Τα κύρια θέματα και περιορισμοί που θα επηρεάσουν την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ είναι:
- Το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ΔΕΣΦΑ. Σήμερα, η ΔΕΠΑ δεν έχει κανέναν λειτουργικό (operational) έλεγχο στον ΔΕΣΦΑ παρότι αποτελεί το μεγαλύτερο κομμάτι της αξίας της ΔΕΠΑ. Επιπλέον, ο ΔΕΣΦΑ έχει προγραμματίσει ένα μεγάλης αξίας επενδυτικό πρόγραμμα το οποίο απαιτεί χρηματοδότηση. Να σημειωθεί ότι η ΔΕΠΑ δεν έχει κανέναν έλεγχο στο επενδυτικό πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ.
- Το option της ΔΕΗ, το συμβόλαιο πώλησης και οι «κακές» σχέσεις μεταξύ ΔΕΗ-ΔΕΠΑ. Η επίλυση του option είναι προαπαιτούμενο για την ιδιωτικοποίηση. Η ΔΕΗ είναι με διαφορά ο μεγαλύτερος πελάτης και συμμετέχει με περισσότερο από 40% στους όγκους ΦΑ που πουλά η ΔΕΠΑ.
- Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές ενδιαφέρονται μόνο για πλειοψηφικό μερίδιο το οποίο θα τους δώσει τον έλεγχο της εταιρείας. Στην περίπτωση που ο ΔΕΣΦΑ παραμείνει συνδεδεμένος με τη ΔΕΠΑ, η παραχώρηση πλειοψηφικού μεριδίου είναι αντίθετη με την Εθνική Ενεργειακή Πολιτική και την επεκφρασμένη βούληση του Ελληνικού Δημοσίου να κρατήσει στον έλεγχό του το στρατηγικής σημασίας Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ). Επιπλέον, σε αυτή την περίπτωση, ο ΔΕΣΦΑ θα απολέσει το τεκμήριο της ανεξαρτησίας του και ο ρόλος του ως ανεξάρτητος διαχειριστής του ΕΣΦΑ θα τεθεί υπό αμφισβήτηση.
- Οι Ευρωπαϊκές εταιρείες στο χώρο του ΦΑ λόγω χρηματοοικονομικών περιορισμών και των ήδη μεγάλων επενδυτικών προγραμμάτων που έχουν, σχεδιάζουν την πώληση υποδομών και το ενδιαφέρον τους για εξαγορά άλλων εταιρειών είναι γενικά περιορισμένο.
Οι επιλογές που εξετάζονται είναι Α. Πώληση πλειοψηφικού μεριδίου του Ομίλου ΔΕΠΑ σε στρατηγικό επενδυτή με διατήρηση δικαιωμάτων στο ΕΣΦΑ και στους διεθνείς αγωγούς και Β. Διαχωρισμός του ΔΕΣΦΑ και στη συνέχεια ξεχωριστή πώληση του πλειοψηφικού μεριδίου της εμπορικής εταιρείας ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ με ταυτόχρονη διατήρηση ειδικών δικαιωμάτων (ανάπτυξη ΕΣΦΑ, διεθνών αγωγών).
Επιλογή Α: Πώληση πλειοψηφικού μεριδίου του Ομίλου ΔΕΠΑ σε στρατηγικό επενδυτή με διατήρηση δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου στο ΕΣΦΑ και στους διεθνείς αγωγούς
Η συγκεκριμένη επιλογή προωθείται από το ΥΠΕΘO και το ΥΠΕΚΑ με το σκεπτικό ότι θα μεγιστοποιήσει την αξία της πώλησης.
Η συγκεκριμένη επιλογή θα οδηγήσει σε απώλεια ελέγχου ενός στρατηγικής σημασίας παγίου. Στην περίπτωση που το Ελληνικό Δημόσιο θελήσει να εξασφαλίσει ένα είδος ελέγχου (golden share?) τότε θα μειωθεί η αξία του πωλούμενου παγίου το οποίο είναι αντίθετο με τον στόχο της μεγιστοποίησης των εσόδων από τη συγκεκριμένη πώληση. Άλλωστε τουλάχιστον το ίδιο οικονομικό αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί και με τον προηγούμενο διαχωρισμό του ΔΕΣΦΑ και μάλιστα μέσα από μια περισσότερο ξεκάθαρη διαδικασία πώλησης δύο ξεχωριστών εταιρειών.
