Οχι ότι δεν ήταν σημαντική είδηση, κυρίως γιατί δείχνει ότι έχει αρχίσει να υπάρχει ένας συντονισμός στην προσπάθεια αντιμετώπισης της κρίσης, αλλάίσως μεσοπρόθεσμα να αποδειχθεί ότι ακόμη πιο σημαντική ήταν η απόφαση του πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας, κ. Γκόρντον Μπράουν να προχωρήσει σε μερική κρατικοποίηση 6-7 μεγάλων πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας του. Ηδη, φαίνεται ότι υπάρχουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες που σκέπτονται να ακολουθήσουν το παράδειγμά του και αν συμβεί αυτό θα μπορούμε να μιλάμε πλέον για την επιστροφή του κράτους στην οικονομία. Δεν πρόκειται για θριαμβευτική επιστροφή, αλλά για επιστροφή λόγω ανάγκης, αλλά πάντως επιστροφή!
Το σχέδιο του κ. Μπράουν είναι να διαθέσει σε πρώτη φάση 50 δισεκατομμύρια στερλίνες για να στηρίξει κάποιες τράπεζες της χώρας του, αλλά με αντάλλαγμα. Θα δώσει τα λεφτά αυτά και θα πάρει μετοχές θα έχει λόγο στη διοίκηση ενώ ταυτόχρονα θα απαιτήσει να περικοπούν τα θηριώδη μπόνους που παίρνουν τα υψηλόβαθμα στελέχη τους. Αλλωστε υπάρχει μεγάλη αγανάκτηση γιαυτούς τους που δημιούργησαν την φούσκα με το αζημίωτο για τους εαυτούς τους και ενώ έριξαν την βάρκα στα βράχια ζητούν και ανταμοιβή εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, δολαρίων, λιρών και άλλων νομισμάτων. Με λίγα λόγια, το κράτος στη Μεγάλη Βρετανία ξαναμπαίνει τόσο στη λειτουργία , όσο και στην ιδιοκτησία της οικονομίας, αρχίζοντας μάλιστα από τον χρηματοπιστωτικό τομέα που είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο με τα γνωστά αποτελέσματα.
Προς το παρόν είναι άγνωστο αν η κίνηση του βρετανού πρωθυπουργού θα ανακόψει την πορεία προς την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η χθεσινή ημέρα έδειξε ότι η εμπιστοσύνη βρίσκεται στο ναδίρ με αποτέλεσμα όλες οι ενέργειες που γίνονται χειροτερεύουν αντί να βελτιώνουν τα πράγματα. Πιθανότατα το ίδιο να συνέβαινε αν λαμβάνονταν ακριβώς αντίθετες αποφάσεις, καθώς η διεθνής κοινότητα βρίσκεται στα πρόθυρα του πανικού, αν δεν είναι ήδη πανικόβλητη. Όμως έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι το κράτος επιστρέφει σε μία χώρα που ήταν από τις μητροπόλεις του νεοφιλελευθερισμού και που στο όνομά του είχε στρέψει όλη σχεδόν την οικονομία στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Γι΄ αυτό κινδύνευε ενδεχομένως περισσότερο από όλες τις χώρες, σύμφωνα με τον Σόρος.
Πρέπει να θυμηθούμε ότι η ανεξέλεγκτη βασιλεία των αγορών και η εξαφάνιση κάθε κρατικού ελέγχου πρωτοξεκίνησε από το Λονδίνο επί Θάτσερ και θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι η κυρά αυτή καθοδήγησε και τον Ρήγκαν σε ανάλογη πολιτική, αν και η θεωρητική βάση είχε αναπτυχθεί από τον Μίλτον Φρίντμαν και η πρώτη εφαρμογή έγινε από τους λεγόμενους Chicago boys στη Χιλή του Πινοσέτ. Από τότε ο αγγλοσαξονικός άξονας πρόσφερε θαλπωρή σ' αυτούς τους φοβερούς τύπους, τους γνωστούς γιάπιζ, γκόλντεν μπόϊζ κ.λ.π. οι οποίοι αποδείχθηκαν ότι είναι λαίλαπα. Επομένως είναι μεγάλης σημασίας το γεγονός ότι μία χώρα που ήταν κοιτίδα αυτού του πνεύματος κάνει πίσω τώρα και αναμένει ότι θα την ακολουθήσουν και άλλες. Ετσι τουλάχιστον πιστεύει ο κ. Μπράουν και το διαλαλεί.
Στην Ελλάδα η κυβέρνηση βρίσκεται σε άλλη σφαίρα σκέψης. Καθώς είναι πεπεισμένη -και μπορεί να έχει δίκιο- ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν κινδυνεύουν, ούτε της περνάει η ιδέα να δημιουργήσει κάποιο Ταμείο για να παρέμβει αν χρειαστεί. Ακόμη περισσότερο δεν της περνάει η ιδέα να βαδίσει στα αχνάρια του κ. Μπράουν, αν προκύψει η ανάγκη. Αλλά εδώ δεν κάνει τίποτα να αυξήσει τις κρατικές επενδύσεις για να δημιουργηθούν δουλειές και ευκαιρίες, όπως θα έπρεπε σε τέτοιους καιρούς, θα σκεφθεί τα άλλα;
Αγγελος Στάγκος
[email protected]