρας με χώρες της περιοχής (Αίγυπτο, Ισραήλ, ακόμη και Ελλάδα) και τώρα αίροντας το βέτο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ και η Δύση γενικά, ποτέ δεν έκρυψε την επιθυμία της να αναφέρει την Τουρκία στη σφιχτή αγκαλιά τους. Ανέχτηκε επί χρόνια, έστω με δυσφορία, τα «τσαλίμια» του Ερντογάν, έδειξε έτοιμη να δώσει τα πάντα στη διάδοχη κατάσταση, αν το καθεστώς του έχανε τις εκλογές του Μαίου, και δεν έχει καμία δυσκολία να τον υποδεχθεί με ανοιχτές αγκάλες (ίσως με κάποια ίχνη καχυποψίας) αφού και αυτός πια επιδεικνύει τάσεις εξημέρωσης. Που περιλαμβάνουν και ενδείξεις ότι παίρνει αποστάσεις από τη Ρωσία. Γι΄ αυτό και θα αμειφθεί, μένει να διαπιστώσουμε πόσο πλουσιοπάροχα. Το welcome σηματοδοτείται με τη συνάντηση με τον πλανητάρχη επί τόπου, δηλαδή στο Βίλνιους και είναι βέβαιο ότι η αμοιβή του θα ξεκινήσει με την πώληση F-16 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία. Ο σύμβουλος ασφαλείας του Μπάϊντεν, ο Σάλλιβαν το είπε σχεδόν καθαρά και ο πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής του Κογκρέσου, ο «δικός» μας Μενέντεζ δήλωσε έτοιμος να συμβιβαστεί. Φαντάζομαι ότι θα ακολουθήσουν τα σχέδια συμμετοχής της Τουρκίας σε όλα τα ενεργειακά σχέδια της Ανατολικής Μεσογείου.

 Αναφέρθηκε ότι τελευταία στιγμή ο Ερντογάν προσπάθησε να εκμαιεύσει και υποστήριξη της Ουάσινγκτον για ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να πει το «ναι» για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Είναι και αυτό μία ένδειξη εξημέρωσης , καθώς μέχρι πρότινος προσανατόλιζε τη χώρα του προς Ασία μεριά. Ο φοβερός Μισέλ αρκέστηκε να μιλήσει για επανέναρξη των σχέσεων Ευρώπης – Τουρκίας, αλλά η υπόθεση ένταξης πολύ δύσκολα θα υλοποιηθεί και πάντως όχι πριν περάσουν πολλά χρόνια. Για πολλούς και διάφορους λόγους, οικονομικούς και πολιτικούς, αλλά κυρίως γιατί θα αντιδράσει ένα πολύ μεγάλο μέρος Ευρωπαίων απανταχού της Ευρώπης που δεν μπορούν να διανοηθούν ότι κάποια στιγμή η μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης θα είναι ισλαμική. Ούτε ο Μπάϊντεν δεν μπορεί να το περάσει αυτό στους κατά τα άλλα υπάκουους ευρωπαίους ηγέτες.

Ελληνοτουρκικά

Και τώρα στα ελληνοτουρκικά που μας ενδιαφέρουν άμεσα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Μητσοτάκης είχε πάρει τα μηνύματα για τις διαθέσεις της Ουάσινγκτον περί Τουρκίας. Αποκλείεται να μην είχε καταλάβει επίσης που πήγαινε η κατάσταση μετά τους καταστρεπτικούς σεισμούς και σωστά έπαιξε το χαρτί της ύφεσης στα ελληνοτουρκικά. Γνωρίζει παράλληλα ότι οι Αμερικανοί και οι άλλοι θέλουν ησυχία σε αυτή τη γειτονιά για να φαίνεται συμπαγής και αποφασισμένη ολόκληρη η Δύση απέναντι στη Ρωσία. Σωστά τέλος, ο ίδιος τοποθετήθηκε όπως τοποθετήθηκε στις προγραμματικές δηλώσεις μέσα στη Βουλή. Όντως, μακροπρόθεσμα δεν μας συμφέρει μία συνεχής κατάσταση «παρ΄ολίγον» διένεξης με την Τουρκία και ακόμη περισσότερο μία σύγκρουση, ασχέτως τι λένε Ελληναράδες νταήδες. Το μέλημά μας είναι και θα είναι να συντηρούμε ένα πολύ υψηλό κόστος για τους Τούρκους (και για το ΝΑΤΟ), αν αυτοί κάνουν κινήσεις που ξεπερνούν τα ανεκτά όρια, την κυριαρχία μας στα νησιά και στα κυριαρχικά δικαιώματά μας, όσο μας παίρνει.

Τούτων λεχθέντων λοιπόν, το ερώτημα είναι πως και πόσο μπορεί να διατηρηθεί η κατάσταση πολιτισμένης σχέσης που υπάρχει σήμερα με την Τουρκία, αν αυτό μπορεί να αποκτήσει βάθος και πλάτος προς μία μονιμότερη διευθέτηση και πόσο διατεθειμένες είναι οι Αμερικανοί και κάποιοι Ευρωπαϊοι, όπως οι Γάλλοι, ας πούμε, αφενός να μην ενθαρρύνουν υπερβολικές αξιώσεις της Άγκυρας, αφετέρου να εγγυώνται πραγματικά και ουσιαστικά τα σύνορα της Ελλάδας, κρατώντας ταυτόχρονα ισορροπίες στους εξοπλισμούς των δύο γειτόνων. Όπως τόνισα στην αρχή, νομίζω ότι προς το παρόν η ύφεση στα ελληνοτουρκικά θα συνεχιστεί, άγνωστο όμως αν θα περάσει σε άλλο, ανώτερο,  στάδιο, παρ΄ όλο που τόσο ο Μητσοτάκης, όσο και ο Ερντογάν είναι πολύ ισχυροί πολιτικά στο εσωτερικό των χωρών τους.  Υπάρχει και εκείνο το Κυπριακό στη μέση και έτσι θα χρειαστεί μπόλικος χρόνος και πολλά μικρά βήματα, αν οι δύο πλευρές θελήσουν να φτάσουν σε αμοιβαίους συμβιβασμούς. Ως τότε, τα μάτια μας 14, γιατί ούτε οι σύμμαχοι είναι της εμπιστοσύνης...

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.