Η επιλογή Α θα προσελκύσει λιγότερους υποψήφιους επενδυτές. Ο λόγος είναι ότι οι δύο εταιρείες (ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ) έχουν διαφορετική διάρθρωση, μεσομακροπρόθεσμη στόχευση και ρόλο στην αγορά του ΦΑ. Η μεν ΔΕΠΑ είναι μια εμπορική εταιρεία η οποία αναλαμβάνει τους κινδύνους της αγοράς και ένας επενδυτής θα αναμένει μία υψηλή απόδοση. Ο δε ΔΕΣΦΑ είναι εταιρεία που προσφέρει κυρίως «ρυθμιζόμενες» υπηρεσίες, διαθέτει πάγια υψηλής αξίας και έχει προγραμματίσει να υλοποιήσει ένα εκτεταμένο επενδυτικό πρόγραμμα. Από την άλλη πλευρά, ο ΔΕΣΦΑ έχει σταθερά, εγγυημένα (WACC 10.06%) και προβλέψιμα έσοδα. Με δεδομένες τις παραπάνω διαφορές μεταξύ ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, η Επιλογή Α, θα δημιουργήσει σύγχυση στους υποψήφιους επενδυτές σχετικά με το είδος του κινδύνου που είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν και το αντίστοιχο όφελος που επιθυμούν να αποκομίσουν. Τέλος, αναμένεται αρκετοί υποψήφιοι επενδυτές, οι οποίοι ενδιαφέρονται κυρίως για τις εμπορικές δραστηριότητες της ΔΕΠΑ, να δουν τον ΔΕΣΦΑ ως «dead capital” με μικρή απόδοση και απαιτήσεις για σημαντικά κεφάλαια για την υλοποίηση του προγράμματος επενδύσεων.
Επιλογή Β. Διαχωρισμός του ΔΕΣΦΑ και στη συνέχεια ξεχωριστή πώληση του πλειοψηφικού μεριδίου των εταιρειών ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ
Η Επιλογή Β είναι η προτεινόμενη από τον ΔΕΣΦΑ.
Μετά από μία αρχική περίοδο άρνησης, ένας σημαντικός αριθμός ολοκληρωμένων Ευρωπαϊκών εταιρειών ΦΑ προχωρούν προς τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό των εμπορικών δραστηριοτήτων από την διαχείριση του συστήματος μεταφοράς (Ε-ΟΝ μετά από απαίτηση της ΕΕ). Παρότι ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός δεν είναι υποχρεωτικός, το Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο κατευθύνει τις ολοκληρωμένες εταιρείες ΦΑ προς τον διαχωρισμό των συστημάτων μεταφοράς. Είναι πολύ πιθανό στο κοντινό μέλλον να υπάρχει υποχρέωση διαχωρισμού και τα δίκτυα να καταστούν «μη στρατηγικά» και ιδανικές περιπτώσεις για πώληση σε εποχές που απαιτούνται χρήματα.
Η Επιλογή Β θα προσελκύσει περισσότερους επενδυτές λόγω του ότι αναμένεται να ενδιαφερθούν ξεχωριστά για τις δύο εταιρείες υποψήφιοι με διαφορετικό προφίλ με συνέπεια να μεγιστοποιηθεί το σύνολο των ενδιαφερομένων. Επίσης, οι επενδυτές συνήθως προτιμούν τις «καθαρές» περιπτώσεις χωρίς αβεβαιότητες για μελλοντικές εξελίξεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας.
Από τις παραπάνω δύο επιλογές, η Επιλογή Β φαίνεται να είναι η προτιμώμενη από την αγορά έναντι της Επιλογής Α για τους εξής λόγους:
- Αν πουληθεί η ΔΕΠΑ ως Όμιλος, παρότι προβλέπονται στο Τρίτο Ενεργειακό πακέτο ασφαλιστικές δικλείδες για την εξασφάλιση της ανεξάρτητης λειτουργίας του ΔΕΣΦΑ, είναι πιθανό να μην εξασφαλιστεί στην πράξη η ανεξάρτητη λειτουργία του διαχειριστή και ο ΔΕΣΦΑ να λειτουργεί διακριτικά υπέρ του μετόχου του. Σε αυτή την περίπτωση ο νέος αγοραστής της ΔΕΠΑ θα έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε λειτουργικό επίπεδο, εις βάρος όλων των υπολοίπων.
- Στην περίπτωση που προωθηθεί η Επιλογή Α, θα δημιουργηθεί ένας πολύ ισχυρός πόλος που θα έχει τη δυνατότητα μέσω της διαχείρισης του συστήματος μεταφοράς να συμμετέχει σε διεθνή έργα που θα του εξασφαλίσουν προνομιακή πρόσβαση έναντι των υπολοίπων στις πηγές προμήθειας ΦΑ.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr